Buitenechtelijk kind
Van Wikipedia
Een menselijke bastaard, onwettig kind, onecht kind of buitenechtelijk kind is een kind van een vader en moeder die niet met elkaar gehuwd zijn.
Een buitenechtelijk kind kan geëcht worden wanneer de ouders alsnog huwen. Men spreekt dan van een "mantelkind" omdat de bastaardij met "de mantel der liefde" is bedekt.
Historisch gezien drukte er vaak een stigma op buitenechtelijke kinderen.Vooral in de Germaanse stammen, en daarna in de landen die zich op het Germaanse recht oriënteerden, was de bastaardij een schandvlek en bastaarden werden niet toegelaten tot veel beroepen. Ook de Katholieke kerk nam het Germaanse vooroordeel over en bastaarden konden slechts met een bijzondere dispensatie priester worden. Een van de heersende vooroordelen was dat de bastaarden, in het geniep verwekt, ook geniepig van natuur zouden zijn.
In vele landen van het Westen zijn er echter sinds de tweede helft van de 20e eeuw wetten ingevoerd die wijzen op de verantwoordelijkheid van beide ouders bij de opvoeding van buitenechtelijke kinderen en ook de rechten van buitenechtelijke kinderen vrijwaren.
Het morele oordeel over buitenechtelijke of voorhuwelijkse seksuele betrekkingen is sinds enkele tientallen jaren ook een onderwerp van debat in het Westen: daar waar een deel van de bevolking dit op basis van de natuurwet en op basis van religieuze gronden verwerpen is er een deel van de ouders die helemaal niet meer huwen.
In de Engelse taal wordt bastaard door sommigen als scheldwoord gebruikt: "you bastard".
[bewerk] Bastaarden in de heraldiek
Een bastaard kon het wapen van zijn vader, of moeder, niet zonder meer aannemen zoals wettige kinderen dat wel konden doen. In het wapen moet volgens de regels der heraldiek wijziging of een "brisure" worden aangebracht om de bastaardij te laten zien.
Die brisure kan een schuinstreep sinister in het wapen zijn maar niet iedere wapen met een schuinstreep sinister (van linksboven naar rechtsonder) is van een bastaard. Er zijn ook wapens van bastaarden met een schuinstreep dexter. Andere bastaarden droegen een kleine baton sinister op hun wapen maar een batonof verkorte schuinstreep dexter was bij uitstek het kenmerk van een Franse "Prins van den bloede".
Ook een golvende binnenrand (bordure)kan op bastaardij wijzen en zo er zijn meerdere methoden om het wapen af te laten wijken van dat van de wettige nakomelingen.
In Schotland dat een geheel eigen en erg strenge heraldiek kent is een bordure in alle wapens van jongere zonen gebruikelijk terwijl de wapens van buitenechtelijke kinderen daar niet afwijken van die van de wettig geboren kinderen. Ook de (wettig geboren) Hertogen van Anjou, en hun nazaat de Koning van Spanje, dragen een rode bordure in hun wapen.
In Frankrijk werd ook de helm van een bastaard anders op ht schild geplaatst dan bij wettige nazaten het geval zou zijn geweest.De altijd gesloten helm van de bastaard kijkt naar links (in heraldisch jargon os de helm "linksgewend"). Voor de beschouwer kijkt de helm dus naar rechts.
Ook een omgewende leeuw, een "lion contournée", kan, maar er zijn uitzonderingen, een teken van bastaardij zijn. In de heraldiek zijn stukken als personen, dieren, gereedschappen en jachthoorns vrijwel steeds naar rechts gewend.Een linksgewend stuk is uitzonderlijk en kan een brisure zijn die op bastaardij wijst. Ook een usurpator neemt een wapen soms in spiegelbeeld over van een naamgenoot of voorganger als kasteelheer.
Het (verwarrende) wapen van John Beaufort, bastaardzoon van de Engelse Prins Jan van Gent wijkt zozeer af van de regel dat er geen brisure herkenbaar is. De schuinstreep dexter is beladen met de barensteel en de koninklijke Engelse luipaarden uit het wapen van zijn vader. De Franse lelies zijn op de barensteel geplaatst.De leeuwen zijn niet in spiegelbeeld op de balk geplaatst.
In de moderne heraldiek zijn er landen waar de bastaardij geheel is afgeschaft; dat is in Ierland en Canada het geval.