Homo habilis
Vikipedi, özgür ansiklopedi
|
|
Homo habilis (Latince’de yetenekli insan), soyu tükenmiş hominid türlerinden biridir. Bu tür, Tanzanya’da Olduvai Boğazında bulunan fosilleriyle tanınır. Bu fosillerin bulunduğu yerler I. Yatak ve II. Yatak olarak adlandırılır. Türe bu ad, 1964 yılında verilmiştir. I. Yatak’ta bulunan en eski fosile göre Homo habilis 1.750.000 yıl önce yaşamış bir türdür. II. Yatak’ta bulunan fosil kalıntısı ise bu türün 150.000 yıl önce de varolduğunu gösterir. Bu fosillerin bulunduğu I. Yatak’ta ayrıca Australopithecus boisei kalıntıları, yontulmuş taş aletler ve dericilikte kullanılan bir alet bulunmuştur. II. Yatak olarak adlandırılan kazı alanında Homo erectus kalıntıları da ortaya çıkarılmıştır.
Burada bulunan ve Homo habilis olarak adlandırılan birey sayısı yedidir. Homo habilis’in insan evrimindeki yeri kesinlik kazanmamıştır. Bir görüşe göre Homo habilis, Australopithecus africanus türünden çok az farklılık gösterir. Homo habilis’in en eski insan türü olduğu ve Homo sapiens’in atası olduğu da ileri sürülmüştür. Bu arada Australopithecus africanus ile Homo erectus’un ayrı evrim çizgisi izlediğini savlayan bilim insanları da vardır. Bir başka görüş ise, Homo habilis’in II. Yatak’taki Homo erectus’un atası olduğudur.
[değiştir] Taksonomi
- Üst âlem: Eukarya
- Alem: Animalia
- Altalem: Eumetazoa
- Superphylum: Deuterostomia
- Şube: Chordata
- Altbölüm: Vertebrata
- Infraphylum: Gnathostomata
- Superclassis: Tetrapoda
- Sınıf : Mammalia
- Altsınıf : Theria
- Infraclassis: Placentalia
- Takım : Primates
- Alttakım: Haplorrhini
- Infraordo: Simiiformes
- Taxon: Catarrhini
- Superfamilia: Hominoidea
- Aile: Hominidae
- Altaile: Homininae
- Oymak: Hominini
- Altoymak: Hominina
- Cins: Homo
- Tür:Homo habilis
[değiştir] Buluntular
H. habilis'e ait olduğu belirlenmiş olan bazı önemli fosil örnekleri aşağıda, belirlenmiş yaşlarına göre en yaşlı olandan başlayarak sıralanmıştır.[1]
- KNM ER 1813: 1973'de Kenya'nın Koobi Fora bölgesinde keşfedilmiş ve 1,9 milyon yaşında olduğu belirlenmiş olan, görece tam bir H. habilis kafatasıdır. Beyin kapasitesinin 510 mL olduğu saptanmıştır ki, keşfedilmiş başka bazı erken H. habilis örnek ve formlarınınki gibi etkileyici değildir.
- OH 24: Ekim 1968'de Tanzanya'nın Olduvai Kanyonu'nda Jonathan Leakey tarafından keşfedilmiş ve 1,8 milyon yaşında olduğu belirlenmiş olan, "Twiggy" takma adıyla anılan, biçimi belli ölçüde bozulmuş bir H. habilis kafatasıdır. Beyin hacminin 600 mL'den biraz daha az olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, yüzünün öne çıkıklığının, daha ilkel olan australopitekin üyelerine göre daha az olduğu da saptanmıştır.
- OH 7: 4 Kasım 1960'da Tanzanya'nın Olduvai Kanyonu'nda Jonathan Leakey tarafından keşfedilmiş ve 1,75 milyon yaşında olduğu belirlenmiş olan, dişleri tam bir H. habilis alt çenesidir. Araştırmacılar, dişlerin küçüklüğüne dayanarak, çenenin sahibi olan bireyin 363 mL gibi bir beyin hacmine sahip olduğunu öngörmektedirler.
- KNM ER 1805: Kenya'nın Koobi Fora bölgesinde keşfedilmiş ve 1,74 milyon yaşında olduğu belirlenmiş olan, erişkin bir Homo habilis kafatasının üç parçasını içeren bir örnektir. Bir H. habilis'e ait olduğu belirlenmeden önce, kafatasının genel şekline ve çenenin öne çıkıklığındaki (prognatizmdeki) azlığa dayanarak, bu örneğin bir Homo erectus'a ait olduğu öne sürülmüştür.
[değiştir] Kaynaklar
- ^ Homo habilis - Findings. İngilizce Wikipedia. (Sürüm: 3 Nisan 2007)