Maria Teresia

El Vikipedio

Historio - Aŭstrio - Ĉeĥio - Hungario - Maria Teresia

Maria Teresia (1742 – 1780)

kroniga monero de MT
M. THERESIA. D. G. R. -IMP. HU. BO. REG.
Maria Theresia Dei gratia Romanorum imperatrix
Hungariae, Bohemiae regina
Maria Teresia, Reĝino de Hungario, Ĉehio,
Romia Imperiestro je volo de Dio

ŝi naskiĝis la 13-an de majo de 1717
gepatroj: Karolo la 6-a de Habsburgo, imperiestro de la Sankta Romia Imperio, kaj Elizabeta Christina (filino de duko brunŝvika)

ŝi estis baptita kiel: Maria Theresia Walburga Amalia Christina
ŝi parolis latine, germane, itale, france kaj hispane
1717 – 1736 ŝi estis edukata por transpreno de trono en la monarĥio
la 12-an de februaro de 1736 – ŝi edziniĝis al Francisko la 1-a Stefano de Loreno
1738 ŝi forveturis kun la edzo al Toskanio
la 20-an de oktobro de 1740 post la morto de Karolo la 6-a eksplodis milito je heredaĵo aŭstria
la 20-an de novembro de 1740 ŝi estis kronita je arkidukino aŭstria
1741 prusia reĝo Frederiko la 2-a de Prusio invadis Silezion kaj li konkeris ĝin
la 10-an de aprilo de 1741 aŭstria soldataroj malvenkitaj de Prusio ĉe Molvico
junio de 1741 Maria Teresia ekvojaĝis Hungarion
la 25-an de junio de 1741 kronado je hungara reĝino
novembro de 1741 bavariaj soldataroj konkeris Ĉeĥion kaj Supran Aŭstrion
la 17-an de majo de 1742 Aŭstrio malvenkita de Prusio ĉe Chotusice
la 11-an de junio de 1742 per paco en Vroclavo Maria Teresia rezignis pri Silezio kaj Klodsko
la 29-an de aprilo de 1743 Maria Teresia enveturis Pragon, kiu estis konkerita de aŭstroj
la 12-an de majo de 1743 kronita je ĉeĥa reĝino
la 16-an de junio de 1743 reĝino Maria Teresia forveturis Vienon
la 13-an de majo de 1744 Saksio subskribis aliancanan kontrakton kun Aŭstrio
aŭgusto de 1744 Frederiko la 2-a de Prusio, timanta pri tio, por ke Maria ne volu rekonkeri reen Silezion, invadis en Bohemion kaj li konkeris ĝin
novembro de 1744 prusiaj soldataroj estis elpelitaj el la lando
1744 Niccolo Pasassi komencis alikonstrui Pragan burgon
la 22-an de aprilo de 1745 reĝino Maria redonis al Wittelsbachidoj Bavarion, kiun ŝi antaŭe konkeris kun tio, ke nova elektoro Maksmiliano Josefo elektos Franciskon Stefanon je imperiestro
la 13-an de septembro de 1745 Francisko fariĝis imperiestro. Maria Teresia ricevis titolon de imperiestrino, sed kiun ŝi tro ne uzis
1745 Aŭstrio estis malvenkita de Prusio ĉe Zárov kaj Kesseldorf
1746 Aŭstrio venkis ĉe Piacenza francan-hispanan soldataron
1747 – 1757 per teresia urbardokumento okazis impostigo de la tuta grundo
1748 per paco en Aĥeno Aŭstrio perdis Silezion kaj parton de Lombardio
la 1-an de majo de 1749 kunigitaj ĉeĥaj kaj aŭstriaj kortegaj oficejoj
1751 Maria Teresia enfunkciigis oficejojn de la t.n. regionaj hetmanoj, per kio ŝi transigis administradon de la regionoj el la manoj de nobelaro en manojn la siajn
1753 per aŭstria-bavaria monerstampeja kontrakto, al kiu aliĝis ankaŭ resto de la regno (krom Prusio), komencis validi en la teritorio de la regno tolaroj
1754 dum la 1-a popolnombrado en Ĉeĥio la reĝlando havis 3 000 000 loĝantojn
1754 pastro Prokop Diviš inventis fulmokondukilon
1756 – 1763 la sepjara milito je dukolando silezia (aŭstriaj soldataroj kun alternaj sukcesoj subgvide de marŝaloj Daŭno kaj Laŭdono efektivigis vicon da bataloj, sed la perdo de Silezio estis daŭra)
1761 reĝino Maria eldonis gorĝan leĝaron
1762 emisiigitaj estis la unuaj paperaj bankbiletoj
1770 – 1780 reĝino Maria efektivigis ampleksajn ŝanĝojn en lernejafero
la 5-an de aŭgusto de 1772 aligita reĝlando haliĉa-lodomeria kaj Bukovina
la 21-an de julio de 1773 papo Klemento la 14-a nuligis jezuitan ordenon
1775 ribelo de kamparanoj ĉe Chlumec nad Cidlinou
la 9-an de aprilo de 1775 Maria Teresia eldonis por la kamparanoj ĝeneralan pardonon
la 13-an de aŭgusto de 1775 post ampleksaj kamparanaj ribeloj estis eldonita laborega patento
1776 Maria Teresia nuligis rajton suferigan
1778 – 1779 milito je heredaĵo bavaria. Maria ne sukcesis akiri la tutan dukolandon bavarian, sed sole la t.n. inninan kvartalon
1780 konstruitaj fortresoj Terezín kaj Josefov
la 8-an de novembro de 1780 reĝino Maria partoprenis ĉasadon, en kiu ŝi malvarmumis kaj ŝi malsaniĝis je pneŭmonio
la 29-an de novembro de 1780 je la naŭa vespere Maria Teresia mortis
la 3-an de decembro de 1780 ŝi estis sepultita en viena Hofburg. Per ŝia morto finiĝis 250-jara regado de Habsburgoj en Ĉeĥio en rekta linio de la familio. La nova familio poste iĝas konata kiel Habsburgo-Loreno.

Enhavo

1 Infanoj de Maria Teresia kaj de Francisko la 1-a Stefano
2 Vidu ankaŭ
3 Literaturo
4 Eksteraj ligiloj

[redaktu] Infanoj de Maria Teresia kaj de Francisko la 1-a Stefano

la 5-an de februaro de 1737 filino Elizabeto (ŝi mortis la 7-an de junio de 1740)
la 6-an de oktobro de 1738 filino Maria Anna (en monaĥejo)
la 12-an de januaro de 1740 filino Maria Karolina (ŝi mortis la 25-an de januaro de 1741)
la 13-an de marto de 1741 filo Jozefo Benedikto Augusto (imperiestro Jozefo la 2-a)
la 13-an de majo de 1742 filino Maria Kristina (Alberto Saksiateŝina)
la 13-an de aŭgusto de 1743 filino Maria Elizabeto (monaĥejo en Innsbruck)
la 1-an de februaro de 1745 filo Karolo Jozefo (li mortis 16-jara)
la 26-an de februaro de 1746 filino Maria Amalia (duko Ferdinando la 4-a Parma)
la 5-an de majo de 1747 filo Petro Leopoldo (kiel imperiestro Leopoldo la 2-a)
la 17-an de septembro de 1748 filino Karolina (ŝi mortis la saman tagon)
la 4-an de februaro de 1750 filino Johanino Gabriela (ŝi mortis 12-jara)
la 19-an de marto de 1751 filino Maria Jozefino (ŝi mortis 16-jara)
la 13-an de aŭgusto de 1752 filino Maria Karolina (Ferdinando la 4-a Parma)
la 1-an de junio de 1754 filo Ferdinando (edzino Beatrix von Este)
la 2-an de novembro de 1755 filino Maria Antoinetta (edzo Ludoviko la 16-a)
la 8-an de decembro de 1756 filo Maksmiliano (princo-elektisto kolonja)