Psychosomatiek
Van Wikipedia
Psychosomatiek - Van Dale: psychosomatische (betrekking hebbend op lichaam en geest als geheel) benaderingswijze van de geneeskunde. De kennis van hoe lichaam en geest elkaar wederzijds beïnvloeden. Daarbij staat psycho voor de geest en somatiek voor het lichaam en de lichamelijke functies. Toelichting: Psychologie wordt betrokken in het zoeken naar oorzaken van somatiek klachten. (Zie ook: alternatieve Geneeswijze waarin wordt uitgelegd waar precies het onderscheid gemaakt wordt om iets al somatisch danwel psychosomatisch danwel psychisch van aard te noemen.) Zowel in de psychologie als in religie als in de alternatieve geneeswijze bestaan verschillende theorieën waarmee de gewaarwording van een psychosomatiek kan worden verklaard; welke verklaring als waarheid wordt beschouwd is subjectief.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
Psychosomatiek komt van de Oud-Griekse woorden πσυχη (psuchè) wat "geest" betekent en σωμα (sooma) wat "lichaam" betekent.
Een Romeins gezegde luidt "mens sana, in corpore sano", "een gezonde geest in een gezond lichaam". De scheiding tussen lichaam en geest in de gezondheidszorg is vrij nieuw, pas vanaf de Renaissance. Descartes en zijn tijdgenoten breken met een oude, Aristotelische (maar niet-christelijke) traditie dat lichaam en ziel één zijn. Sinds de scheiding tussen lichaam en geest is enig verband tussen beide naar de achtergrond geschoven. Toch lijkt heden ten dage weer de tendens te zijn dat meer mensen de Holistische Visie aannemelijker gaan vinden. Al met al zijn er maar weinigen die er echt veel duidelijkheid over weten te verschaffen. Juist zodra dingen aankomen op gevoelens (iets wat je niet kunt uitleggen: Hoe smaakt een appel?) worden alle onderwerpen waarop ze betrekking houden, vager. Of tenminste: zo lijkt het voor veel mensen. Opzich is het niet fout om aan te nemen dat een gevoel het vaker bij het rechte eind heeft als een gedachte.
Hieronymus David Gaubius (1705 tot 1780) (Jeroen Gaub) promoveerde op 24 augustus 1725 op een proefschrift, getiteld: "Dissertatio, qua idea generalis solidarum corporis humani partiur exhibitur". Er was grote belangstelling voor deze tekst over lichaam en geest en over het feit, dat het lichaam de geest beïnvloedt en de geest het lichaam.
In de tijd tussen de Renaissance en de komst van de psychoneuroimmunologie en de psychoneuroendicrinologie is het werken met psychosomatische kennis niet alleen voorbehouden tot de reguliere geneeskunde. De alternatieve geneeswijzen, waar veelal in het holistische denkbeeld wordt gesteld dat lichaam en geest één zijn, waren en zijn zeer actief op dit gebied.
Sinds 1980 is er een groep fysiotherapeuten die zich heeft toegelegd op het werkzaam zijn met psychosomatiek. Er bestaat een 3-jarige opleiding en een NVFP. De fysiotherapeuten spreken over fysieke klachten die verband houden met een verstoring in de balans tussen lichamelijke en psychische belasting in relatie tot de omgeving.
[bewerk] Oorzaak of gevolg
In de Alternatieve Geneeswijze wordt een zienswijze aangehangen waarin de psychosomatische klachten hun oorsprong kunnen hebben in meer dan alleen de ervaringen van de geest in het huidige leven. In de hypnotherapie, bijvoorbeeld, worden klachten van zowel lichamelijke als geestelijke aard opgelost door regressie en herbeleving. Het is mogelijk dat de oorzaken gevonden worden in ervaringen als foetus tijdens de zwangerschap of nog eerder, in vorige levens. Het is niet noodzakelijk dat de klant of de therapeut geloven in vorige levens, wel dat ze beiden bereid zijn om te werken met de herinneringsbeelden. In de energetische alternatieve geneeswijzen die werken met de kennis van chakra's en aura wordt gesteld dat een verstoring in de energie zich langzaam verdicht vanaf de aura, via de chakra's tot in het fysieke lichaam. Verstoringen geven steeds sterkere signalen naarmate de energiën zich verder verdichten, en als men zich snel bewust wordt van een klacht (bijvoorbeeld als deze nog alleen in de aura is) is het mogelijk om deze aan te pakken en op te lossen voordat ze tot een fysieke klacht leidt.
[bewerk] Psychosomatische ziekten
Een groot aantal klachten is niet medisch (somatisch veelal) te bewijzen; het grootste aantal consulten bij de huisarts is voor onduidelijke, psychosomatische klachten. Dat wil zeggen: De westerse docter met zijn meetinstrumenten kan geen oorzaak definiëren ... er is geen Diagnose Behandel Combinatie ... Toch zijn er gefundeerde redenen waarom symptomen optreden zoals Jung beschreef: "Iemand met voortdurende angst, heeft daar gegronde reden voor."
Psychosomatische ziekten zijn modegevoelig. Als de medische kennis toeneemt verschuift de aandacht, en daarmee het aantal lijders. Fibromyalgie, burnout, chronisch vermoeidheidssyndroom (M.E.), hypoglykemie, posttraumatische dystrofie, RSI, spasmofilie, ADHD, hyperventilatie zijn voorbeelden van aandoeningen waarbij wel een grote psychische component werd en soms nog wordt vermoed.
Het is mogelijk om te stellen dat alle psychiatrische ziekten psychosomatisch van aard zijn. Anderzijds zijn er aanwijzingen dat onderliggend aan een psychiatrische ziekte een niet-ontdekt lichamelijk gebrek, zoals een beklemde zenuw of een ontsteking, de oorzaak kan zijn. Ook de aanwezigheid van gifstoffen, bijvoorbeeld zware metalen, in het lichaam, of een ernstig gebrek aan noodzakelijke voedingstoffen zoals bepaalde mineralen en vitaminen, kan tot een scala van psychosomatische klachten en psychiatrische ziekten leiden.
Het placebo-effect, ook wel het positieve verwachtingseffect, heeft een positief effect op psychosomatische klachten.
