Średnia arytmetyczna
Z Wikipedii
Niniejszy artykuł jest częścią cyklu Średnie. |
Średnie Średnia arytmetyczna |
Średnią arytmetyczną n liczb a1,a2,...,an nazywamy liczbę

Średnia arytmetyczna jest właśnie tym, co w potocznym języku określa się mianem średniej.
Na przykład średnią liczb 2, 2, 5 i 7 jest

Średnia arytmetyczna jest jedną z najbardziej intuicyjnych miar oceny populacji, stosowanych często w codziennym życiu – przykładem może być średni wzrost w grupie osób mających wzrost 174, 178, 182 i 185 cm. Średni wzrost wynosi 179,75 cm.

W podobny sposób można mówić o średniej płacy w danej firmie, średniej cenie pomarańczy na targowiskach w lipcu 2004 roku czy średniej ocen studenta w roku akademickim. Czasami jednak, w zbiorach, które mają duży i niegaussowski rozrzut wartości lepszą miarą "średniej" jest mediana.
Średnia arytmetyczna jest dobrą miarą położenia rozkładu i jednocześnie miarą tendencji centralnej. Jest to miara klasyczna rozkładu, czyli każda zmiana dowolnego elementu badanego zbioru pociąga za sobą zmianę wartości średniej.
Spis treści |
[edytuj] Zastosowanie i ograniczenia średniej arytmetycznej
Średnia arytmetyczna jest estymatorem nieobciążonym i jednocześnie estymatorem największej wiarygodności wartości oczekiwanej zmiennej losowej przy spełnieniu przynajmniej jednego z poniższych założeń:
- Liczba obserwacji jest dostatecznie duża (zobacz centralne twierdzenie graniczne)
- Rozkład zmiennej jest normalny
W przypadku, gdy liczba obserwacji jest niewielka, a rozkład nie jest normalny, np. występują elementy odstające, inne średnie, takie jak mediana, średnia windsorska mogą dawać lepsze wyniki.
[edytuj] Wzory
Podstawowym wzorem na średnią jest formuła nieważona (czyli średnia nieważona):
Jeżeli dane są pogrupowane w klasy w postaci szeregu rozdzielczego, stosujemy wzór ważony (średnia ważona):
gdzie xi to wartości cechy, zaś ni to liczebności poszczególnych klas.
Możemy również wykorzystać częstości:
gdzie to częstości występowania danej wartości xi
[edytuj] Średnia ważona w fizyce
Jeżeli mamy do czynienia z niezależną serią pomiarów tej samej wielkości x tzn. to najlepszym przybliżeniem wartości pomiaru jest: