Eudoxus van Cnidus
Van Wikipedia
Eudoxus van Cnidus (410 of 408 - 355 of 347 v.Chr.) was een veelzijdig wetenschapper die uitblonk in wiskunde, geografie en astronomie. Al zijn werken zijn in de loop der tijden verloren gegaan. Wat we over hem weten, komt uit secundaire bronnen, zoals het gedicht over astronomie van Aratus.
Hij was volgens de overlevering van arme afkomst, maar kon toch een behoorlijke opleiding genieten. Hij leefde jaren in Athene en kreeg onder andere les in wiskunde van Archytas van Tarente en heeft ook een reis ondernomen naar Egypte waar hij enkele jaren bleef.
[bewerk] Wiskunde
In de wiskunde was hij de voorloper van Euclides en heeft hij verschillende axioma's opgesteld. Euclides heeft heel wat bewijzen van Eudoxus overgenomen en mogelijk zelfs hele werken. Eudoxus' belangstelling ging vooral uit naar onder andere de gulden snede, de doorsnede van krommen, het Delisch probleem (= verdubbeling van een kubus). Eudoxus heeft eveneens ontdekt dat de verhouding van het volume van een piramide ten opzichte van een prisma één op drie is. Hij toonde een geweldig inzicht in de getallenleer met een rigoureuze behandeling van de doorlopende hoeveelheden, en niet uitsluitend gehele of rationele getallen. Deze theorie werd nieuw leven ingeblazen door Tartaglia en anderen in de 16e eeuw. Het werd gedurende een eeuw de basis voor kwantitatieve behandeling in de wetenschap, totdat het vervangen werd door de algebraïsche methodes van Descartes.
Het werk van Eudoxus en Archimedes als voorlopers van de getaltheorie, werd slechts overtroffen in wiskundige geraffineerdheid door de Indische mathematicus Bhaskara en later door Isaac Newton.
De Kampyle van Eudoxus, een algebraïsche kromme, is naar hem genoemd :
- a2x4 = b4(x2 + y2).
[bewerk] Astronomie
In de astronomie heeft hij onderzoeken gedaan naar onder andere de snelheden van de planeten, het verdwijnen van de zon (mogelijk zonsverduistering, maar kan ook de dagelijkse cyclus zijn) en de positie van sterren. Hij introduceerde de astronomische hemelbol. Via een ingewikkeld systeem van sferen probeerde hij de cirkelvormige beweging van de sterren te verdedigen.
Kraters op de maan en Mars zijn naar hem genoemd.
[bewerk] Geografie
Op het vlak van de geografie heeft hij een beschrijving van de wereld gegeven waarbij hij geografische en etnografische kennis combineerde.
