Oliwka europejska

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Oliwka europejska

Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	oliwkowce
Rodzina	oliwkowate
Rodzaj	oliwka
Gatunek	oliwka europejska
Nazwa systematyczna
Olea europaea
L. Sp.Pl. 1753

Oliwka europejska (drzewo oliwne, oliwnik europejski) (Olea europaea L.) – gatunek drzewa należący do rodziny oliwkowatych. Gatunek nieznany ze stanu naturalnego.

Pokrój

Owoce

[edytuj] Charakterystyka

Pokrój: Wiecznie zielone, niezbyt wysokie drzewo lub duży krzew osiągające od 4 do 12 m wysokości. Zarówno drzewo jak i krzew wytwarza liczne odrosty korzeniowe. Młode gałązki pokryte są łuskowatymi włoskami.
Pień: Zazwyczaj krzywy i sękowaty, szczególnie u starszych egzemplarzy, obfitujący w liczne narośla.
Drewno: Trwałe, używane w stolarstwie i snycerstwie.
Liście: Małe, całobrzegie, naprzeciwległe, szerokolancetowate do podłużnie owalnych. Z wierzchu ciemnozielone, spodem srebrzystopopielate, pokryte podobnie jak gałązki włoskami. Na roślinie utrzymują się od 2 do 3 lat.
Kwiaty: Zebrane w 10 do 40 kwiatowe wiechy. Kwiaty pachnące, małe, o czteroząbkowym kielichu, korona krótkorurkowa, biaława o czterech łatkach. Słupek jeden, pręciki dwa.
Owoce: Przed dojrzeniem ma barwę szarozieloną, po dojrzeniu – zielonkawy, fioletowoczarny do czarnego. Zarówno mezokarp jak i pestka zawiera od 25 do 60% tłuszczu.
Biotop: Roślina niewymagająca, uprawiana na glebach wapiennych, kamienistych, o małym nawilgoceniu, ale wymaga stanowisk dobrze nasłonecznionych.

[edytuj] Systematyka

Wyróżnia się następujące podgatunki:

Olea europaea subsp. europaea – Europa
Olea europaea subsp. cuspidata – od Iranu do Chin
Olea europaea subsp. guanchica – Kanary
Olea europaea subsp. maroccana – Maroko
Olea europaea subsp. laperrinei – Algieria, Sudan, Nigeria

[edytuj] Zastosowanie

Roślina uprawna:
- Historia uprawy: Roślina uprawiana co najmniej od 5500 lat w Egipcie, rozpowszechniona w basenie Morza Śródziemnego przez Fenicjan.
Roślina lecznicza:
- Surowiec zielarski: liść oliwki – Oleae folium
  
  Marynowane oliwki zielone i czarne
Sztuka kulinarna: świeże owoce spożywa się na surowo, są one jednak nietrwałe, dlatego konserwuje się je solą, solanką albo marynuje w occie lub kwasie mlekowym. Przed konserwacją często są drylowane, a w miejsce pestki nadziewane kaparami, papryką lub anchois. Najważniejszym zastosowaniem oliwek jest otrzymywanie oleju zwanego oliwą. Uzyskuje się go z całkowicie dojrzałych owoców przez tzw. "tłoczenie na zimno" (w temp. pokojowej i umiarkowanym ciśnieniu). W wyniku takiego procesu otrzymuje się najlepszą oliwę, tzw. dziewiczą (łac. Oleum virgineum, wł. „Olio extra vergine di oliva”). Poprzez wirowanie uwalnia się ją z zanieczyszczeń i rafinuje. Jest ona całkowicie czysta i prawie bezbarwna. Przez dalsze tłoczenie (przy zwiększonym ciśnieniu) otrzymuje się jasnożółtą oliwę prowansalską (Oleum optimum), również odznaczającą się wysoką jakością. Wreszcie, stosując podwyższoną temp. i wysokie ciśnienie otrzymuje się żółtą, opalizującą oliwę techniczną (Oleum commune).