Jakoets
Van Wikipedia
Het Jakoets is een Turkse taal met ongeveer 363.000 sprekers, die gesproken wordt in de republiek Sacha van de Russische Federatie. De belangrijkste sprekers is het volk Jakoeten (eigenbenaming: Sacha).
Jakoets is een lid van de noordelijke groep van de Turkse talen, waartoe ook het Dolgaans en het Tuviens horen. Deze Turkse talen behoren volgens sommige wetenschappers tot de grote groep van Altaïsche talen.
Net zoals het Fins, het Hongaars en het Turks heeft het Jakoets vocaalharmonie, agglutinatie, en heeft het geen grammaticaal geslacht. Het Hongaars en Fins zijn echter geen familie van het Turks. Iets wat men vroeger wel dacht. Wat betreft woordvolgorde is het Jakoets een SOV-taal.
De taal wordt hoofdzakelijk gesproken in de republiek Sacha, maar ook door etnische Jakoeten in de kraj Chabarovsk en andere delen van de Russische Federatie, Turkijke en andere landen. Tevens wordt het Jakoets gebruikt als een lingua franca door de andere minderheden in Sacha.
[bewerk] Schrift
Het Jakoets wordt sinds 1939 in het Cyrillisch schrift geschreven, met toevoeging van de letters Ҕҕ, Ҥҥ, Өө, Һһ, Үү. Enkele Cyrillische letters komen enkel voor in Russische leenwoorden. Vóór 1939 werd het Latijnse alfabet gebruikt.
[bewerk] Klanken
Bilabiaal | Dentaal | Alveolair | Palataal | Velair | Glottaal | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Plosief | p | b | t | d | c | ɟ | k | g | ||||
Nasaal | m | n | ɲ | ŋ | ||||||||
Fricatief | s | x | ɣ | h | ||||||||
Flap | ɾ | |||||||||||
Approximant | j, j̃ | |||||||||||
Laterale approximanten |
l |
Kort | Lang | Tweeklank | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
Gesloten | Open | Gesloten | Open | |||
Voorklank | Gespreid | i | e | iː | eː | ie |
Gerond | y | ø | yː | øː | yø | |
Achterklank | Gespreid | ɯ | a | ɯː | aː | ɯa |
Gerond | u | o | uː | oː | uo |