Józef Weyssenhoff (pisarz)
Z Wikipedii
Józef Weyssenhoff (ur. 8 kwietnia 1860 w Kolanie na Podlasiu – zm. 6 lipca 1932 w Warszawie) - baron, brat malarza Henryka; powieściopisarz, poeta, krytyk literacki, wydawca. Po 1905 zbliżony do narodowej demokracji; piewca tradycji starego ziemiaństwa kresowego i łowów.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
Dzieciństwo spędził w Wilnie i na Żmudzi, lata gimnazjalne w Warszawie. W latach 1879-1884 studiował prawo na Uniwersytecie w Dorpacie, gdzie był członkiem polskiej korporacji akademickiej Konwent Polonia (tzw. dorpatczycy). Następnie gospodarował w odziedziczonych Samoklęskach na Lubelszczyźnie. W młodości dał się poznać jako hulaka, czego przejawem może być fakt, że w Petersburskim Yacht Klubie przegrał do stryjecznego brata cara rodowy majątek Samoklęski.[1] Pozycję majątkową pisarza ratowało małżeństwo z Aleksandrą Blochówną, córką potentata finansowego i teoretyka ekonomii.
Od 1891 mieszkał w Warszawie, gdzie był od 1896 roku był wydawcą i redaktorem "Biblioteki Warszawskiej". Odbył wiele podróży po Europie, w latach 1907-1910 mieszkał w Steglitz pod Berlinem (dziś Berlin-Steglitz). W czasie I wojny światowej przebywał w Rosji, od 1918 w mieszkał w Warszawie, z wyjątkiem lat 1924-1928 spędzonych w Bydgoszczy. W 1929 otrzymał nagrodę literacką Poznania, a w 1932 - Warszawy.
[edytuj] Twórczość
W swojej twórczości, nawiązując do tradycji sienkiewiczowskich, przeciwstawiał kosmopolityzmowi i sybarytyzmowi współczesnego mu środowiska arystokratycznego (ukazanego m.in. w głośnej powieści satyrycznej "Żywot i myśli Zygmunta Podfilipskiego" - 1898), przeciwstawił program narodowego posłannictwa ("Sprawa Dołęgi" - 1901) oraz apologię cnót i tradycyjnej kultury szlacheckiej dawnych Kresów ("Syn marnotrawny" 1905, "Puszcza" 1915). Po 1905 r. powstał cykl powieści politycznych wymierzonych przeciw dążeniom demokratyczno-liberalnym i rewololucyjnym ("Hetmani" 1911), z paszkwilanckim obrazem ruchu legionowego i kształtowania się niepodległej Polski ("Cudno i ziemia cudeńska" 1921). Uznawany za świetnego stylistę zasłynął jako mistrz opisów przyrody i życia łowieckiego ("Soból i panna" 1911). Autor opowiadań, wierszy, wspomnień. Tłumacz utworów Heinricha Heinego.
[edytuj] Utwory
- Żywot i myśli Zygmunta Podfilipskiego (1898); wydanie współczesne: Józef Weyssenhoff, Żywot i myśli Zygmunta Podfilipskiego, Kraków 2002, Universitas, ISBN: 83-242-0045-2
- Sprawa Dołęgi (1901)
- Syn marnotrawny (1905)
- Puszcza (1915)
- Soból i panna (1911); wydanie współczesne: Józef Weyssenhoff, Soból i panna : cykl myśliwski, Kraków 2003, Universitas, ISBN: 83-242-0031-2
- Hetmani (1911)
- Mój pamiętnik literacki (1925)
- Pisma, t. 1-13 (1927-1928)
- Jan bez Ziemi (1929)
- Dzieła zebrane, t. 1, 2, 7 (1930-1931, nie ukończone).
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Soból i panna. Cykl myśliwski - publikacja internetowa.
- Józef Weyssenhoff (w:) Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny Irena Szypowska
[edytuj] Przypisy
- ↑ Por. A. Grzymała–Siedlecki, Nasz baron [w:] Niepospolici ludzie w dniu swoim powszednim, wyd. II, Kraków 1962, s. 112-113.
