Choroba Gravesa-Basedowa
Z Wikipedii
Tyreotoksykoza z rozlanym wolem | |
ICD-10: |
E05.0
|
E05.0.0 {{{X.0}}} |
|
E05.0.1 {{{X.1}}} | |
E05.0.2 {{{X.2}}} | |
E05.0.3 {{{X.3}}} | |
E05.0.4 {{{X.4}}} | |
E05.0.5 {{{X.5}}} | |
E05.0.6 {{{X.6}}} | |
E05.0.7 {{{X.7}}} | |
E05.0.8 {{{X.8}}} | |
E05.0.9 {{{X.9}}} |
Choroba Gravesa-Basedowa, choroba Basedowa, schorzenie autoimmunologiczne o podłożu genetycznym, które najczęściej objawia się nadczynnością tarczycy.
Niekiedy, nie zawsze mogą występować inne objawy:
- wole (powiększenie tarczycy)
- powikłanie ze strony układu wzroku - oftalmopatia lub/i objaw Dalrymple'a
- obrzęk przedgoleniowy
[edytuj] Przyczyny
Dokładnej, bezpośredniej przyczyny wywołującej chorobę Gravesa-Basedowa nie poznano. Wydaje się że jest spowodowana jest połączeniem szeregu różnych czynników takich jak :
- czynniki genetyczne (dziedziczne)
- płeć i hormony płciowe
- stan systemu immunologicznego
- wiek
- stres
- inne (np.: promieniowanie radioaktywne)
Konieczna jest prawdopodobnie jakaś genetycznie uwarunkowana skłonność, którą można uznać za predyspozycję do powstania choroby Gravesa-Basedowa. Skłonność ta polega na wadzie układu immunologicznego.
Ze względu że większa podatność na choroby autoimmunizacyjne występuje u kobiet, a choroba Graves-Basedowa ma właśnie podłoże autoimmunologiczne stwierdza się częstsze występowanie tej choroby u kobiet niż mężczyzn.
Przyczyną tej postaci nadczynności tarczycy są zjawiska autoimmunologiczne, w wyniku których powstają w organizmie substancje (przeciwciała, nazywane także autoprzeciwciałami) pobudzające tarczycę do nadmiernej produkcji hormonów tarczycy.
Skłonność do powstawania tej choroby jest dziedziczna (występuje rodzinnie), częściej chorują kobiety (czterokrotnie), wiek zachorowania przypada na 30-50 rok życia. Tej chorobie mogą towarzyszyć inne schorzenia o tle autoimmunologicznym jak :
- reumatoidalne zapalenie stawów
- niedoczynność kory nadnerczy
- bielactwo
Dość często choroba Gravesa-Basedowa jest zapoczątkowana przez nagły, silny stres lub przebytą infekcję (zakażenie).
[edytuj] Objawy
W przebiegu występują objawy typowe dla każdego rodzaju nadczynności tarczycy, a także objawy występujące przede wszystkim w tej chorobie.
Może się zdarzyć, że w przebiegu choroby, może wystąpić nadczynność niedoczynność i prawidłowa funkcja tarczycy. Najczęściej jednak występuje ciężka nadczynność tarczycy.
Tutaj zostaną wymienione tylko objawy typowe dla tej choroby, a także te które mają jakieś cechy charakterystyczne w przebiegu choroby Gravesa-Basedowa.
Objawy przez wiele tygodni, miesięcy mogą być słabo wyrażone i dlatego osoba chora myśli, że jest przemęczona lub zestresowana. Dopiero później objawy nabierają takiego nasilenia że wymagają udania się do lekarza.
- wole
- w chorobie Gravesa-Basedowa dochodzi do powiększenia tarczycy, czyli powstania wola (w ok 80% przypadków). Spowodowane to jest pobudzającym rozrost i aktywność wpływem autoprzeciwciał skierowanych na komórki tarczycowe.
Wole jest miękkie,zwykle bez wyczuwalnych guzków, zwykle powiększone jest równomiernie, czasem jest wyczuwalne tętnienie.
W trakcie skutecznego leczenia wole ustępuje.
- wytrzeszcz
- choroba Gravesa-Basedowa jest najczęstszą przyczyną powstawania naciekowego wytrzeszczu oczu czyli oftalmopatii, która może występować w 10-30% przypadków tej choroby.
- oftalmopatia
- może pojawiać się przed wystąpieniem objawów nadczynności, w pełni choroby lub nawet po pewnym czasie od skutecznego leczenia choroby.
Nasilenie wytrzeszczu jest różne - od przypadków łagodnych do zaawansowanych.
Każdy przypadek naciekowego wytrzeszczu powinien być leczony przez doświadczonego specjalistę z tego zakresu. Przyczyną oftalmopatii jest
gromadzenie się wokół gałki ocznej i w pewnym stopniu w jej obrębie substancji śluzowatych i nacieków komórkowych. Poza defektem kosmetycznych może dochodzić do powikłań takich jak owrzodzenie rogówki, podwójne widzenie, jaskra, światłowstręt czy nawet trwałe uszkodzenie wzroku.
- obrzęk przedgoleniowy
- pewien rodzaj substancji śluzowatych może
gromadzić się w skórze. Najczęściej na przedniej powierzchni piszczeli (podudzi), ale rzadziej także w innych okolicach.
Częstość tego objawu nie jest duża - występuje on zaledwie u 1-2% pacjentów.
[edytuj] Leczenie
Metody lecznicze stosowane w chorobie Gravesa-Basedowa to:
- stosowanie leków w postaci tabletek - tzn. lekami przeciwtarczycowymi, inaczej mówiąc tyreostatykami
- leczenie operacyjne czyli chirurgiczne
- leczenie izotopami promieniotwórczymi najczęściej jodem radioaktywnym (radiojodem J131)
Leczenie za pomocą leków przeciwtarczycowych jest rozpoczynane u dzieci i młodzieży, wtedy gdy należy szybko usunąć objawy - u osób starszych obciążonych chorobami serca, a także wtedy, kiedy objawy są łagodne.
Leczenie lekami przeciwtarczycowymi jest skuteczne zaledwie w 20-30%. Wtedy jest kontynuowane przez blisko 2 lata. Jest szansa na wyzdrowienie, szczególnie wtedy, gdy na początku leczenia objawy nie były nasilone.
Wybór konkretnego typu terapii zależy od wielu czynników, związanych z samą chorobą, ze ogólnym stanem zdrowia chorego lub osobistym wyborem specjalisty.
Coraz częściej stosuje się leczenie radiojodem, jako skuteczną bezpieczną metodę leczenia.
Leczenie powikłań ocznych jest trudne i skomplikowane, podlega leczeniu specjalistycznemu, często operacyjnemu (tzw. odbarczanie oczodołów).
W części przypadków stosuje się w pewnej fazie leczenia hormony tarczycy. Pomagają one zwalczyć chorobę i przeciwdziałać negatywnym skutkom zbyt dużych dawek tyreostatyków.