Charismatische beweging
Van Wikipedia
De charismatische beweging is een beweging in het christendom die wordt gekenmerkt door een grote nadruk op persoonlijk geloof, en de ervaring hiervan, door de gaven van de Heilige Geest, zoals het spreken in tongen, genezing door handoplegging en ontvangen van visioenen en openbaringen van God. 'Charismatisch' is een verzamelwoord voor deze christenen die geloven in de manifestaties van de Heilige Geest. Aanhangers van deze beweging vindt men zowel bij het Katholicisme als het Protestantisme.
[bewerk] Charismatische beweging en de Pinksterbeweging
De charismatische beweging wordt vaak verward met de Pinksterbeweging. Deze heeft zeker als inspiratiebron gefunctioneerd, maar veel charismatische christenen hekelen de nadruk die de pinksterbeweging legt op het spreken in tongen. Ook hebben sommigen een afkeer van het anti-structuur denken dat heerst binnen (een gedeelte van) de pinksterbeweging.
Het is lastig om te spreken van twee aparte bewegingen, omdat er veel kruisbestuiving is tussen de pinkster- en charismatische beweging. Maar ze kunnen ook niet onder één noemer beschreven zitten, omdat beiden wel duidelijk een eigen geschiedenis en achtergrond kennen.
[bewerk] Geschiedenis
Het is niet makkelijk om een precies startpunt te noemen, maar vaak word dit gelegd bij Dennis Bennett, een Amerikaanse episcopale priester. Op 4 april 1960 sprak Bennett in St. Mark's Church in Van Nuys (Californië) en vertelde de gemeente dat hij was gedoopt met de Heilige Geest, een geestelijke ervaring die gepaard gaat met het spreken in tongen. Tot dan toe kreeg deze 'doop' vooral aandacht binnen de Pinksterbeweging. Na afloop van zijn preek ondergingen veel gemeenteleden dezelfde ervaring als Bennett. Dit werd door de pers opgepikt en zodoende werd dit door heel de Verenigde Staten en verder bekend.
In de jaren ’60 en ’70 was er een hernieuwde aandacht voor de bovennatuurlijke ‘gaven van de geest’ binnen de gevestigde kerken als de Anglicanen, Lutheranen en Rooms-katholieken. De Katholieke Charismatische Beweging kwam tot stand rond een persoon als Kevin Ranaghan en anderen. Tegelijkertijd brachten indivuen als Colin Urquhart, Michael Harper, David Watson hetzelfde tot stand in het Verenigd Koninkrijk De charismatische beweging had binnen de Oosters-orthodoxe kerk lang niet dezelfde invloed als binnen andere kerken. Toch waren ook hier individuele personen, zoals de priester Eusebius Stephanou die een zekere invloed uitoefende. Andere bekende leiders waren Bors Zabrodsky en Athanasisus Emmert.
Op international niveau was iemand als David du Plessis, afkomstig uit de pinksterbeweging van grote invloed. Verschillende predikanten van bijvoorbeeld de Lutheranen of de Southern Baptists werd gevraagd hun kerk te verlaten. Dit in tegenstelling tot priesters binnen de episcopaalse en Rooms-katholieke kerk, op de voorwaarde dat zij niet voor een te grote scheiding van geesten zouden zorgen.
Veel charismatische christenen zijn terug te vinden binnen de verschillende, gevestigde denominaties. Toch hebben ook veel personen deze kerken verlaten om lid te worden van een pinkstergemeente of om een eigen kerk of denominatie te starten. De huiskerkbeweging en de Vineyard-beweging zijn twee voorbeelden van groepen die zo zijn ontstaan.
Sinds de jaren 80 heeft er zich een opmerkelijke verandering in de theologie van (een deel) van de charismatische beweging voorgedaan. Dit wordt ook wel de ‘Derde Golf' genoemd. Verantwoordelijke voor deze term is C. Peter Wagner. Concrete invulling werd hier onder andere aan gegeven door de Word of Faith-theologie en de Toronto Blessing. De Assemblies of God hebben deze beweging officieel aangeduid als ketterij.
[bewerk] Charismatische beweging in Nederland
Omdat de charismatische beweging in de eerste plaats een beweging is, is het soms lastig te duiden wat er precies wel en niet onder valt. Een duidelijk voorbeeld is echter de Katholieke Charismatische Vernieuwing, een vernieuwingsbeweging binnen de Rooms-katholieke kerk. Een ander duidelijk voorbeeld is de organisatie New Wine van de Nederlands Gereformeerde dominee Dick Westerkamp. Deze groep oefent met name binnen gereformeerd Nederland een sterke invloed uit. Sinds 2003 is Kees van der Kooi (1952) bijzonder hoogleraar theologie van de charismatische vernieuwing aan de Vrije Universiteit.
