Dukto (matematiko)
El Vikipedio
Por alia signifoj de ĉi tiu vorto, vidu apartigilon dukto.
En matematiko, dukto estas spaco kiu, en unua plana vido, similas la familiara spaco de eŭklida geometrio, sed kiu povas havi pli komplikan strukturo kiam vidita entute. Sfero, idealigita versio de la surfaco de la tero, estas dukto. Loke la Tero aspektas kvazaŭ ĝi estas plata, sed vidita entute ĝi estas ronda. Dukto povas esti konstruita per gluado de apartaj eŭklidaj spacoj kune; ekzemple, monda mapo povas esti farita per gluado de multaj mapoj de lokaj regionoj kune.
Alia ekzemplo de dukto estas cirklo. Minuskla peco de cirklo aspektas kiel (malmulte-kurba) porcio de rekta segmento, sed entute la cirklo kaj la segmento estas malsamaj unu-dimensia duktoj. Cirklo povas esti formita per flekso de rekta segmento kaj gluigo de ĝiaj randoj kune. La surfaco de sfero kaj la surfaco de toro estas ekzemploj de du-dimensia duktoj. Duktoj estas gravaj objektoj, en matematiko kaj fiziko ĉar ili permesas al pli komplikaj strukturoj esti esprimitaj kaj komprenitaj en terminoj de la bone komprenataj propraĵoj de pli simplaj spacoj.
Aldonaj strukturoj estas ofte difinita sur duktoj. Ekzemploj de duktoj kun aldona strukturo estas diferencialeblaj duktoj sur kiu povas oni povas uzi kalkulon kaj kvar-dimensia pseŭdo-Rimana dukto kiu modelas spacon kaj tempon en fizika relativeco.
[redaktu] Vidi ankaŭ jenon:
- Listo de duktoj
- Surfaco (2-dukto)
- 3-dukto
- 4-dukto
| <!-- --> | Ĉi tiu artikolo enhavas dume forkomentitajn partojn de la teksto ĉar ili ankoraŭ ne estas sufiĉe bonaj. Vi povas redakti la paĝon kaj plibonigi kaj malkomenti la forkomentitajn partojn. |
