Jorge Rafael Videla
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Jorge Rafael Videla (n. en 21 de agosto de 1925) é un ex-militar arxentino que ocupou de facto a presidencia do seu país entre o 1976 e o 1981. Chegou ao poder nun golpe de estado que derribou a presidenta María Estela Martínez de Perón, exercendo unha cruel ditadura. O seu mandato estivo marcado por violacións aos dereitos humanos e por un conflito fronteirizo con Chile, que estivo a punto de virar en conflito armado. Despois da restauracion da democracia, foi xulgado e condenado a prisión perpetua e perda do rango militar por varios crimes cometidos durante o seu goberno.
Índice |
[editar] O golpe
O entón tenente-xeneral Videla foi nomeado Comandante en Xefe do exército pola presidenta María Estela Martínez de Perón, Isabelita, en 1974. Videla encabezou o golpe de estado de 24 de marzo de 1976 que sustituiu Isabelita por unha xunta militar, formada por el propio, representando o Exército, polo almirante Emilio Eduardo Massera (Mariña) e polo brigada xeneral Orlando Ramón Agosti (Forza Aérea), dando inicio ao autodenominado Proceso de Reorganización Nacional. Os militares arxentinos foran adestrados na famosa Escola das Américas, localizada no Panamá e financiada e dirixida polos Estados Unidos. O golpe militar formaba parte dun plan maior de golpes militares en toda América Latina co apoio da CIA e dos Estados Unidos.
O 29 de marzo asumiu a Presidencia da Nación, que ocuparía ata ser substituido polo xeneral Roberto Viola en 1981, polo forte desgaste público da súa imaxe e diverxencias no seo da cúpula militar.
[editar] Dereitos Humanos
As violacións aos dereitos humanos durante a ditadura foron frecuentes e gravísimas. O plano de represión sistemática da oposición política e ideolóxica, combatida como subversión, foi un dos elementos-chave na imposición e desenvolvemento do Proceso de Reorganización. No curso deste, a supresión do dereito á ampla defensa, os encarceramentos ilegais, as torturas e os asasinatos de opositores foron feitos comúns, sobre todo nos núcleos urbanos de maior presenza estudantil.
Durante o goberno de Raúl Alfonsín se instituiu a CONADEP - Comisión Nacional de Persoas Desaparecidas - para investigar e documentar o sucedido. Con base nos achados da mesma, Videla e outros membros do goberno militar foron condenados pola xustiza.
[editar] O conflicto con Chile
Durante o rexime militar, o conflito limítrofe entre Arxentina e Chile sobre a soberanía sobre tres illas na Canal de Beagle (Picton, Lennox e Nueva) estava pendente de resolución e sometido ao laudo da Coroa Británica.
En 1977 ditouse unha resolución desfavorábel á Arxentina, o que provocou unha reacción inmediata do goberno militar. A guerra pareceu inminente no ano de 1978, e a tensión non diminuiu ata a intervención da Santa Sede. O Papa Xoán Paulo II abriu un novo proceso de mediación, nomeando como o seu representante persoal o cardeal Antonio Samoré, o que permitiu a desmobilización das tropas. O conflito non se resolvería ata asinatura do Tratado de Paz e Amizade de 1984. Hoxe a soberanía chilena sobre as illas é indiscutíbel.
[editar] A política económica
José Alfredo Martínez de Hoz dirixiu a economía durante toda a presidencia de Videla. As súas medidas económicas, baseadas na apertura dos mercados e no desmantelamento da lexisllación laboral vixente, contribuíron ao desmantelamento dos sindicatos e a polarización das diferencias de clase. Mesmo Martínez de Hoz negando posteriormente a súa implicación coas actividades represivas do Proceso, argumentou que elas foran necesarias para conter o descontento popular cos resultados económicos. Debido á eliminación das barreiras tarifarias, a caída da produción industrial e o saldo negativo da situación exterior de Arxentina durante o Proceso, o valor nominal da débeda externa multiplicouse por catro.
[editar] A súa relación coa xustiza
Como resultado das tensións entre as tres forzas armadas pola repartición do poder, Videla foi afastado do cargo. Foi substituido na presidencia polo Xefe do Estado Maior do Exército, xeneral Roberto Viola.
Dois anos despois de restablecerse o rexime democratico na Arxentina en 1983, foi xulgado e declarado culpable do asasinato e o desaparición de miles de cidadáns durante a súa xestión presidencial. Foi sentenciado á prisión perpetua e perda da patente militar en 1985. A Cámara Federal Criminal e Correccional considerouno penalmente responsábel por numerosos homicidios calificados, 504 privacións ilegais da liberdade calificadas, aplicacións de torturas, roubos calificados, falsidades ideolóxicas, falsificacións de documentos públicos, usurpacións, escravitude, extorsións, seqüestros extorsivos, supresión de documentos, subtraccións de menores, e torturas seguidas de morte. A sentencia foi confirmada pola Corte Suprema de Xustiza em 1986.
Videla pasou só cinco anos preso. En 1990, o entón presidente Carlos Saúl Menem fixo uso da faculdade presidencial do indulto para ditar a súa liberación, xunto coa de outros membros de xuntas militares e xefes da policía da Provincia de Buenos Aires, e do dirixente montonero Mario Eduardo Firmenich.
En 1998 Videla regresou á prisión, mesmo que por curto periodo, pois um xuíz determinara que as cuestións de subtracción de menores durante a chamada Guerra Suxa constituían crime de lesa humanidade, e portanto imprescritíbeis. Pasou 38 días na Prisión de Caseros ata que lle foi concedido o direito á prisión domiciliar pola súa idade avanzada. A causa encontrase aínda aberta.
