Cookie Policy Terms and Conditions Benutzer:Stephele/coffre fort - Alemannische Wikipedia

Benutzer:Stephele/coffre fort

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

Inhaltsverzeichnis

[ändere] Quelle

Wikipedia:Quellenangaben - Regle fer Quelle-Nennung

[ändere] Böistaan

Noch ebs zuem Sichere ém "Coffre fort":

Dieser Benutzer wohnt in Straßburg (F).



Dieser Benutzer ist pessimistisch in Bezug auf die Zukunft1 2 3 der Menschheit.





(en)

(fr)

(als)

(Strasbourg)

Strosburi uff Frànzeesch

Sankt Ludwig (Elsass)

Strosburi

Milhüsa

Còlmer

  1. REDIRECT Leck mi

Ein Tip für Einbau von Bildern: Hallo, wenn ich eine kleinere Schriftart verwende rutscht das erste Bild "auf die Tabelle" daruf und schiebts dich deswegen weiter in die Mitte. Gibt es da eine bessere Lösung, als jedes Bild einzeln weiter nach unten zu verschieben? --Birgit 19:42, 25. Jun 2005 (CEST)

Ja, gibt es:

... ... Bild 3... . . . ...


Das ist zwar etwas komplizierter, empfiehlt sich aber so ab etwa 3 Bildern pro Spalte. Bei Chemins de fer de la Corse habe ich es so ausgeführt. --Markus Schweiß, @ 20:04, 25. Jun 2005 (CEST)

[ändere] Artikel f'r de LuS

Hallo,

Met´em Satz bin i ne inverstande, fer d´andere Sproche in Frankrich wird ne von Franzeesch gsirwwe. Ich daet ebbs anderes vorschlawe. Schun kumme mer do in d Deifelskiche

Un öi de Sproche vum Elsass sin do: nit numme Ditsch un Frànzeesch (de zweit- un drittgreescht
mét um e hàlbi Mio.) un öi Elsassisch ésch präsent:
un öi d’Regionalsproch im Elsass, die üs  Dialekt oder Elsässerditsch (Alemannisch un Fränkisch)
un Hochditsch bsteht. Alemannisch wird am meischte geredt.

Hab gkerzt. Bisch inverstande. So hen mr Platz.


Version S - 2384 Zeichen


D Alemannisch Wikepedia isch do

E Tafel am Flughafe vo Hawaii
E Tafel am Flughafe vo Hawaii

`S Elsässerditsch én de Comput´rwalt - zuem Dritte! Nooch'm MS Office uff Elsässerditsch un de "Martin & Lienhart" (elsässisches Wert'rbuech) en ligne jetz de WIKIPEDIA! Wer schun éww'r de WWWelle vum "houèbe" g'surft ésch, schun emol mét e "Webschnuffl´r"(nej f´r moteur de recherche) e Wort g'suecht het, het wohrschins öi de Wikipedia unt´r de Resültate g'het. Diss ésch e "Site de référence", e Lexikon ém Internet. "Wiki" heisst uff Hawaiianisch "schnell" ("wikiwiki"). Un ém "Netz" steht's f'r e Site-Sàmmlung, wie m'r nit numme läse, sondern wie jed'r öi selbsch ändere kànn. Un "-pedia" kummt üss'm Wort Encyklopédie (anglisch: "encyclopedia"). Un de Wikipedia ésch meh "wikiwiki" àls "enkýklios", kreisförmig. Statt àlls um un um ze blättere hüpst m'r vun Site ze Site: éww'r de interni liens, Hyperlinks, Gleicher. Wenn m'r ém Text àn e Wort kummt, wo e neji Fröj stellt, un's Wort ésch blöi - no klickt m'r druff - un het de Àrtikel, wo's erklärt. Nochher uff "précédente", "back", "zurück" - un widd'rsch geht's ém Text! Ésch's Wort rot, het m'r Pech - no muess de Àrtikel noch g'schriwwe were. Diss ésch d'eini Spezialität vun de Wikipedia: Autore sin àlli wo ebs bistiere welle, wo meine, ebs ze wisse, wie noch nit do steht! Un de zweit B'sund'rheit ésch: De hawaii-griichisch Site gibt's en ung´fehr 250 Sproche! E richti globali, multilinguali WaltWit "G'Web"! Vun Anglisch bis ze Samisch, Nahuatl un Inuktitut - un öi de Regionalsproche vun Frànkrich: Bretonisch, Korsisch, Baskisch, Okzitànisch, un d´Regionalsproch im Elsass - aww´r nit numme Hochditsch - öi ém Dialekt: Elsässerditsch! (Vum greescht Teil vum Elsass: Alemannisch wird am meischte geredt.) So sin öi d'Elsass'r én e G'meinschaft: Badner, Schwàbe, Àllgei'r, Vorarlberj'r, Liechtestein'r, Schwiz'r un selbsch Wals'r kenne do consültéere un schriwwe wie ne de Schnàwwel g'wachse-n-ésch. Zemindescht ém g'schriwwe Wort funktionéert de Verständigung de meischt Zit! Un's sin Elsass'r gsin, wie diss Projekt (als "WP:Elsässisch") ins Läwe geruefe hen. Aww´r, wil nit vili Elsass´r öi gued Elsassisch schriwwe, sin se schun nimm do gsin, àls de Badner un Schwiz´r se entdeckt hàn! `S Projekt brücht elsassisch´r Renfort! Grattle se mol én d´alemnnisch Wikipedia nin: http://als.wikipedia.org ! Lit, wo liw´r uff Papéer schriwwe kenne Ihri Werike öi z'r Schickele-G´sellschàft schicke: Stichwort Wikipedia

S.B.


Version N - 2047 Zeiche


'S gibt doch imm'r widd'r e Funke Hoffnung f'r's Elsassisch! Do gibt's jetz - newwe àndri Sàche (luej LuS No. de letschti zwei...) - e modern Dialekt-Lexikon èm Internet. D's ésch ém Novamb'r 2003 vun Elsasser àngfange wore, speet'r sin àndri Alemanne dezue kumme. M'r het des Kind d'rno "Alemannischi Wikipedia" gedaift. Fascht 3000 Dialekt-Artikel, wu's én d'Enzyklopedi scho gibt, kà'm'r läse - m'r findt se ém Inhaltsverzeichnis od'r ém Suechfänschter (d'Suechbegriff müen aww'r uff Stàndardditsch ingenn were). 'S Bescht ésch: m'r kànn nit numme läse, sondern jed'r kann öi selbsch online ändere, korrigiere od'r nej v'rfàsse - ém-e elsassisch od'r ander alemànnisch Dialekt. Denn diss ésch d'eini Spezialität vun de Wikipedia: Autore sin àlli wo contribüéere welle, wo meine, ebs ze wisse, wie noch nit do steht! Un de zweit B'sund'rheit ésch: De Wikipedia gibt's én environ 250 Sproche! E richti globali, multilinguali WaltWit "G'Web"! - Vun Anglisch (de greescht mét meh àls 1,6 Mio Àrtikel!) bis ze Samisch, Nahuatl un Inuktitut - un de Regionalsproche vun Frànkrich: Bretonisch, Korsisch, Baskisch, Okzitànisch usw.. - Un öi d´Regionalsproch vum Elsass - aww´r nit numme Hochditsch, öi Elsassisch - ésch präsent: "Alemannisch"! Wie d'àndri ditschi Dialekte (Letzebuergesch, Ripoarisch (Köln), Plattdütsch od'r grad Boarisch f'r Bayere un Eeschtrich'r) sin öi d'Elsass'r do én e G'meinschaft: Badner, Schwàbe, Àllgei'r, Vorarlberj'r, Liechtestein'r, Schwiz'r (nàdirli) un selbsch Wals'r kenne do consültéere un schriwwe wie ne de Schnàwwel g'wachse-n-ésch. De intercompréhension nit numme alsacienne sondern alémanique funktioniert - zemindescht ém g'schriwwe Wort de meischt Zit! Wer sich eweng üskennt ém Internet, kànn glich uff http://als.wikipedia.org gehn un emol lueje - um am beschte métmàche! Wer sich nit troit oder sich nit üskennt mét'm Internet, kànn Artikel schriwwe - zue Sàchtheme wie "Lokomotive", "Rixheim", "Marie Hart", "Maginot-Linie" usw. un kànn se per Poscht z'r Schickele-G´sellschàft schicke: Stichwort Wikipedia


S.B. & H.N.


Version B - 3061 Zeiche!!


`S Elsassisch én de Comput´rwalt - zuem Dritte! Nooch'm MS Office uff Elsassisch un de "Martin&Lienhart" (els. Wert'rbuech) en ligne én de letschti Nümeros vun de LuS jetz de WIKIPEDIA! Wer schun éww'r de WWWelle vum "houèbe" g'surft ésch, schun emol mét e Moteur de recherche (e "Webschnuffl´r" heisst's jetz) e Wort g'suecht het, het wohrschins öi e "hit" (Treff'r, Resültat) én de Wikipedia g'het. Diss ésch e "Site de référence", e Lexikon ém Internet. "Wiki" heisst uff Hawaiianisch "schnell" ("wikiwiki"). Un ém Inter-Netz steht's f'r e Site-Sàmmlung, wie m'r nit numme läse, sondern wie jed'r öi selbsch online ändere kànn. Un "-pedia" kummt üss'm Wort Encyklopédie oder de anglisch Form "encyclopedia". Un wirkli - de Wikipedia ésch meh "wikiwiki" àls "enkýklios" (kreisförmig): m'r muess nit àlls um un um blättere un sueche - dank de Comput'rtechnik hüpst m'r vun Site ze Site, Stichwort ze Stichwort: éww'r de interni Liens, Links, Gleicher, G'lenki. Wenn m'r ém Text àn e Wort kummt, wo e neji Fröj stellt, un's Wort ésch blöi - no klickt m'r druff - un het de Àrtikel, wo's erklärt. Nochher uff "précédente", "back", "zurück" - un widd'rsch geht's ém Text! Ésch's Wort rot, het m'r Pech - no muess de Àrtikel noch g'schriwwe were. Denn diss ésch d'eini Spezialität vun de Wikipedia: Autore sin àlli wo contribüéere welle, wo meine, ebs ze wisse, wie noch nit do steht! Un de zweit B'sund'rheit ésch: De hawaii-griichisch Site gibt's én environ 250 Sprooche! E richti globali, multilinguali WaltWit "G'Web"! - Vun Anglisch (de greescht mét meh àls 1,6 Millione Àrtikel!) bis ze Diné (Navajo), Samisch, Nahuatl un Inuktitut - un de Regionalsproche vun Frànkrich: Bretonisch, Korsisch, Baskisch, Katalànisch, Okzitànisch usw.. Un öi de Sprooche vum Elsass sin do: nit numme Ditsch un Frànzeesch (de zweit- un drittgreescht Wikipedie mét um e hàlbi Million) - öi Elsassisch ésch präsent: "Alemannisch"! Wie d' àndri ditschi Dialekte (Letzebuergesch, Ripoarisch (Köln), Plattdütsch od'r grad Boarisch f'r Bayere un Eeschtrich'r) sin öi d'Elsass'r do én e G'meinschaft: Badner, Schwàbe, Àllgei'r, Vorarlberj'r, Liechtestein'r, Schwiz'r (nàdirli) un selbsch Wals'r kenne do consültéere un schriwwe wie ne de Schnàwwel g'wachse-n-ésch. De Intercompréhension nit numme alsacienne sondern alémanique funktioniert - zemindescht ém g'schriwwe Wort de meischt Zit! Un's sin Elsass'r gsin, wie diss Projekt (als Wikipedia uff Elsässisch) ins Läwe geruefe han. Aww´r, wil nit vili Elsass´r öi gued Elsassisch schriwwe, sin se schun nimm do gsin, àls de Badner un Schwiz´r se entdeckt hàn! `S Projekt brücht elsassisch´r Renfort! Kumme emol én d´alemànnisch Wikipedia rin: http://als.wikipedia.org ! Lit, wo liw´r uff Papéer schriwwe kenne Ihri Werike öi z'r Schickele-G´sellschàft schicke: Stichwort Wikipedia

Imm´r links vum Àrtikelrohme ésch e Colonn, wo unte, unt'r`m Suechfenscht'r (f'r`s Wort wie m'r ebs driww'r wisse wéll) ém-e Käschtele àlli Sproche uffg'lischtet sin, wo's öi e Àrtikel zuem Sujet git. Un de.: 535,526 fr.: 436,183 als.: 2,822 (96 von 250)


Version ???


Én de letscht LuS han m'r schun ebs g'läse eww'r e elsassischs Werterbuech en ligne - un de Rapport mét'm WORD, wie/wo jetz öi uff Elsassisch komme soll. Sin'R emol ànne gange? Sin'R schun éww'r de WWWelle vum houèbe g'surft nooch Trier un hàn emol de "Martin &Lienhard ànglöjt? 'S gibt àww'r nit numme "àlti Schinke" ém Netz. 'S gibt öi Plätz ém Netz wo noch uff Elsassisch (e.a.) g'schafft wurd! 'S gibt de WIKIPEDIA! - De Wiki-was? Ésch diss ebs mét Wiking'r? Un -pedia...? - Ebs mét Schuel? Od'r Kénd'r? Àlso Wiki ésch nit nordisch - eher meh südlich: uff Hawaiianisch heisst wikiwiki "schnell". Un ém Inter-Netz steht's f'r e Site-Sàmmlung wie m'r nit numme läse sondern wie jed'r öi selbsch online ändere kànn. Un "-pedia" kummt vum àltgriichisch paideía: Lehre, Bildung üss'm Wort Encyklopédie oder de anglisch Form "encyclopedia". 'S ésch also e Lexikon ém Netz - enkýklios kreisförmig


'S gibt öi Plätz ém Netz wo noch uff Elsassisch (e.a.) g'schafft wurd! 'S gibt ésch nit nordisch - eher meh südlich: 'S ésch also e Lexikon ém Netz



Version Draim


`S Elsassisch én de Comput´rwalt - zuem Dritte! Nooch'm MS Office uff Elsassisch un de "Martin&Lienhart" (els. Wert'rbuech) en ligne én de letschti Nümeros vun de LuS jetz de WIKIPEDIA! - De Wiki-was? De Wiking'r? Un -pedia...? - Ésch diss ebs mét Schuel? Od'r Kénd'r? - Wer schun emol éww'r de WWWelle vum "houèbe" g'surft ésch, schun emol mét e moteur de recherche (e "Webschnuffl´r" heisst's jetz) e Wort g'suecht het, het wohrschins öi e "Hit" (Treff'r, Resültat) én de Wikipedia g'het! De Wikipedia ésch eins vun de greescht "Site de référence" - e Lexikon ém Internet. "Wiki" heisst uff Hawaiianisch "schnell" ("wikiwiki"). Un ém Inter-Netz steht's f'r e Site-Sàmmlung, wie m'r nit numme läse, sondern wie jed'r öi selbsch online ändere kànn. Un "-pedia" kummt vum àltgriichisch paideía: Lehre, Bildung üss'm Wort Encyklopédie oder de anglisch Form "encyclopedia". Un wirkli - `s ésch meh "wikiwiki" àls "enkýklios" (kreisförmig): m'r muess nit als um un um blättere un sueche - dank de Comput'rtechnik hüpst m'r vun Site ze Site, Stichwort ze Stichwort: éww'r de interni liens, links, Gleicher, G'lenki. Wenn m'r ém Text àn e Wort kummt, wo e neji Fröj stellt, un's Wort ésch blöi - no klikkt m'r druff - un het de Àrtikel, wo's erklärt. Nochher klikkt m'r "retour", "back", "zurück" - un widd'rsch geht's ém Text! Ésch's Wort rot, het m'r Pech - no muess de Àrtikel noch g'schriwwe were. Denn diss ésch d'eini Spezialität vun de Wikipedia: Autore sin àlli wo contribüéere welle, wo meine, ebs ze wisse, wie noch nit do steht! Un de zweit B'sund'rheit ésch: 's ésch e Sproche-Schlaraffia, e Babel-Wisse-Turm - wo m'r sich àww'r v'rsteht, öi dank de "links" wil àlli Sprooche métnànd v'rbunde sin! Én rund 250 Sproche gibt's schun Wikipedias! Vun Anglisch (de greescht mét meh àls 1,6 Mio Àrtikel!) bis ze "Exote", wi .... - Sproche, wo m'r Angscht drum het, ass se's Zitàlt'r vum Internet nit iww'rlewe!

Glückwunsch! Ihr sin bi dr alemannische Wikipedia glandet - des isch e Enzyklopädii, wu an dr Biiträg gmeinsam gschafft wird un wu d Biitäg derfe frej gnutz wäre. S Wort Wikipedia setzt sich us Wiki un Enzyklopädii zämme. Wiki sin Websitte, wu jeder praktisch un liicht diräkt im Browser cha ändere.

Im November 2003 isch d elsässisch Wikipedia gründet wore; im September 2004 isch si zu nere alemannische Wikipedia erwiiteret wore. Si verfüegt momentan über 2.845 Artikel. D alemannisch Wikipedia isch e Projäkt für alli Interessierte im e große Umchreis um de Bodensee. Alli wu im Elsass (F), im Oberbadische (D), im Schwäbische, in dr Dütschschwiiz (CH), im Liechtestei (FL) un z Voradelbärg (A) alemannisch rede, könne do in ihrere Sproch bzw. in ihrenem Dialäkt

Wu dr "Chlämens" vu Rhiifälde emol im Internet rumgsuecht het, isch er uf e elsässischi Wikipedia gstoße. E Wikipedia? Was isch jetz des scho wider? Des isch e Internet-Lexikon, wu jedes ka Artikel schriibe un wu jedes ander ka Korrektüre dra mache. Unter em richtige Namme oder unter eme Pseudonym. Iber dr Inhalt ka - im Ahang zum Artikel - gritisch diskutiärt wäre. Un des goht alles vu drheim am Computer üs. E ganz bsunders Lexikon also, e demokratischs.

Dä "Chlämens" het drno bi dr elsässische Wikipedia gfrogt, eb er as Alemann vu dr andere Sitte vum Rhiin aü derf mitmache. Ke Antwort - schiints isch bi däre Wikipedia niäme meh am Schaffe gsii. Do het sich dr oder d "Melancholie" üs em Allgai iigschalte. Mir sotte d elsässisch Wikipedia as gsamtalemannischs Lexikon witerfiähre, het sii oder är gmeint. Aber s hän sich aü Zwiifler gmäldet: Verstehn sich d Alemanne iberhaüpt unterenander? Dr "J. 'mach' wust", e Schwizer, het gsait: "I gloube, dass wenigschtens i der gschribnige Form doch di meischten alemannische Dialäkte gägesyttig verständlech sy." Guet, aber mueß mer do nit zerscht e eiheitligi alemannischi Rächtschriibung schaffe? (E ändloses Thema fir Dipflischisser.) Antwort: Nai, s goht aü mit Viilfalt. Aber will dänn iberhaüpt eber in ere alemannische Enzyklopedy läse, wu doch aü d hochditsch, d änglisch usw. exischtiäre? Antwort: Fir dr Verstand dät d hochditsch villicht länge, aber nit fir s Härz ...

Morn sins zwei Johr, ass d elsässich un jetz gsamtalemannisch Wikipedia ins Internet gstellt isch. Des Pflänzli isch bsunders in sinem zweite Läbensjohr schen gwagse - s het jetz iber 1000 Artikel erreicht un s mache Lit, grad aü jungi, üs allene alemannische Biät mit. Eso ebis isch fascht ohni Biispiil bi unserem eigesinnige Velkli ... Viil Glick zum Geburtsdag!

Vum Albärt: [ändere] Ebis fir jungi un alti Hase! Jungi alemannischi Dialäktsprächer verlange noch em Wisse vu dr eltere Generatione! Des isch ke Film üs dr 50er Johr, nai, eso ebis gits hit bi dr Alemannische Wikipedia! Un s kunnt no meh: Gränze wäre iberfloge, zwischem Arlbärg un dr Vogese ziäge Alemanne an einem Seil! Jungi Lit, wu sich am Computer üskänne, hän d alemannisch Enzyklopädii grindet un halte si am laüfe. Un lade Alt un Jung ii, zum mitmache.


[ändere] Sälber Artikel mache D alemannisch Wikipedia – des isch e Internetlexikon, wu jedes drheim an sinem Computer ka Artikel abfasse un iischicke. Diä Artikel ka jedes ander im Internet läse oder aü verbessere. S git fascht scho 3000 Stichwerter. Jetz sag nit, mir grüüsts vor em Computer, liäbi elteri Läseri, liäbe eltere Läser! Wu e Wille isch, isch aü e Wäg. Wär sich im e Thema guet üskännt un si Wisse nit mit ins Grab will nämme, sott des Wisse in alemannische Artikel zämme fasse un dr Wikipedia zur Verfiägung stelle – des goht aü per Boscht – Adräss lueg unte. Perfektion wird nit verlangt; wänn ebis nit rächt isch, diän anderi Mitarbeiter vu dr Wikipedia des verbessere, hoffentlig.

Diä Sach goht eso: Dü schlesch im Internet d „Houptsyte“ vu däre Enzyklopädii uf (Bild 1). Drno gisch im Suechfänschter links e Begriff uf hochditsch ii, wu di intressiärt, zum Biispiil „Butter“. E Sekund speter hesch dr Artikel „Anke“ uf em Bildschirm un kasch-e läse un sogar verbessere. No gisch „Hintervorbach“ ii, säll nätt Derfli, wu dr drin wohnsch. Bitteri Enttäischung – was jetz kunnt, isch d Mäldung, ass e Artikel iber des Dorf nonit exischtiärt.


[ändere] Numme nit luck lo Aber, numme nit luck lo: Do stoht doch „Hintervorbach“ in roter Schrift un ass dü dä Artikel kasch esälber verfasse! Also, uf s rot „Hintervorbach“ druf glicke – un scho isch dr „Editor“ do – e Fänschter, wu mer esach ka niischriibe. Wär zum Biispiil mit em Brogramm Word eweng ka umgoh, fir dä isch dä Editor ke Broblem. I han eifach emol ebis iber „Hintervorbach“ zämmefantasiärt un niigschriibe (Bild 2). Wänn i jetz no uf dr Knopf „Syte spychere“ dät drucke, wär dr Artikel ändgiltig drin.

E Artikel mueß ernscht gmeint sii, aber nit perfekt. Jedes derf in sinem Dialäkt schriibe; e bstimmti Rächtschriibung isch nit Bedingunug. Thema: am liäbschte regional, z.B. „August Ganther“ (= Dialkäktdichter); aber aü Allgmeins isch erlaübt, z.B. „Lokomotive“; „The Beatles“ usw. Also los! Eber, wu mitschribt, ka sich unter sinem Namme amälde, unter eme Decknamme oder gar nit. Zu jedem Artikel ka mer si Meinung sage („Diskussion“). Alli Versione vum e Artikel bliibe erhalte. Wänn also eber mi Artikel verbesseret, ka alliwiil no mi ürspringligi Fassung zruckverfolgt un ufgruefe wäre („Versione/Autore“). Allgemeini Broblem wäre uf dr Sitte „Stammtisch“ dischgeriärt. Do gohts lebändig zue, wiä im richtige Läbe! Wär Hilf brücht, ka sini Froge oder Bitte uf dr „Hilfsitte“ stelle.


[ändere] Fir was e alemannischi Wikipedia? Näbe dr alemannische Wikipediä gits no fascht 200 in andere Sproche, d hochditsch mit fascht e halbi Million Artikel isch d zweitgrescht. Viilmol wird gfrogt, fir was brüche mir dänn e Alemannischi Wikipedia, wänns e hochditschi git? In unserem „Profil“ heißts do drzue: „Mir versueche, e wüsseschaftlichs Niveau z'erreiche. Mir sin uns aber im Chlare, dass mir nit mit Enzyklopädie in Amtssproche vo grosse Nationalstaate chönne konkurriere. Sell isch au nit unser Ziil, mir konzentriere uns uf s'alemannisch Gebiet - uf si Sproch, sini Landschafte un si Kultur.“ S Ziil isch, Wisse z sammle un zur Verfiägung z stelle, aber aü: „Wenn mir als langfristigs Ziil erreiche däte, dass mir e Orientierigspunkt sin für de öffentlichi Iisatz un e verstärkti Awendig vo de alemannische Sproch im Alldag, wäre mir arg z'friide. E stärkeri Awendig isch bsunders in de alemannische Gegende usserhalb vo dr Dütschschwyz notwendig.“

D Internet-Adräss isch: http://als.wikipedia.org

Wär sich nit troit, esälber im Internet z schriibe, ka si Artikel zu mir oder andere Wikipedianer schicke:

Harald Noth, Bachstraße 61, 79235 Vogtsburg oder: harald @ noth . net (zämme schriibe!)




Voici la lettre:

Sali Stephele!

Wän Dü bloß 2000 Zeiche hesch, muesch ganz ziilgrichtet schriibe. Was witt erreiche? Ass d Litt wunderfitzig wäre un emol luege noch däre Wikipedia?? Also, drno alles ander ewäg lo, was do nit druf fiährt. Diä Sache, wu si drno in dr Wikipedi erfahre, brüchsch nit schriibe!!

Ich han jetz emol kirzt. Dü kasch des eso ibernämme un uf Elsässisch ummodle, wänn dr witt. S sin 1700 Zeiche ohni Leerzeiche un 2000 mit. Ich weiß nit, was dr Herr Schaffner meint. Albärt 18:07, 7. Feb. 2007 (CET)

  S git doch immer wider e Funke Hoffnung fir s Elsässisch! Do gits
  jetz - näbe andere Sache (lueg LuS No. ...) - e modern elsässisch
  Internet-Lexikon. Des isch im November 2003 vu Elsässer agfange
  wore, speter sin anderi Alemanne drzue kumme. Mer het des Kind derno
  "Alemannischi Wikipedia" daift. Diä fascht 3000 Dialäkt-Artikel, wus
  in äre Enzyklopedii scho git, kasch läse - dr finsch si im
  Inhaltsverzeichnis oder im Suechfänschter (d Suechbegriff miän aber
  uf Standardditsche iigä wäre). S Bescht isch: mer kann nit numme
  läse, sondern jed'r kann öi selbsch online ändere, korrigiäre oder
  nej verfasse - im e elsässische oder andere alemannische Dialäkt.
  Denn diss ésch d'eini Spezialität vun de Wikipedia: Autore sin àlli
  wo contribüéere welle, wo meine, ebs ze wisse, wie noch nit do steht!
  Un de zweit B'sund'rheit ésch: De Wikipedia gibt's én environ 250
  Sproche! E richti globali, multilinguali WaltWit "G'Web"!  - Vun
  Anglisch (de greescht mét meh àls 1,6 Mio Àrtikel!) bis.... - un de
  Regionalsproche vun Frànkrich: Bretonisch, Korsisch, Baskisch,
  Okzitànisch usw.. Un öi de Sproche vum Elsass sin do: nit numme
  Ditsch un Frànzeesch (de zweit- un drittgreescht mét um e hàlbi
  Mio.) - öi Elsassisch ésch präsent: "Alemannisch"! Wie d' àndri
  ditschi Dialekte (Letzebuergesch, Ripoarisch (Köln), Plattdütsch
  od'r grad Boarisch f'r Bayere un Eeschtrich'r) sin öi d'Elsass'r do
  én e G'meinschaft: Badner, Schwàbe, Àllgei'r, Vorarlberj'r,
  Liechtestein'r, Schwiz'r (nàdirli) un selbsch Wals'r kenne do
  consültéere un schriwwe wie ne de Schnàwwel g'wachse-n-ésch. De
  intercompréhension nit numme alsacienne sondern alémanique
  funktioniert - zemindescht ém g'schriwwe Wort de meischt Zit!
      (...) Platz fir nomeh ????
  Wär sich eweng üskännt im Internet, ka glii uf
  http://als.wikipedia.org geh un emol luege - um am beschte mitmache!
  Wär sich mit troit oder sich nit üskännt mit em Internet, ka änewäg
  Artikel schriibe - zu Sachtheme wiä "Lokomotive", "Rixheim", "Marie
  Hart", "Maginot-Linie" usw. un ka si per Poscht schicke an  .... (Di
  Adräss im Elsass?) oder vorhär abspräche uf Telefon (...).



Die größten Wikipedias

Wikipedias mit über 1.000.000 Artikeln Englisch (English)

Wikipedias mit über 500.000 Artikeln Deutsch

Wikipedias mit über 250.000 Artikeln Französisch (Français) - Japanisch (???) - Niederländisch (Nederlands) - Polnisch (Polski)

Wikipedias mit über 100.000 Artikeln Chinesisch (??) - Italienisch (Italiano) - Portugiesisch (Português) - Russisch (???????) - Schwedisch (Svenska) - Spanisch (Español)

Wikipedias mit über 50.000 Artikeln Dänisch (Dansk) - Esperanto (Esperanto) - Finnisch (Suomi) - Hebräisch (?????) - Katalanisch (Català) - Norwegisch (Bokmål) - Rumänisch (Român?) - Slowakisch (Sloven?ina) - Tschechisch (?esky) - Ukrainisch (??????????)

Wikipedias mit über 25.000 Artikeln Bulgarisch (?????????) - Estnisch (Eesti) - Indonesisch (Bahasa Indonesia) - Koreanisch (???) - Kroatisch (Hrvatski) - Litauisch (Lietuvi?) - Serbisch (?????? / Srpski) - Slowenisch (Slovenš?ina) - Türkisch (Türkçe) - Telugu (??????) - Ungarisch (Magyar)

Wikipedias mit über 10.000 Artikeln Albanisch (Shqip) - Arabisch (???????) - Baskisch (Euskara) - Bengali (?????) - Bosnisch (Bosanski) - Bretonisch (Brezhoneg) - Cebuano (Cebuano) - Einfaches Englisch (Simple English) - Galicisch (Galego) - Georgisch (???????) - Griechisch (????????) - Ido (Ido) - Isländisch (Íslenska) - Lateinisch (Latina) - Luxemburgisch (Lëtzebuergesch) - Neapolitanisch (Nnapulitano) - Malaiisch (Bahasa Melayu) - Norwegisch (Nynorsk) - Persisch (?????) - Thailändisch (???) - Vietnamesisch (Ti?ng Vi?t)

Kleinere Wikipedias aus dem mitteleuropäischen Raum Alemannisch (Schweizerdeutsch, Elsässisch, Schwäbisch) - Bairisch (Boarisch) - Friaulisch (Furlan) - Friesisch (Frysk) - Jiddisch (??????) - Kaschubisch (Kaszëbsczi) - Kölsch (Ripoarisch) - Limburgisch (Limburgs) - Obersorbisch (Hornjoserbsce) - Plattdeutsch (Plattdüütsch) - Rätoromanisch (Rumantsch) - Westflämisch (West-Vlams) - Westniedersächsisch (ndl-nl) - Pennsylvania Dutch (Deitsch)


http://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Multilingual_statistics


en.: 1,611,122 de.: 535,526 fr.: 436,183 als.: 2,822 (96 von 250)

Wikipédias des langues régionales de France [modifier] Alémanique (alsacien) – Arpitan (franco-provençal) – Basque – Breton – Catalan – Corse – Luxembourgeois (francique lorrain occidental) – Flamand occidental – Normand – Occitan – Tahitien– Wallon

[ändere] Elsass

(frz. Alsace)

Riquewihr vun obe
Riquewihr vun obe
vignoble et Vosges
vignoble et Vosges
Oberrheingraben
Oberrheingraben
Neu Breisach
Neu Breisach
Koifhüs Colmer
Koifhüs Colmer
Colmar
Colmar

D'après le Dictionnaire étymologique des noms de pays et de peuples de Serge Losique, Alsace provient « du gallo-romain ALISAUIA ou ALISETUM = "falaise". Autrement : "Pays au pied des falaises".

  • 870 : Lotharinge wurd uffgeteilt - `s Elsass wurd Teil vum Oschtrich ().
  • 962 : Kreenung vum sächsisch Ditsch Künni Otto zuem Kais´r - `s Elsass ésch Teil vum Reemisch Rich (ab 11?? "Heilich" un ab 16?? Ditschi Nation).
  • 11?? : Krizzog un 1345 Pescht - Judepogrome
  • 1354 : Grindung vun de "Décapole", de Zehnstäedtebund vun de Richsstäedt am Oberrhin.
  • 1525 : Bürekriej (gross ditsch)
  • 1552 : un Hüsberje - de Stadt Strosburi b´schiesst´s Heerlajer vum frànzeesch Künni Henri II, (Heinrich de Zweit) un
  • 1648 : Nooch´m Westfälisch Fride (Traité de Westphalie) annektéert´s absolutistisch Frànkrich (Louis XIV.) de Teili vum Elsass wo im Kaiser un de Habsburjer g´heere. e Drittel od'r meh àbgemurkst - Politik vum Richelieu
  • 1675 :Turenne Turckheim - Übergabe Colmar
  • 1681 : De fréji Richsstadt Strosburi wurd vun d´r Armee vum franzeesch Künni b´lajert un müess ihri Tore effne.
  • 1789 : 21. Jüli: Riwaljuzia! Rothüs (hit CCI) geplind'rt - Terreur Ditsch langue de l'ennemi
  • 1790 : De revolutionäri franzeesch Regierung richt de Departementi Bas-Rhin un Haut-Rhin in.
  • 1798 : De fréji Repüblik Milhüse, v´rbunde mét d´r Schwiz´r Eidg´nosseschaft, müess nooch-m-e militarischi un wirtschàftlichi Blocus durich´s revolutionäri Frànkrich kapitulére.
  • 1870 : Bim Siège vun Strosburi, de Belajerung im ditsch-frànzeesch Kriej, b´schiesse de ditschi Truppe d´Stàdt un de Bibliothek vun de Universität, eini vun d´greeschti ditschsprochigi, humanistischi Bibliotheke zitt´r de Renaissance, v´rbrannt.
  • 1871 (18. April) : (ditschi) Schüelpflicht ém Elsass (Obligation scolaire) - noch vor´m Fréde un 11 Johr vor Frànkrich (Jules Ferry àm 28. März 1882).
  • 1871 : nooch de franzeesch Néderlaa vun Sedan un´m Vertraa vun Frankfurt un de Grindung vum néiji Ditsch Rich kummt´s Elsass widd´r züe Ditschland - ohni de (franzeeschsprochigi) Gejend vun Belfort aww´r mét´m greescht Teil vun de Moselle inklusive de Höiptort Metz: "Reichsland Elsass-Lothringen".
  • 1911 (31 Mai) : de Verfassung vum - jetz autonomer rejierte Elsass-Lothringe wurd ém Lànddaa àng´numme.
  • 1914 : Frànzeeschi Offensive bis Milhüse, - Bluetischi Käempf um de Felseheh´ vum Hartmannswillerkopf (frz.: Vieil Armand) 17 km vun Milhüse un uff´m Lingekopf frz.: Col du Linge iww´r Menscht´r - hit "monument national".
  • 1918 : `S Elsass wurd - wie Bayern - e Räterepüblik (Soviet) un erklärt si unàbhängi. De erscht Militärprefekt, XXX, kummt frésch üss Rumänie, de frànzeesch Basis àm End vum Erscht Weltkriej ém russisch Burj´rkriej.
  • 1919 : `S Elsass kummt mét d´r Ratifikation vum Versailler Vertraa widd´r züe Frànkrich. - Apartheidsystem (ABCD...) Regionalparl weg, Verwalt. weg alls frz.
  • 192? : Ém Elsass wurd de autonomistischi Bewejung un Parteie émm´r stärik´r - m´r wéll nit v´rliere f´r wàs m´r z´r ditschi Zit so làng gekäempft het.
  • 1940-1944 : nooch de "drôle de guerre", de frànzeesch Waffestillstand un Besetzung, wurd´s Elsass "de facto" vum "Dritte" Reich annektiirt un kummt widd´r züe Ditschland.
  • 1944 :10. Jüni Oradour sur Glane - noochher Prozess vun Bordeaux
  • 1944 : de frànzeeschi Truppe vum General Leclerc b´fréie Strosburi àm 23. Novamb´r, die vum General de Lattre Milhüse àm 21. Novamb´r während de Amerikan´r v´rsueche ém Norde de ditsch Gejeoffensive (Opération Nordwind) uffzehàlte. 'S Elsass kummt wédd´r züe Frànkrich.
  • 195? : Europarot

[ändere] Geographie

Die Region Elsass grenzt an die anderen französischen Regionen Franche-Comté im Südwesten und Lothringen im Westen, an Deutschland (im Norden Rheinland-Pfalz, im Osten Baden-Württemberg) und an die Schweiz (Kantone Basel-Stadt, Basel-Landschaft, Solothurn).

Mit einer Größe von 8.280 km² ist es die flächenmäßig kleinste Region auf dem französischen Festland. Das moderne Elsass hat eine Nord-Süd-Ausdehnung von 190 Kilometern, während die West-Ost-Ausdehnung nur 50 Kilometer beträgt. Im Osten wird das Elsass durch den Rhein begrenzt, im Westen auf weiten Strecken durch den Hauptkamm der Vogesen. Im Norden markieren Bienwald und Pfälzerwald wichtige Grenzgegenden, im Süden der Nordrand des Jura und im Südwesten, in der offenen Torlandschaft der Burgundischen Pforte, nähert sich die erst auf 1871 zurückgehende, heutige Regionengrenze an die Wasserscheide zwischen Rhône und Rhein an.

Im Elsass finden sich folgende naturräumliche Haupteinheiten:

Topographische Karte des Elsass
Topographische Karte des Elsass
  • Der überwiegende Teil wird von der Elsässischen Ebene (Plaine d’Alsace) eingenommen, die mit Breisgau und Ortenau den südlichen Teil des Oberrheingrabens bildet. Sie wird von der Ill durchflossen und ist vom Getreideanbau geprägt. Es gibt auch große Waldgebiete wie den Hagenauer Forst im Norden und den Harthwald im Süden. Neben weiten Ebenen treten zudem wellige bis hügelige Gegenden auf (beispielsweise Truchtersberg nordöstlich Straßburgs, westlicher Sundgau / östliche Burgundische Pforte, Gebiet zwischen Hagenauer Wald und Bienwald).
  • Im Westen wird das Landschaftsbild von den Vogesen dominiert, die von den breiten Tälern der Illzuflüsse durchzogen sind. Hier findet man Hochweiden (Hautes Chaumes), die sich mit Wäldern abwechseln. Der Große Belchen (Grand Ballon) ist mit 1424 m der höchste Gipfel im Elsass und in den Vogesen. In Frankreich werden auch die Gebiete nördlich der Zaberner Senke zu den Vogesen gezählt (Vosges du Nord), sie bilden aber eine naturräumliche Einheit mit dem Pfälzerwald.
  • Zwischen Ebene und Vogesen vermittelt (analog zum westlichen Schwarzwaldrand) eine schmale Vorbergzone. Typisch für dieses "Piemont der Vogesen" ist der Weinanbau.
  • Ganz im Süden hat das Elsass auch noch Anteil am Jura (Pfirter Jura).

L'Alsace couvre une surface de 8 280 km² (190 km de long sur 50 km de large soit 1,5% de la superficie de la France), ce qui en fait la plus petite des régions administratives de France métropolitaine, la Corse ayant à peu près la même surface. Elle s'étend du sud au nord le long du Rhin qui la borde à l'est. Elle est limitée au nord par la rivière Lauter, où commence le Palatinat allemand, et à l'est par le Rhin, à la droite duquel s'étend le Bade-Wurtemberg, au sud par la Suisse, au sud-ouest par la région Franche-Comté et à l'ouest par la région Lorraine.

Son espace est découpé en plusieurs ensembles de relief :

  • à l'est la plaine d'Alsace (qui, avec le pays de Bade allemand forme le Fossé rhénan) drainée par l'Ill et consacrée à la grande culture céréalière ; la forêt y occupe encore des espaces importants (forêt de Haguenau au nord et celle de la Hardt au sud) ;
  • entre le Rhin et l'Ill, le Ried, de l'alémanique roseau. Cette zone marécageuse et humide conserve ses caractères naturels remarquables façonnés par le vieux fleuve autrefois sauvage (forêts rhénanes parcourues par les bras du Rhin, prairies inondables, sources phréatiques, rivières), où reserves naturelles et sites protégés émerveillent l'âme sensible.
  • à l'ouest dominent les Vosges ou le massif vosgien entaillées de larges vallées des affluents de l'Ill ; ici ce sont les pâturages d'altitude (Hautes Chaumes) qui alternent avec la forêt ; le Grand Ballon 1424 m (ex ballon de Guebwiller) est le point culminant d'Alsace, il est situé dans le Haut-Rhin ;
  • les collines sous-vosgiennes font le lien entre les deux ensembles. Ce piémont vosgien est occupé par le vignoble alsacien.
  • Le Sundgau, région de collines au sud de Mulhouse.
  • Le Jura alsacien à l'extrême-sud de la région.


[ändere] Alsacien(ne)s célèbres

  • Albert Schweitzer (1875-1965), théologien, musicien, philosophe et médecin, Nobelpris f´r Fride 1952
  • Tomi Ungerer (1931-), Kinschtl´r un Buechautor
  • Paul et Marc Haeberlin (père et fils), Drei Stern (Guide Michelin)-Köech zitt´r 1967.


  • Hans Arp (1887-1966), Kinschtl´r (Dada), Béldhöi´r
  • René Schickele, Dicht´r
  • André Weckmann, Dicht´r
  • Claude Vigée,
  • Nathan Katz,
  • Hansi, (1873-1951), Zeichn´r
  • Pierre Pflimlin (1907-2000), homme politique, président du Conseil et du Parlement européen
  • Johann Mentelin (1410-1478), Druck´r
  • Sébastien Brant (1458-1521), humaniste et poète satirique
  • Beatus Rhenanus (1485-1547), humaniste et historien
  • Martin Bucer (1491-1551), théologien et réformateur
  • Thomas Murner (1475-1537), écrivain rabelaisien qui s'en est prise aux "folies" contemporaines, à Luther
  • Bruno d'Eguisheim-Dagsbourg, devenu pape Léon IX (1002~1054)
  • De Briad´r Schlumpf (Hans et Fritz), (1904-1989), (1906-1992), Industrielle un Samml´r vun àlti Autos




  • Paul Rohmer (1876-1977) Père de la pédiatrie dans le Nord-Est de la France
  • Alfred Kastler (1902-1984), physicien, prix Nobel de physique en 1966
  • Johann Heinrich Lambert (1728-1777), mathématicien, physicien et astronome
  • Ferdinand Braun (1850-1918), physicien, prix Nobel de physique en 1909
  • Jean-Marie Lehn, prix Nobel de Chimie 1987
  • Frères Schlumberger, inventeurs de solutions liées à la géophysique et au pétrole
  • Maurice et Katia Krafft (1946-1991)(1942-1991), volcanologues


  • François-Christophe Kellermann (1735-1820), maréchal
  • Jean-Baptiste Kléber (1753-1800), maréchal
  • François-Joseph Offenstein (1760-1837) Général français de la Révolution Française et du Ier Empire


  • Otto Meissner (1880-1953), homme d'État allemand


  • Alain Bashung (1947-),chanteur
  • Arsène Wenger (1949-), entraîneur du club de football d'Arsenal (Londres)
  • Guy Roux (1938-), entraîneur de football emblématique de l'AJ Auxerre
  • Pascal Johansen (1979-), joueur de football
  • Sébastien Loeb (1974-), champion du monde des rallyes WRC 2004, 2005 et 2006
  • Thomas Voeckler (1979-), coureur cycliste
  • Thierry Omeyer (1976-), champion du monde et d'Europe de handball
  • Mehdi Baala (1978-), athlète, double champion d'Europe
  • Matt Pokora (1985-), chanteur
  • Abd al Malik (1975-), rappeur
  • Solange Fernex
  • Yann Wehrling (1971-), illustrateur, homme politique
  • Antoine Waechter
  • Nathalie Marquay (1967-), Miss France 1987
  • Laetitia Bléger (1981-), Miss France 2004



Civitates Orbis Terrarum de Braun & Hogenberg (1572)
Civitates Orbis Terrarum de Braun & Hogenberg (1572)
Münster
Münster
Baeckeoffe
Baeckeoffe
Klein Frankrich
Klein Frankrich
Baeckeoffe
Baeckeoffe
Strassburg 1888
Strassburg 1888

2.1.366 - Alamanni cross the frozen Rhine River in large numbers, invading the Roman Empire.

[ändere] Strossburi

Strasbourg's historic center, the Grande Île (English:Grand Island), has been classified a World Heritage site by the UNESCO in 1988, the first time such an honor was placed on an entire city center.


[ändere] Mülhausen

Le Citadis de Mulhouse devant la Tour de l'Europe
Le Citadis de Mulhouse devant la Tour de l'Europe
E Deco-Tramhalte bi de Tour de l'Europe
E Deco-Tramhalte bi de Tour de l'Europe

[ändere] Wackes

Wàckes od´r Waggis ésch àm Ow´rrhin e g´brüchli un de ditsch-frànzeesch Grenz làng bis éns Saarland - un wie´s schiint selbsch noch àn de belgisch Grenz - bekànnt´r pejorativ Üssdruck f´r de Nochbere üss Frànkrich, speziell de - tràditionell ditschsprochigi - Bevellikerung àn de Grenz, àlso d´ Elsasser und (Ditsch-)Lothringer. (Franzeeschsprochigi were d´rgeje ém Allg. àls "Welsche" b´zeichnet.) Drolement ésch´s Wort ém Elsass selbscht öi ziemli courant un wurd do z´meischt ém Scherz ém Kontext mét G´sellichkeit b´nutzt. Elsasser iww´rsetze "Wàckes" spontan mét ( - fer se ésch´s synonym - ) "voyou" - àlso uff Hochditsch "Schlingel", "Strolch", "Tunichtgut" od´r öi "Spitzbube". Wie selli ditsch Synonyme kànn "Wàckes" öi humorvoll, mét Sympathie od´r-`me "Augenzwinker", licht provoziirend g´meint sin. Ém Elsass nannt m´r öi kleini Buewe efters "Wàckes" - wie ém Ditschlànd zem Bispiil "kleiner Racker" o.ä.. Normal´rwis steht´s Wort ém Alemannische f´r e Person, wo m´r nit so vertraue kànn. `S kummt vum latinischi "vagus" - Landschdryycher, Schyyrbebiirzler.

E b´sondri (kulturell) Inschtitution ésch de "Elsasser Wackes" bi de Basler Fasnacht, wo-`r àls Waggis (baseldytsche Form) eini vun d´wichtigschte traditionelle Maske ésch. De Basler Waggis stellt e Karikatür vum elsasser Gemiesbüür dar mét e pààr typischi Accessoires, wie uff elsassischi (Arbeits-)Tracht weise, od´r uff sine (revoltionär) franzeesche Art: `s blöii Hemd, wissi Hosse, roti Cravatt, wiss´r Krage, décoréert mét e Kokarde én de Fàrwe vun d´franzeesch Trikolore (blöi-wiss-rot), (ze) grossi Holzschueh un manchmal e Zipfelmütz, e Einkaufsnetz mét Gemies un manchmal öi e Knoche od´r andrer Knüppel. De roti Naas zeigt de starik Winkonsum.

Die Anwendung dieses Wortes durch Deutsche oder Schweizer auf ihre französischen Nachbarn bezeugt eine offensichtliche Einschätzung als nicht (mehr) so ganz deutsche, denen man unterstellt, daß sie es mit den "typisch" deutschen (oder gar schweizerischen) Qualitäten nicht so genau nehmen und mit solchen (eventuell als "welsch" empfundenen) Eigenschaften behaftet sind, die sie weniger vertrauenswürdig erscheinen lassen. Auch die Ressentiments und Vorwürfe gerade von deutscher Seite, die Elsässer (und Lothringer) fänden sich immer auf der Siegerseite wieder, würden sich geschmeidig dem Strom beugen, oder seien gar vaterlandslos, da sie die französische "Herrschaft" ertragen - oder gar vorziehen, finden hier einen Wiederhall. Solcherlei Vorwürfe entbehren allerdings nicht einiger Unverschämtheit - oder gar Perversion - da die Kriegsbeute schließlich nicht darüber entscheidet, ob sie dem Sieger oder dem Besiegten gehört! - Bei allen Konflikten, die hier als Beispiel dienen mögen, war die ("Rück-")Eroberung des Elsass und (Nordost-)Lothringens erklärtes Kriegsziel. Die "Deutsch-" bzw. Grenzfranzosen wurden bei keinem Mal, da sie Nation und Seite der Grenze wechselten, nach ihren Wünschen gefragt - ob nun vorher oder hinterher! Ihnen blieb nur, sich anschließend von den Siegern benennen - und somit beurteilen zu lassen. So wird in Abwandlung einer im Elsass verbreiteten Geschichte über einen (fiktiven) Elsässer namens Wache, der mit jeder neuen Invasion seinen Namen ändern mußte, erzählt: "die Deutschen nannten 1871 bis 1919 die Elsässer "Wackes", die Franzosen hätten 1919 bis 1940 daraus "vaches" ("Kühe") gemacht, die Deutschen hätten 1940 bis 1945 deshalb "Küh'" gesagt und so hießen die Elsässer seit 1945 bei den Franzosen "culs" ("Ärsche").

Im Übrigen entspricht diese Benennung aber durchaus der im deutschen Sprachraum üblichen und besonders in einem Falle wohlbekannten, auch sonst nicht gerade freundlichen Art, sich durch kollektive "ethnische Beschimpfung" von anderen Mitgliedern der Nation (oder Sprachgemeinschaft) abzugrenzen.

De Elsasser selbsch nenne - gràd wi de (Ditsch-)Schwizer - di Ditsche kollektiv "Schwabe": Schwob, pl. Schwowwe od´r widdersch südli Schwoba od´r Schwaabe. Diss ésch nit àls e Kompliment g´meint, f´r sich schun, öi ohni ass m´r diss dur de Verbindunge "Söjschwob" oder "Dracksschwob" ditlich màcht. Ditschi heere glich de klàri geischtig Verwàndtschaft zuem bayrisch "Saupreiss´ n" . In Lothringe neigen de Lit fer de Ditsche `s Wort "Pifeköp(f)" - was für sich spricht (und eine Verwandtschaft mit der österreichischen Benennung "Piefke" anzeigt).

Pikanterweise sind "Schwaben" wohl so ziemlich als das krasse Gegenstück zu "Wackes" zu sehen: 100%ig, engstirnig, Paragraphenreiter, humorlos usw. - was indirekt ja gewisse "Wackeseigenschaften" auf der Gegenseite bestätigen würde. Interessant ist auch die Lage der den Elsässern benachbarten Badener, die die Schwaben ebenfalls nicht als angenehm empfinden, sondern ein gewisses Absetzungsbedürfnis gegenüber diesen ihren Landesnachbarn hinter dem Wald haben, was von einem gesunden Minderwertigkeitskomplex zeugt.


war ursprünglich (erstmals belegt 1870, gemäss Rudolf Suter: Baseldeutsch-Wörterbuch, Basel, 1984) ein im Raum Basel geläufiger und meist abwertend verwendeter umgangssprachlicher Begriff für die Bewohner des Elsass. Heute aber wird der Begriff von Baslern in dieser Bedeutung nur noch sehr selten und dann scherzhaft verwendet.

Aus der ursprünglich nur zur Hervorhebung leicht vergrösserten Nase ist in der Zwischenzeit ein veritables Monstrum geworden (siehe Bild), sodass die heutige Larve des Waggis quasi eine Persiflage auf die Persiflage darstellt. Der Waggis ist eine grobe Figur und wird als solche eher von Wagencliquen und von Einzellarven getragen. Für Kinder wiederum wird sie auch wieder gerne ausgewählt. Bei Trommlern und Pfeifern ist die Waggislarve in der Regel unüblich.der Persiflierten

De Expression Wàckes het öi schun - àls devaloriséerend B´zeichnung fer Elsasser v´rstande - zue e politisch Krise g´fihrt: 1913 ém ditsch Kaiserreich zuer Saverer Affär - l´Affaire de Saverne.

[ändere] Reservat

Wackes (bzw. Wàckes/Wåckes oder Waggis) ist eine am Oberrhein geläufige und bis ins Saarland zu findende pejorative Bezeichnung für die französischen Nachbarn, speziell die - traditionell deutschsprachige - Bevölkerung an der Grenze, also die Elsässer und (Deutsch-)Lothringer. (Französischsprachige werden demgegenüber gemeinhin als Welsche bezeichnet.) Das Wort steht im Alemannischen eigentlich für eine nicht gerade vertrauenswürdige Person. Ein Elsässer übersetzt „Wackes“ spontan zu (für ihn synonym) „voyou“, also „Schlingel“, „Strolch“, „Tunichtgut“ oder gar „Spitzbube“. Wie diese im Deutschen geläufigen Synonyme kann „Wackes“ auch humorvoll, mit Sympathie oder einem Augenzwinkern, leicht provozierend gemeint sein. So werden kleine Jungen im Elsass selbst durchaus scherzhaft als „Wackes“ tituliert - etwa im Sinne von „kleiner Racker“ o.ä.

Waggis bei der Basler Fasnacht
Waggis bei der Basler Fasnacht

Besonders kulturell institutionalisiert ist der „Elsässer Wackes“ in der Basler Fasnacht, wo er als Waggis (baseldytsche Form) eine der wichtigsten traditionellen Verkleidungen (Masken) darstellt. Der Basler Waggis stellt eine Karikatur des Elsässer Gemüsebauern dar mit einigen typischen Accessoires die entweder auf elsässische (Arbeits-)Tracht verweisen, oder auf seine (revoltionäre) französische Art: blaues Hemd, weiße Hosen, rote Krawatte, weißer Kragen, geziert von einer Kokarde in den Farben der französischen Trikolore (blau-weiß-rot), (zu) große Holzschuhe und manchmal eine Zipfelmütze, häufig ein Einkaufsnetz mit Gemüse und manchmal auch ein Knochen oder anderer Knüppel. Die rote Nase weist auf den übermäßigen Weinkonsum (im Weinbaugebiet Elsass) hin.

Die Anwendung dieses Wortes durch Deutsche oder Schweizer auf ihre französischen Nachbarn bezeugt eine offensichtliche Einschätzung als nicht (mehr) so ganz deutsche, denen man unterstellt, dass sie es mit den „typisch“ deutschen (oder gar schweizerischen) Qualitäten nicht so genau nehmen und mit solchen (eventuell als „welsch“ empfundenen) Eigenschaften behaftet sind, die sie weniger vertrauenswürdig erscheinen lassen. Auch die Ressentiments und Vorwürfe gerade von deutscher Seite, die Elsässer (und Lothringer) fänden sich immer auf der Siegerseite wieder, würden sich geschmeidig dem Strom beugen, oder seien gar vaterlandslos, da sie die französische „Herrschaft“ ertragen - oder sogar vorziehen, finden hier einen Wiederhall. Solcherlei Vorwürfe entbehren allerdings nicht einiger Unverschämtheit - oder gar Perversion - da die Kriegsbeute schließlich nicht darüber entscheidet, ob sie dem Sieger oder dem Besiegten gehört. Bei allen Konflikten, die hier als Beispiel dienen mögen, war die („Rück-“)Eroberung des Elsass und (Nordost-)Lothringens erklärtes Kriegsziel. Die „Deutsch-“ bzw. Grenzfranzosen wurden bei keinem Mal, da sie Nation und Seite der Grenze wechselten, nach ihren Wünschen gefragt - ob nun vorher oder hinterher. Ihnen blieb nur, sich anschließend von den Siegern benennen - und somit beurteilen zu lassen. So wird in Abwandlung einer im Elsass verbreiteten Geschichte über einen (fiktiven) Elsässer namens Wache, der mit jeder neuen Invasion seinen Namen ändern musste, erzählt: „die Deutschen nannten 1871 bis 1919 die Elsässer ‚Wackes‘, die Franzosen hätten 1919 bis 1940 daraus ‚vaches‘ (‚Kühe‘) gemacht, die Deutschen hätten 1940 bis 1945 deshalb ‚Küh'‘ gesagt und so hießen die Elsässer seit 1945 bei den Franzosen ‚culs‘ (‚Ärsche‘)“.

Im Übrigen entspricht diese Benennung aber durchaus der im deutschen Sprachraum üblichen und besonders in einem Falle wohlbekannten, auch sonst nicht gerade freundlichen Art, sich durch kollektive „ethnische Beschimpfung“ von anderen Mitgliedern der Nation (oder Sprachgemeinschaft) abzugrenzen. Die Elsässer bezeichnen ihrerseits - genau wie die (Deutsch-)Schweizer - die Deutschen kollektiv als „Schwaben“ („Schwob“, pl. „Schwowwe“ bzw. weiter südlich „Schwoba“ oder „Schwaabe“) - was keinesfalls als Kompliment gemeint ist, auch ohne dies durch die Verbindungen „Söjschwob“ oder „Dracksschwob“ zu unterstreichen. Die geistige Verwandtschaft zum bayerischen „Saupreißn“ wird hiermit jedenfalls klar und deutlich. In Lothringen neigen die Leute für die Deutschen offenbar eher zu der Bezeichnung „Pifeköp(f)“ - was für sich spricht (und eine Verwandtschaft mit der österreichischen Benennung „Piefke“ anzeigt). Pikanterweise sind „Schwaben“ wohl so ziemlich als das krasse Gegenstück zu „Wackes“ zu sehen: 100%ig, engstirnig, Paragraphenreiter, humorlos usw. - was indirekt ja gewisse „Wackeseigenschaften“ auf der Gegenseite bestätigen würde. Interessant ist auch die Lage der den Elsässern benachbarten Badener, die die Schwaben ebenfalls nicht als angenehm empfinden, sondern ein gewisses Absetzungsbedürfnis gegenüber diesen ihren Landsleuten hinter dem Wald haben, als Deutsche aber in Schweiz und Elsass unweigerlich unter die Kollektivbezeichnung „Schwaben“ fallen. Für Bewohner anderer Regionen Deutschlands ist es jedenfalls nicht ratsam, in Baden die Bewohner Baden-Württembergs insgesamt als Schwaben zusammenzufassen, da es zu kulturellen Missverständnissen führt. Das einende Band der „Schwabenverachtung“ bei Schweizern, Elsässern und Badenern deutet jedenfalls auf einen Ursprung dieser Klassifikation im „alemannischen“ (nichtschwäbischen), also Oberrhein- und Hochalemannischen Raum westlich des Schwarzwalds und südlich von Rhein und Bodensee hin.


Wackes als abwertende Bezeichnung gegen Elsässer führte 1913 im deutschen Kaiserreich zur so genannten Zabern-Affäre.

als:Wackes


[ändere] Frankreich

(üss´r Russlànd vum Schwàrz- bis zue`m Polarmeer)

Höiptstross én Richwihr
Höiptstross én Richwihr

Frànkrich (uff Frànzeesch la France, staatlich de République française) ésch e Lànd im weschtlich Europa. `S het ebs meh àls sechzich Millione Inwohner un ésch mét 543.965 km² nooch Russland un d´Ukraine `s drittgreescht Lànd vun Europa. So nennt m´r`s öi de "Grande Nation" un weje sini Form `s "Hexagon". Mét sini Küschte ésch`s d´s einzigscht Lànd vun Europa, wie vun d´Nordsee un`m Atlantik bis zue`m Méttelmeer éww´r de gànz Kontinent driww´rlàngt. Ém Oschte geht´s bis zue d´Alpe un zuem Rhin. Do enthàlt`s öi e Stickele vum alemànnisch un vum ditsch Sproochruum: `s Elsass - d'Sprooch, wo m´r ém greescht Teil spricht, ésch alemànnischs Elsässerditsch - un de Moselle, wo m´r wie ém Nord- un Saarelsass Fränkisch redd. - Zesàmme bilde `s Elsass un de Moselle de historisch Region "Elsass-Lothringen", wo vun 1871 bis 1919 zuem Ditsche Rich g´hert het. De nationàli Sprooch, `s Frànzeesch, ésch de constitütionelli "Sprooch vun de Republik", áww´r `s gibt öi noch 77 Regionalsprooche wo ken offiziell Status hàn. De Càpitale - mét e extrem stàrki Stellung ésch Bàriss.

De Mont St. Michel àn d´Grenz vun Bretagne un Normandie
De Mont St. Michel àn d´Grenz vun Bretagne un Normandie

Frànkrich het Grenze mét Belgie, Luxeburi, Ditschlànd, de Schwiz, Italie, Spànie, Andorra un Monaco. Öi Englànd ésch e direkt Noochb´r iww´rs Meer. Frànkrich ésch Ètat membre (Mitgliidsstaat) vum Conseil de l’Europe/Europarot, (Métbegrind´r) vun de EU, vun de Euro-Zone un vum Schenge-B´reich. `S ésch eins vun finf permanent Métgliid´r ém Conseil de sécurité vun de V´reinti Natione Teil vun de (G8), g´heert zuer Union latine zuer (OCDE) un nàdirli zuer Organisation vun de Francophonie.


[ändere] Nation

[ändere] Nation

La France, devenue aujourd’hui la République française à la suite d’un long processus d’évolution étalé sur plusieurs siècles, est un État d’Europe dont le territoire métropolitain est situé en Europe de l’Ouest.

La France est – parmi tous les grands États européens – le plus anciennement constitué,

autour d’un domaine royal initialement centré sur l’Île-de-France,


Les valeurs qu’elle défend et auxquelles elle est très attachée se fondent sur la démocratie et `s Minscheraacht - de Droits de l’Homme.

Militairement, la France est membre de l’Organisation du traité de l'Atlantique Nord (OTAN) – elle s’est retirée en 1966 de l’organisation militaire intégrée pour y revenir partiellement en 2002 – et dispose de la dissuasion nucléaire.

économie de type kapitàlistisch mét intervention étatique non négligeable - Privatiséerung: désengagement progressif de l’État de plusieurs entreprises publiques.

Culturellement, la France est le pays du cartésianisme, de la laïcité et le berceau du Siècle des Lumières, qui a influencé les révolutions américaine[1] puis française ; sa gastronomie est de réputation mondiale.

Rapport d’avril 1999 du professeur Bernard Cerquiglini, préparé en vue d’une ratification éventuelle de la Charte européenne des langues régionales ou minoritaires.

Aus Langues d´ oil (Chlämens): S'Edikt vo Villers-Cotterês

1539 het dr Chönig François dr Erschte s'Edikt vo Villers-Cotterês unterzeichnet. Do wird feschtgleit dass wege “Sache wo durch d'schlechti Verständlichkeit vo latiinischi Wörter wo i de Beschlüss verwendet worre sin passiert sin” vo jetz aa alli offizieli Beschlüss:

           soient prononcez, enregistrez et delivrez aux parties en langage maternel francoys et non aultrement.
           "i dr Französischi Muettersproch un i keiner andre usgrüefe, ufgschrybe un de Beteidigte züegsandt werre solle".

Was gnau mit langage maternal françoys gmeint isch isch nüt ganz chlor. S'chönt sich entweder um s'Francien handle, oder eifach um d'Volchssproch [6]. S'Hauptziil vum Edikt isch allerdings s'Latiin gsi, nüt d'Regionalsproche.

D'französische Chönig hen kei represivi Sprochpolitik betrybe, s'isch ihne vorallem drum gange dass ihri Gsetz umgsetzt worre sin. D'Yführig vum Francien als Amtssproch isch vorallem deswege vo Vorteil gsi wyl d'Bürokrati so het chönne effektiver schaffe; i wellere Sproch die Bschlüss allerdings dr Bvölkrig mitteilt worre sin isch nüt wichtig gsi. I dr Normandi isch zum Biispiil no bis zur Revolution s'Gericht im Patois abghalte worre [7]. Des goht au us verschiedni Gsetz vorem Edikt vo Villers-Cotterês hervor. S'Edikt vo Moulins vo 1490 schrybt langage françois ou maternal (Französischi oder Muettersproch) für d'offizieli Korreschpondenz vor, im Edikt vo Is-sur-Tille vo 1535 isch vo en françoys ou a tout le moins en vulgaire dudict pays (uf Französisch oder z'mindeschtens i dr Volchsproch vum Land) d'Red. Dr Zweck devo isch gsi s'Latiin als Amtssproch usz'schalte, ob jetz durch s'Francien oder durch d'Lokalsproch isch am Aafang egal gsi. Trotzdäm isch bis 1539 numme no i Navarre un Rousillon e Regionalsproch d'Amtssproch gsi (Gaskonisch bzw Katalanisch) [8].

[ändere] Savoyen

Savoye, uff frànzeesch de "Pays de Savoie", z´sàmmeg´setzt üss de Départements Savoie un Haute-Savoie, ésch e Teil vun de Region Rhône-Alpes, Frànkrich. `S ésch de Alpesite vun de Region - de gànz nördlich Teil vun de frànzeesch Alpe g´heert zue Savoye, öi de Mont Blanc. `S Zeiche vun de Region ésch e wiss Kriz uff rote Grund - ähnlich wii`s Schwiz´rkriz.

Hät e Flächi vo 10.074 km2 mit (1999) ungfähr 1 Millionä Iiwohner. Savoyen isch diä höchschtglägeni Landschaft vo Europa und beschtaht hauptsächli us de Savoyär Alpe (mit äm Mont Blanc, 4808 m) im SO, de Grajische Alpe (mit äm Grande Sassière, 3756 m, und de Päss vom Chlinä St. Bernhard und vom Mont Cenis) und gränzt im Südweschtä a d' Cottische Alpe (mit äm Mont Tabor, 3173 m).

D' Bevölcherig schwätzt näbe däm Französisch teilwis no diä frankoprovenzalischi Schprach, diä für d'Vermiidig vomne Irrtum, dass es sich da umnä französisch-provenzalischä Mischdialekt handle chönnti, ohni Bindeschtrich gschriebe wird oder au Arpitan gnännt wird.

E hohi Geburteratä hät jungi Savoyär no bis zum Afang vom 20. Jahrhundärt zwunge, das sie händ müese uswandere. Sie sind nach (Inner-)Frankriich, de Schwyz und Dütschland. Hüt bilde Industrie (Uhre, Elektronik), Landwirtschaft (Milch- und Chäsproduktion) und Tourismus (Alpinismus, Winterschport (Bsp: Valmorel)) diä wirtschaftliche Grundlage vo dem Gebiet.

De Mont-Blanc vum Lac de Passy
De Mont-Blanc vum Lac de Passy
  • Ésch e "ancienne province de France"
  • De "province de Savoie" correspond im frieh´r Herzogtum Savoie.
  • De "province de Savoie" ésch 1860 "annexée" - annektéert wore - et a alors été divisée én de zwei Départements
  • autrement dit le pays tel qu'il a été annexé en 1860.
  • Cette expression récente a été officialisée et institutionnalisée le 14 février 2001 avec l'assemblée des Pays de Savoie.
  • het frieh´r zue Piemont-Savoye g´heert
  • het zue de Lend´r g´heert wo m´r g´redt het - aww´r hit gibt´s fascht numme noch Frànzeesch

On considère généralement que la Savoie tire son nom du latin Sapaudia ou Sabaudia, pour désigner un pays couvert de sapins.

L'expression Pays de Savoie (uff Franko-Provenzalisch Payis de Savouè) désigne, depuis quelques années dans l'usage courant, et notamment auprès des médias, l'ensemble formé par les six provinces historiques du Duché de Savoie, berceau de la Maison de Savoie et correspondant aux deux départements actuels savoyards. Ses habitants sont appelés les Savoyardes et les Savoyards ou les Savoisiennes et les Savoisiens voire parfois les Savoyennes et les Savoyens.

(Le département de Haute-Savoie a été créé en 1860,) suite au Traité de Turin et après le référendum de rattachement, à partir de la partie nord de la Savoie, rattachée à la France. C'est le dernier grand territoire métropolitain ayant rejoint la France. Elle a cependant gardé de son histoire et de sa position frontalière à la jonction de trois pays, un particularisme local, un patois riche et une fraternité marquée avec le Valle d'Aosta (Aostatal) et la Schweiz romande (Wallis).

1416 le 19 février, l'empereur romain germanique Sigismond Ier du Saint-Empire érige le comté de Savoie en duché de Savoie et en véritable État et accorde le titre de duc de Savoie au comte de Savoie d'alors Amédée VIII de Savoie (de la maison de Savoie)

Le département de la Haute-Savoie a fait partie jusqu'en 1860 d'un État indépendant constitué et gouverné depuis le XIe siècle par la Maison de Savoie. Cette famille de grands féodaux avait fondé sa puissance sur le contrôle des routes et des cols à travers les Alpes, son association particulièrement avec la maison de Bourgogne, avec la papauté, avec les empereurs germaniques et même avec le royaume de France à qui elle a donné plusieurs de ses fils et de ses filles.


Bloqué à l'ouest par la puissance des rois de France, le comté puis le duché de Savoie, a déplacé son centre d'intérêt vers le Piémont et toute l'Italie du Nord, jusqu'à devenir avec le royaume de Piémont-Sardaigne, l'élément prépondérant de l'unité italienne.

Faisant longtemps partie des États de Savoie, la Savoie (Dep.) a été occupée plusieurs fois par les Français à partir du XVIe siècle. Intégrée au département du Mont-Blanc de 1792 à 1815 (et partiellement à celui du Léman de 1798 à 1814), elle a été annexée par la France en 1860. L'ancien duché de Savoie a alors donné naissance aux deux départements de la Savoie et de la Haute-Savoie.

Les différents états, duchés ou royaumes d'Italie n'ont été fédérés qu'à partir de 1860.

En 1860 la révolution Italienne (Risorgimento) et le plébiscites pour l'unification en Italie fédèrent les différents États d'Italie et installe le roi de Sardaigne Victor-Emmanuel II de Savoie sur le trône d'une monarchie constitutionnelle avec l'appui de l'empereur français Napoléon III.

Le 23 avril de la même année, lors du Traité de Turin, à la suite d'un scrutin (" 130 533 OUI " contre " 235 NON "), le duché de Savoie est rattaché à la république Française de l'empereur Napoléon III, pour former les départements de la Savoie et de la Haute-Savoie.

[ändere] Savoie

La Savoie (73), Savouè d'Aval en arpitan, est un département français faisant partie de la Région Rhône-Alpes.

La Savoie, avec Albertville a organisé les Jeux Olympiques d'hiver de 1992, faisant participer les stations de ski de Tarentaise et du Beaufortain.

[ändere] Haute Savoie

La Haute-Savoie (74), Hiôta Savouè ou Savouè d'Amont en arpitan (parfois familièrement surnommée la Hiôte), est un département français faisant partie de la Région Rhône-Alpes.

Saussure un Balmat: do geht´s lang!
Saussure un Balmat: do geht´s lang!

...un do geht´s uff de gross Beri

[ändere] Aostatal

De Mont Blanc vun Italie, rechts de Mont Maudit un de Mont Blanc du Tacul
De Mont Blanc vun Italie, rechts de Mont Maudit un de Mont Blanc du Tacul

[ändere] Kaufhaus

Koifhiis´r : Alt Zoll, Koifhüs Colmer, Kaufhaus Freiburg

[ändere] Pfalz (Strassburg)

[ändere] Luxemburg (Stadt)

pontadolphe Sparkasse
pontadolphe Sparkasse
Grund
Grund
Alzette
Alzette
Belgien
Belgien
Divisions
Divisions

[ändere] Wien

[ändere] Geographie

Wien ist mit einer Fläche von 414,65 km² das kleinste Bundesland Österreichs. Außerdem ist es das einzige Bundesland, das über keine Grenze zu einem Nachbarstaat verfügt. Aufgrund seines Sonderstatus als Bundesland und Statutarstadt zugleich, verfügt Wien unter den Bundesländern über den größten Anteil von Verkehrs- und Bauflächen gemessen an seiner Größe. 11,3 % der Gesamtfläche sind bebautes Land, 11,1 % Straßenverkehrsflächen und 2,2 % Gleiskörper. Zugleich ist Wien auch das Bundesland mit dem größten Anteil von Gartenflächen, die 28,4 % oder 117,76 km² ausmachen. Was Gewässer betrifft (4,6 % oder 19,1 km²), so verfügen diese nur im Burgenland über einen größeren Anteil an der Gesamtfläche. Wien ist auch eines von vier Bundesländern, die Weinbau betreiben. 1,7 % der Fläche werden von Weingärten eingenommen. Waldflächen bedecken 16,6 % und landwirtschaftliche Nutzung kommt in Stadt und Land Wien auf 15,8 %.

[ändere] Lage

Die Entwicklung zu einer der bedeutendsten und größten Städte Mitteleuropas verdankt Wien unter anderem seiner günstigen geografischen Lage. Die Stadt liegt zwischen den nordöstlichen Ausläufern der Alpen, im nordwestlichen Bereich des Wiener Beckens. Die historische Stadt entstand ausschließlich südlich der Donau, heute erstreckt sich das Stadtgebiet beiderseits des Flusses. Wien entstand an einem Kreuzungspunkt alter Verkehrsstraßen in West-Ost- (Donau) und Nord-Süd-Richtung (Bernsteinstraße). Die Donau ließ sich hier leicht durch- bzw. überqueren, da sich der Strom im Wiener Becken auf zahlreiche Arme mit Inseln dazwischen aufteilte.

Seit dem Fall des Eisernen Vorhangs 1989 wachsen die Verkehrs- und wirtschaftlichen Beziehungen zu den nördlichen und östlichen Nachbarstaaten Österreichs wieder deutlich. Die geografische Nähe zum ehemaligen Ostblock macht sich wieder stark bemerkbar. So liegt Wien beispielsweise nur 60 km von der slowakischen Hauptstadt Pressburg entfernt; solch eine Nähe zweier Hauptstädte ist in Europa einmalig (abgesehen vom Sonderfall Vatikan – Rom).

[ändere] Landschaft

Vom Wiener Stadtgebiet ist nur ein relativ kleiner Anteil verbaut. Etwa die Hälfte Wiens ist Grünland, größere Teile werden auch landwirtschaftlich genutzt.

Wien erstreckt sich von einer Seehöhe von 151 m in der Lobau bis zu 542 m, die auf dem Hermannskogel erreicht wird. Hier, im Nordwesten, sowie im Westen und Südwesten Wiens reicht der Wienerwald mit seinen Höhen (Leopoldsberg, Kahlenberg) und Wäldern bis ins Stadtgebiet hinein. Die Donau tritt durch die Wiener Pforte, eine Enge zwischen dem rechtsufrigen Leopoldsberg und dem linksufrigen Bisamberg, nach Wien ein. Aus dem Wienerwald fließen außerdem zahlreiche kleine Flüsse in die Stadt, der bekannteste davon ist der Wienfluss. Die Berge im Westen werden im Süden von den eiszeitlichen Terrassen (Wienerberg und Laaer Berg) fortgesetzt. Dieses gesamte Gebiet wird zum Weinbau genutzt, es bildet die Weinbauregion Wien.

Der Osten der Stadt ist geprägt von den flachen Gebieten des Marchfelds, die der Landwirtschaft dienen, aber zunehmend verbaut werden. Im Südosten finden sich die Donauauen, eine Landschaft entlang der Donau, die zum Nationalpark erklärt wurde.

Angesichts der vorwiegenden Westwetterlage (wie bei vielen europäischen Städten) sind die gehobenen Wohngegenden eher am westlichen Rand, wo unter anderem die Luft noch sauberer ist, während die alten Industriegebiete eher am östlichen Rand der Stadt situiert sind.

[ändere] Côte d'Ivoire

ç

[ändere] Vorlage:Navigationsleiste Französische Regionen


Bandera francesa Adminischtràtivi Regione vun Frànkrich Bandera francesa

France métropolitaine : Auvergne · Aquitaine · Burgund · Bretagne · Centre · Champagne-Ardenne · Corsica · Elsass · Freigrafschàft · Île-de-France · Limousin · Languedoc-Roussillon · Lothringe · Midi-Pyrénées · Nord-Pas-de-Calais · Unteri Normandii · Oberi Normandii · Pays de la Loire · Picardi · Poitou-Charentes · Provence-Alpes-Côte d'Azur · Rhône-Alpes

Iww´rseeregione : Guadeloupe · Guyane · Martinique ·20px Réunion


[ändere] Vorlage:Navigationsleiste Provinzen und Regionen Italiens

Bandera di l'Italia E regione di l'Italia Bandera di l'Italia

Vorlage:IT-ABR - Vorlage:IT-BAS - Vorlage:IT-CAL - Vorlage:IT-CAM - Vorlage:IT-EMR - Vorlage:IT-FVG - Vorlage:IT-LAZ - Vorlage:IT-LIG - Vorlage:IT-LOM - Vorlage:IT-MAR - Vorlage:IT-MOL - Vorlage:IT-PMN - Vorlage:IT-PUG - Vorlage:IT-SAR - Vorlage:IT-SIC - Vorlage:IT-TAA - Vorlage:IT-TOS - Vorlage:IT-UMB - Vorlage:IT-VAO - Vorlage:IT-VEN



Drapeau de l'Italie

Les 20 régions italiennes

Drapeau de l'Italie
Drapeau de la région des Abruzzes Abruzzes Drapeau de la région Basilicate Basilicate Drapeau de la région Calabre Calabre Drapeau de la région Campanie Campanie Émilie-Romagne
Drapeau de la région Frioul-Vénétie julienne Frioul-Vénétie julienne* Drapeau de la région Latium Latium Drapeau de la région Ligurie Ligurie Drapeau de la région Lombardie Lombardie Drapeau de la région Marches Marches
Drapeau de la région Molise Molise Drapeau de la région Ombrie Ombrie Drapeau de la région Piémont Piémont Drapeau de la région des Pouilles Pouilles Drapeau de la région Sardaigne Sardaigne*
Drapeau de la région Sicile Sicile* Drapeau de la région Toscane Toscane Drapeau de la région Trentin-Haut-Adige Trentin-Haut-Adige* Drapeau de la région Vallée d'Aoste Vallée d'Aoste* Vénétie
* régions autonomes



Drapeau de l'Italie

Les 20 régions italiennes

Drapeau de l'Italie
Drapeau de la région des Abruzzes Abruzzes Drapeau de la région Basilicate Basilicate Drapeau de la région Calabre Calabre Drapeau de la région Campanie Campanie Émilie-Romagne
Drapeau de la région Frioul-Vénétie julienne Frioul-Vénétie julienne* Drapeau de la région Latium Latium Drapeau de la région Ligurie Ligurie Drapeau de la région Lombardie Lombardie Drapeau de la région Marches Marches
Drapeau de la région Molise Molise Drapeau de la région Ombrie Ombrie Drapeau de la région Piémont Piémont Drapeau de la région des Pouilles Pouilles Drapeau de la région Sardaigne Sardaigne*
Drapeau de la région Sicile Sicile* Drapeau de la région Toscane Toscane Drapeau de la région Trentin-Haut-Adige Trentin-Haut-Adige* Drapeau de la région Vallée d'Aoste Vallée d'Aoste* Vénétie
* régions autonomes


[ändere] weiterer Link

Hallo,

"D'r Liederbrunne" isch schon 10 Johr aktiv fer d'elsassische Liedermacher bekannt ze mache un ehri Werke (CDs) ze verbreite, nämlich ewer unseri Websitt www.liederbrunne.com

Alles Güete un merci im vorüs fer ejri Uffmerksamkeit.

Jean-Marie Lorber Präsi "D'r Liederbrunne" jean.lorber@gmail.com

's Elsass un sini Liedermacher sin uff :http://www.liederbrunne.com

[ändere] It would not be Right to leave

[ändere] Geteiltes Deutschland

Hallo! Ich bitte vielmals um Entschuldigung für die beträchtliche Verspätung bei der Beantwortung Deiner (Ihrer?). Zwar ist dies eine "sensible" Frage, deren Beantwortung einen leicht auf dünnes Eis führt, sodaß ich schon immer mal wieder überlegt habe, wie weit ich bei einer Antwort gehen soll, der Grund für die lange Dauer liegt aber in meinem Mangel an Zeit am Computer und Netz in den letzten zwei Monaten. Sorry for that! I´ll switch to English so this can also be understood by Non-Germans or -Austrians who do not speak our language - who knows...? You asked - after a comment from me that was (in fact) meant friendly towards someone who has caused a few conflicts in the en:Wikipedia around Germany and German-speaking regions around it - "why was Bismarck responsible for the first division of Germany?" In principle the answer is simple and you understood right that I was "referring to the fact that Austria was not included as a 'Großdeutschland'". This word illustrates exactly the problem with this historical fact. Of course this label is not wrong, as even our first national parliament discussed the "grossdeutsche" and the "kleindeutsche Lösung" dealing with exactly the question if Austria was to be included or not in a unificated and democratic Germany. There were mainly two reasons working for an exclusion of Austria: - the "non-German nature" of Austria - the Habsburg Empire - including many countries and regions that were not, in any way, "German" and thus not included in the "Deutscher Bund" and - less officially admitted i believe - the role of Austria within this German federation as the most powerful, reactionist and repressive single state. Many (in my eyes naive) democrats hoped for Prussia to be a more modern, progressive counterweight. As we (and they) learned afterwards, there was no difference, the prussian king rejected the constitutional "Schweinekrone" and his brother (the later Emperor Wilhelm I.) personally drowned progress in the most democratic parts of Germany, Pfalz and Baden, in blood.

, he had died before Germany was partially split up in 1919 in the Treaty of Versailles, and that was a result of Wilhelm II


[ändere] warum hochdeutsche Lemmata??

Diskussion:Flammekuechä

Derf m´r lesche! `S Lemma isch net hochditsch!! `S ésch zwàr so wii ein mol ém Àrtikel Elsass, - àww´r ich wurd`s mét "Flammekuech" (strosburjerditsch g´sproche: "Flammeköösch") v´rsueche: gibt nix!! Milhüüse: "Flammeküacha" - öi nix! So wurd-i diss nii finde - un imm´r hungrig bliwe!--Stephele 19:58, 5. Dez. 2007 (CET)


[ändere] Vorlage:Gemeinde in Frankreich

De Chaschte isch jetz so breit wyl d'Koordinate falsch usgfüllt sin, sunscht isch er normal breit. Mer cha jeds vo denne Fälder au leer loo oder e Frogezeiche yne. Wenns leer blybt wird s'Fäld im Artikel nüt aazeigt. Usserdäm ischs besser dass mer vo LOCAL_MAP, Foto un AERIAL numme ei Fäld usfüllt, sunscht wird dr Chaschte meischtens z'lang.

Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu