Albrecht III van Saksen
Van Wikipedia
| 1443-1500 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 |
||||||
| Hertog van Saksen | ||||||
|
||||||
| Landgraaf van Thüringen | ||||||
|
||||||
|
Albrecht III (27 januari 1443 – 12 september 1500), bijgenaamd de Kloekmoedige, was van 1485 tot 1500 hertog van Saksen. Hij was de jongere zoon van keurvorst Frederik de Zachtmoedige en eerste heerser van de Albertijnse linie van de latere koningen van Saksen.
Op twaalfjarige leeftijd werd hij samen met zijn broer Ernst van Saksen ontvoerd door ene Kunz von Kaufungen, maar hij wist te ontsnappen, en bracht enkele jaren door op het hof van Heilig Roomse Keizer Frederik III in Wenen.
In 1464 huwde hij Sidonia, dochter van George van Podiebrad, koning van Bohemen, maar hij wist niet de kroon van Bohemen te verwerven toen Georg in 1471 stierf.
Later in 1464 stierf keurvorst Frederik II, en Albrecht en Ernst besloten samen over Saksen te heersen. In 1485 werd Saksen echter aangevallen door Thüringen. Bij het verdrag van Leipzig werd Saksen in tweeën gesplitst: Albrecht verkreeg het westelijk gedeelte van Saksen (Meißen), zijn broer bleef Keurvorst van Saksen, en behield de controle over de oostelijke delen van Saksen (Wittenberg). Omdat Saksen-Meissen veel rijker was dan de Ernestijnse delen van Saksen, en Albrecht nu ook het noorden van Thüringen wist in te lijven, werd Albrecht verplicht 100'000 florijnen te betalen aan Ernest als schadevergoeding. Deze ongelijke deling van Saksen leidde 80 jaar later tot een conflict tussen de beide linies.
In 1475, gedurende de campagne tegen Karel de Stoute van Bourgondië verkreeg Albrecht veel lof als een capabel militair leider, en in 1487 leidde hij een expeditie tegen Koning Matthias Corvinus van Hongarije, die echter faalde omdat keizer Frederik III te weinig steun toezegde.
In 1488 hielp Albrecht om Maximiliaan I te bevrijden nadat rebellen in Brugge hem gevangen hadden gezet. In 1489 werd Albrecht achtergelaten als diens plaatsvervanger om de oorlog voort te zetten, en hij wist voor Maximiliaan de graafschappen Holland, Vlaanderen en Brabant terug te veroveren, maar omdat hij niet werd toegestaan deze districten te plunderen, leidde dit tot een groot financieel verlies.
[bewerk] In Friesland en Groningen
Als betaling voor zijn diensten maakte Maximiliaan Albrecht in 1498 tot gouverneur (potestaat) van Friesland. Friesland, met inbegrip van de Ommelanden, had zichzelf altijd als vrij gezien. Het maakte wel deel uit van het Heilige Roomse Rijk, maar zag zich als rijksonmiddellijk. Het had nimmer een Heer gekend. De Friese landen waren aan het einde van de vijftiende eeuw het strijdtoneel van de conflicten tussen Schieringers en Vetkopers. De stad Groningen leek in die conflicten de enige machtsfactor die handelend kon optreden en breidde haar macht uit tot vrijwel geheel Friesland en Groningen. Om de macht van de stad in te dammen, werd Albrecht door sommigen in Friesland met open armen ontvangen. Hij wist Friesland voor het grootste gedeelte onder controle te krijgen en werd ook door Groningen als heer erkend. Zodra hij was teruggekeerd naar Saksen-Meissen bleek zijn erkenning echter vooral een lippendienst. Groningen werd binnengevallen door de graaf van Oost-Friesland.
Kort daarna stierf Albrecht nabij Emden en werd begraven in Meissen. Hij werd opgevolgd door zijn zonen Hendrik V van Saksen en Joris met de Baard.
De verovering door Albrecht III van de Friese landen markeerde wel het definitieve einde van de Friese Vrijheid. Ook de Friese taal werd daarna als bestuurstaal vervangen door het Nederduits.
