Malaría
Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Malaría er smitsjúkdómur sem er útbreiddur í mörgum hitabeltislöndum. Nafnið er komið af ítölsku orðunum mala aria, sem þýða "slæmt loft". Sjúkdómurinn veldur á milli einnar og þriggja milljóna dauðsfalla á hverju ári, og eru það aðallega ung börn í Afríku sem látast af völdum hans.
Orsök sjúkdómsins eru sníkjudír af ættkvíslinni Plasmodium), sem berast á milli manna, einkum með stungum kvenkyns moskítófluga. Sníkjudýrin ráðast á rauð blóðkorn í hýsli sínum og eyðileggja þau. Þetta veldur sótthita og blóðleysi. Í alvarlegum tilvikum getur sjúklíngurinn fallið í dá og jafnvel látist í kjölfarið.
Ýmis lyf eru til sem vinna gegn Malaríu, en engin þeirra eru óbrigðul, og sníkjudýrið myndar í mörgum tilvikum ónæmi fyrir lyfjunum. Ekki er heldur til bóluefni við veikinni, þótt talsvert fé hafi verið lagt í rannsóknir á því á síðustu árum. Til viðbótar lyfjum sem vinna á malaríusníkjudýrinu er oft reynt að koma í veg fyrir veikina með því að fækka eða útrýma moskítóflugunum sem bera hana á milli manna, og með því að koma í veg fyrir moskítóbit. Æskilegt er að forðast moskítóbit með því að bera á sig þar til gert krem við dægurskipti og mikilvægt er að sofa undir moskítóneti.
