Jan Mertka
Z Wikipedii
Jan Mertka (ur. 27 lipca 1899 r. w Odolanowie, zm. 27 grudnia 1918 r. pod Boczkowem) - pierwszy poległy powstaniec wielkopolski.
W poszukiwaniu pracy wyemigrował do Westfalii, gdzie został wcielony do wojska pruskiego. Zdezerterował w 1918, wrócił do Poznańskiego, po czym wstąpił do I Batalionu Pogranicznego ze Szczypiorna sformowanego między innymi na bazie żołnierzy z I Pułku Polskiego z Ostrowa (wydarzenia Republiki Ostrowskiej).
27 grudnia, w dniu wybuchu powstania, Jan Mertka odbywał służbę patrolową na pod Boczkowem. Poległ podczas ostrzału ze strony niemieckiej, około godziny 11.30. W odpowiedzi powstańcy zajęli Boczków, który stał się pierwszą w całości wyzwoloną miejscowością w Poznańskiem.
Pochowano go wśród innych powstańców na Nowym Cmentarzu na Wenecji w Ostrowie. Uhonorowany pomnikiem w Boczkowie, tablicą pamiątkową w Przygodzicach oraz ulicą w Ostrowie.
Za pierwszego poległego powstańca wielkopolskiego część historyków uznaje postrzelonego śmiertelnie w Poznaniu około 6 godzin po Janie Mertce Franciszka Ratajczaka.
