Col de Montgenèvre
Z Wikipedii
Col de Montgenèvre (1850 m n.p.m.). Wybitna i stosunkowo niska przełęcz w głównym grzbiecie wododziałowym Alp, w Alpach Zachodnich. Znajduje się w północnej części Alp Kotyjskich, chociaż niektóre źródła podają, że stanowi północne ograniczenie tej grupy górskiej. Stanowi przejście z doliny rzeki Dora Riparia na wschodzie do doliny rzeki Durance na zachodzie. Nazwa od położonej wprost na siodle przełęczy wioski Montgenèvre.
Montgenèvre jest jednym z najstarszych i najpowszechniej używanych przejść przez główny grzbiet Alp Zachodnich. Przełęcz znali już i używali jej starożytni Rzymianie: wiódł przez nią szlak z Turynu przez Suse (łac. Segusio) do Embrun (łac. Eburodunum) w Galii Narbońskiej, zwany początkowo Via Cottia. Poczynając od 118 r. p.n.e. był on systematycznie przebudowywany w pierwszą rzymską drogę transalpejską, wchodzącą w skład wielkiej Via Domitia, łączącej Italię przez Nîmes (łac. Nemausus) z Półwyspem Iberyjskim. Na przełęczy Rzymianie założyli osadę z posterunkiem wojskowym, zwaną Druantium lub Sommae Alpes, a także utworzyli niewielkie sanktuarium poświęcone źródłom rzeki Durance.
Obecnie przez przełęcz wiedzie szosa, łącząca francuskie miasto Briançon (droga nr 94) z włoskim miastem Suse (droga nr 24). Granica pństwowa francusko-włoska w rejonie przełęczy biegnie nieco na wschód od linii wododziału, zostawiając samo siodło przełęczy po stronie francuskiej. Jest to wynikiem regulacji przebiegu granicy w 1947 r., kiedy Francja otrzymała od Włoch m. in. wznoszący się na północny wschód od przełęczy masyw Mont Chaberton (3136 m n.p.m.).
