Longembolie
Van Wikipedia
| Longembolie | |
| ICD-10 | I26.0, I26.9 |
| ICD-9 | 415.1 |
| DiseasesDB | 10956 |
| MedlinePlus | 000132 |
| eMedicine | med/1958 |
Een longembolie is een embolie (afsluiting) van een longslagader (arteria pulmonalis), waardoor het erdoor verzorgde longweefsel niet of slechts gedeeltelijk van bloed kan worden voorzien. Dit heeft negatieve gevolgen voor de zuurstofopname in de long, voor het aangedane deel van de long zelf, en -bij zeer grote afsluitingen- voor het hart. De afsluiting bestaat vrijwel altijd uit een bloedstolsel, hoewel onder zeer bijzondere omstandigheden andere embolieën wel eens kunnen optreden (b.v. met lucht)
Inhoud |
[bewerk] Oorzaken
Een longembolie wordt meestal veroorzaakt doordat in grote aders in het bovenbeen of in de onderbuik trombose ontstaat. Deze stolsels kunnen losschieten en dan via het hart de longen bereiken. Diep-veneuze trombose (trombosebeen) en longembolie worden beschouwd als een ziekte. Bij sommige ziekten, zoals kanker en na grote operaties, vooral in de buik, ontstaat makkelijker trombose waardoor deze patiënten ook een grotere kans hebben een longembolie te ontwikkelen. Grote of herhaalde longembolieën kunnen fataal zijn: met name de zogenaamde 'ruiterembolus' waarbij een groot stolsel de longarterieën van beide longen in een keer afsluit leidt tot een complete en onmiddellijke opgeheven pompwerking van het hart met plotse dood als gevolg. Anders dan vaak wordt gedacht komen longembolieën vrijwel nooit uit aders onder het niveau van de knie, de plaats waar men meestal wel het duidelijkst de symptomen van een trombose waarneemt.
[bewerk] Symptomen
Heel vaak weinig tot geen symptomen, vooral bij kleine embolieën. Longembolie is ongetwijfeld een van de meest gemiste diagnosen. Is de embolie groter dan kan men de volgende symptomen verwachten:
- Benauwdheid (dyspnoe)
- Pijn, vastzittend aan de ademhaling
- plots ontstane hoestprikkel
- Lichte stijging van lichaamstemperatuur (subfebriele koorts)
- Mogelijk bloedsliertjes in sputum
[bewerk] Diagnostiek
Het ECG geeft, vooral bij grote longembolieën, vaak indirecte aanwijzingen door de overbelasting van de rechter harthelft, in de bloedgassen valt vaak een laag pCO2 bij een vrijwel normale pO2 op. (De patiënt gaat namelijk hyperventileren om zijn O2 op peil te houden)
Voor het radiologisch vaststellen maakte men vroeger gebruik van angiografie, deze toepassing is echter grotendeels verlaten. Tegenwoordig is de gouden standaard een CT-scan van de thorax, terwijl ook een ventilatieperfusiescan in aanmerking komt als diagnosticum. Het bepalen van D-dimeer in het bloed wordt vaak tevens verricht, echter is dit een acuut fase eiwit en daardoor aspecifiek, aangezien het bijvoorbeeld ook bij longontstekingen verhoogd is.
[bewerk] Behandeling
Een longembolie wordt behandeld door een longarts of internist in het ziekenhuis door middel van het geven van stollingsremmers (coumarinederivaten of laag-moleculaire heparine). Eventuele shockverschijnselen worden behandeld naarmate zij optreden. De behandeling is gericht op het voorkomen van nieuwe embolieën; aan de al ontstane is meestal niet veel te doen. Het proberen te verwijderen van de ontstane embolieën door middel van een dotterpoging via de lies is meestal zinloos. Er zal worden gezocht naar eventuele onderliggende oorzaken en de patiënt moet een aantal maanden antistolling gebruiken na een dergelijke episode; bij herhaalde longembolieën zelfs meestal levenslang. Bij levensbedreigende embolieën kan als laatste redmiddel een spoedingreep (grote operatie) worden geprobeerd; bij herhaalde embolieen is het wel mogelijk in de onderste holle ader een vangkorfje te plaatsen dat losschietende emboli vangt voor deze het hart bereiken[1][2]. Deze techniek wordt nog niet algemeen gebruikt.
[bewerk] Referenties
- ↑ Grande WJ et al. Experience with the recovery filter as a retrievable inferior vena cava filter. J Vasc Interv Radiol. 2005 Sep;16(9):1189-93.
- ↑ Stefanidis D et al., Extended interval for retrieval of vena cava filters is safe and may maximize protection against pulmonary embolism. Am J Surg. 2006 Dec;192(6):789-94.
