Liberia

Van Wikipedia

Voor het motorfietsmerk met de naam Liberia, zie Liberia (motorfiets)

Republic of Liberia

(Details)

Basisgegevens

Officiële landstaal: Engels

Hoofdstad: Monrovia

Regeringsvorm: republiek

Religie: Christendom 15%, Islam 20%, Inheems 65%

Oppervlakte: 111.369 km² ^[a] (13,5% water)

Inwoners: 2.101.628 (1984^[b]), 3.042.004 (2006^[c]) (27,3 / km² (2006))

Overige

Volkslied: All Hail Liberia hall

Munteenheid: Liberiaanse dollar (LRD)

UTC: +0

Nationale feestdag: ## ####

Web | Code | Tel. .lr | LBR | 231

Kaart Liberia

Liberia is een republiek aan de westkust van Afrika, die door uit Amerika teruggekeerde slaven gesticht werd.

De hoofdstad van Liberia is Monrovia, met circa een miljoen inwoners.

Inhoud

1 Geografie
2 Geschiedenis
3 Politiek
- 3.1 Staatsinrichting
- 3.2 Politieke partijen
4 Mensenrechten
5 Bestuurlijke indeling
6 Bevolking
- 6.1 Godsdienst
7 Klimaat en milieu
8 Economie
9 Zie ook
10 Externe links
11 Bronnen en referenties

[bewerk] Geografie

Het land wordt begrensd door Ivoorkust, Guinee en Sierra Leone. De oppervlakte bedraagt 111.369 km², waarvan land: 96.319 km² en water: 15.050 km². De kustlijn met de Atlantische Oceaan bedraagt ongeveer 579 km en het land eist een zone van 200 zeemijl op als territoriale wateren.

Het land is vlak langs de kust, overgaand in glooiende heuvels en een laag gebergte in het noordoostelijke binnenland. Het hoogste punt is de berg Wuteve met 1380 m.

[bewerk] Geschiedenis

Liberia was het tweede Afrikaanse land dat werd gesticht door Afrikanen uit de Nieuwe Wereld. Hiermee deelt Liberia een unieke geschiedenis met het buurland Sierra Leone en diens Krio-samenleving. In beide landen speelden ex-slaven een belangrijke rol in de totstandkoming van de landen, toch zijn er een tweetal belangrijke verschillen; ten eerste waren de Afrikanen die zich in Liberia vestigden vrijwel allemaal ex-slaven uit de Verenigde Staten, terwijl de ex-slaven die zich in Sierra Leone vestigden meer uit andere delen van de Nieuwe Wereld en West-Afrika kwamen. Het tweede verschil is dat Liberia in 1847 de eerste Afrikaanse republiek werd, met een grondwet die sterk op de Amerikaanse leek. Dit terwijl Sierra Leone de eerste kolonie werd in West-Afrika, onder bewind van de Britten en pas onafhankelijk werd in 1961.

De Amerikaanse predikant Robert Finlay was in het begin van de 19e eeuw een van de initiatiefnemers van de American Colonization Society (ACS), voluit de “The Society for the Colonization of Free People of Color of America”; een idealistisch project om vrije, vooral zwarte maar ook gekleurde, Amerikanen te repatriëren naar Afrika, waar hun voorouders vandaan kwamen. De ACS werd opgericht in 1816.

In 1820 voer het eerste schip, The Elizabeth, uit naar Freetown, de hoofdstad van Sierra Leone. Van hieruit zette het koers naar de noordwest kust van het huidige Liberia, waar men begon met de bouw van een nederzetting. 22 van de emigranten en drie blanken stierven binnen drie weken aan de gele koorts. De overgeblevenen keerden terug naar Freetown.

Ondanks de tegenslag arriveerden er nieuwe groepen emigranten in West-Afrika en het lukte de ACS om een permanente nederzetting te realiseren aan de kust. De nederzetting kreeg de naam Monrovia, naar de toenmalige Amerikaanse president James Monroe. Het land dat men hoopte te stichten werd Liberia genoemd, afgeleid van het Latijnse woord liber, dat vrij betekent.

Zo ontstond er in 1820 een Afro-Amerikaanse gemeenschap aan de West-Afrikaanse kust. De emigranten werden op den duur Americo-Liberians genoemd. Het bestuur was aanvankelijk in handen van blanke Amerikanen, maar die trokken zich geleidelijk terug. De nieuwe staat was niet direct een toonbeeld van democratie en vrijheid. De oorspronkelijke bewoners van Liberia werden door de emigranten als tweederangsburgers beschouwd. Ook kregen vrouwen pas in 1951 kiesrecht.

De politieke verhoudingen in Liberia waren zonder meer opmerkelijk; hoogopgeleide immigranten, veelal leden van een loge van de vrijmetselarij, regeerden een verder onderontwikkeld Afrikaans land en waren door hun opleiding en opvattingen volkomen geïsoleerd van de bevolking.

In 1944 werd William Tubman president en hij zou het ambt tot zijn dood in 1971 bekleden. Een van zijn eerste daden was een oorlogsverklaring aan Nazi-Duitsland. Daardoor werd Liberia een belangrijke basis voor de bevoorrading van de geallieerde troepen. Dat leverde Tubman een goede band met de Amerikanen op en buitenlandse investeerders stroomden toe. Doordat Tubman zo lang aan het bewind bleef was het voor zijn opvolger William Tolbert moeilijk diens positie te evenaren. Er was meteen veel oppositie tegen zijn bewind en de sociale en economische situatie in Liberia verslechterde.

In 1980 volgde een staatsgreep onder leiding van Samuel Doe, die de grondwet vervolgens buiten werking stelde. Hierna stortte de economie ineen en viel het land ten prooi aan gewelddadigheden.In 1989 volgde opnieuw een gewelddadige staatsgreep, die Charles Taylor aan het bewind bracht en de Liberiaanse Burgeroorlog ontketende. Een vredesmacht van diverse West-Afrikaanse staten wist de rust in Liberia te herstellen. In 1997 vonden er weer verkiezingen plaats, waarbij Taylor een enorme meerderheid achter zich kreeg.

Maar de rust duurde niet lang. Taylors voormalige vijanden staken al snel weer de kop op. Het ging hier vooral om de Liberians United for Reconciliation and Democracy (LURD) en de Movement for Democracy in Liberia (Model). De spanningen leidden in 1999 tot de Tweede Liberiaanse Burgeroorlog. Begin juli 2003 vond een nieuw offensief tegen de hoofdstad Monrovia plaats, waarop men vredesbesprekingen hield in de Ghanese hoofdstad Accra.

In augustus 2003 werd Taylor vervangen door Moses Zeh Blah, die echter reeds op 14 oktober 2003 werd vervangen door president Charles Gyude Bryant, die een overgangsregering vormde. Sinds 2006 is Ellen Johnson-Sirleaf president van Liberia.

[bewerk] Politiek

Het land is ondertekenaar van vele internationale verdragen, maar door de verwarde politieke toestand van de afgelopen jaren heeft dat niet veel praktische betekenis. Liberia is al vele jaren het toneel van een bloedige burgeroorlog, die gericht is tegen het bewind van president Charles Taylor. Rebellerende partijen hebben zich verenigd in de LURD (Liberianen Verenigd voor Verzoening en Democratie).

[bewerk] Staatsinrichting

De eerste grondwet (naar Amerikaans model) van Liberia dateert van 1847. Deze grondwet bleef tot 1984 van kracht (sinds de staatsgreep van 1980 was hij opgeschort). In 1986 werd een nieuwe grondwet aangenomen, die echter vanwege de onrusten (o.a. burgeroorlog) een dode letter blijkt te zijn.

De uitvoerende macht berust bij een voor zes jaar gekozen president. Deze wordt via algemeen kiesrecht (alle burgers van 18 jaar en ouder) gekozen. De wetgevende macht berust bij de Senaat en het Huis van Afgevaardigden, die eveneens via algemeen kiesrecht worden gekozen.

Verkiezingen zijn sinds 1989 telkens uitgesteld vanwege de oorlogstoestand.

[bewerk] Politieke partijen

Van 1878 tot 1980 was de True Whig Party (liberaal) ononderbroken aan de macht. Daarnaast bestonden er nog een Republican Party (liberaal) en een United Party. De laatste president van de TWP, William Richard Tolbert Jr., werd in 1980 door Samuel Doe afgezet. Sindsdien spelen de traditionele partijen geen rol meer van betekenis.

Van 1984 tot 1990 domineerde Doe's National Democratic Party. Van 1997 tot 2003 was de autoritaire National Patriotic Party de regeringspartij.

[bewerk] Mensenrechten

Amnesty International meldde in het Jaarboek 2006: "Sporadische uitbarstingen van geweld vormden een bedreiging voor het vredesproces. Voormalige rebellenstrijders die hadden moeten worden ontwapend en gedemobiliseerd gebruikten geweld om hun onvrede kenbaar te maken over het feit dat ze geen vergoedingen ontvingen. De trage hervormingen van het politieapparaat, de rechterlijke macht en het strafrechtsysteem leidden tot stelselmatige schendingen van de wettelijk voorgeschreven rechtsgang en tot geweld van knokploegen tegen personen die verdacht werden van misdrijven. Wetsvoorstellen om een Onafhankelijke Nationale Mensenrechtencommissie en een Commissie voor Waarheid en Verzoening in te stellen werden goedgekeurd. Ruim 200.000 in eigen land ontheemd geraakte mensen en vluchtelingen keerden terug naar hun huizen, ofschoon de etnische spanningen opliepen door geschillen over land en bezittingen die tijdens de burgeroorlog in beslag waren genomen. De Verenigde Naties verlengden hun sancties inzake de handel in diamanten en hout. Verantwoordelijken voor mensenrechtenschendingen tijdens het gewapende conflict liepen nog altijd vrij rond. De VN-Veiligheidsraad gaf vredestroepen in Liberia bevoegdheden om het voormalige staatshoofd Charles Taylor te arresteren en over te dragen aan de Speciale Rechtbank voor Sierra Leone zodra hij zou terugkeren uit Nigeria, dat hem nog altijd asiel verleende. Stappen werden genomen om de doodstraf af te schaffen. Een nieuwe wet inzake verkrachting, die aanvankelijk voorzag in de doodstraf voor groepsverkrachting, werd zodanig aangepast dat levenslang de maximale straf werd." ^[1]

[bewerk] Bestuurlijke indeling

Zie County's van Liberia voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Liberia is onderverdeeld in vijftien county's.

[bewerk] Bevolking

[bewerk] Godsdienst

Volgens de grondwet is Liberia een christelijke staat. Maar 21% van de bevolking is christen, waarvan 13,5% protestant en 5,1% Afrikaans-christelijk en 2,4% rooms-katholiek.

63% Van de bevolking behoort tot de traditionele godsdiensten (natuurgodsdiensten).

Ruim 16% van de bevolking is Moslim

[bewerk] Klimaat en milieu

Het klimaat is tropisch: heet en vochtig. De winters zijn droog met hete dagen en koele nachten. De zomers zijn nat en bewolkt, met veelvuldige hevige stortbuien. Van december tot maart blaast er een droge harmattanwind uit de Sahara die veel stof aanvoert.

Met meer dan 4560 mm neerslag per jaar is Monrovia de natste hoofdstad op aarde.

Er is veel ontbossing en erosie. De kustwateren worden zowel door olie als door onverwerkt rioolwater vervuild.

[bewerk] Economie

Het land is rijk aan ijzererts, hardhout, diamant, goud en waterkracht. Akkerbouw neemt 1% van het oppervlak in beslag, permanente gewassen 3%, veeteelt 59%, bosbouw 18%, overigen 19% (1993 schatting).

De hoofdstad Monrovia dijt in alle inrichtingen uit en heeft een grote haven. Liberia heeft de grootste koopvaardijvloot van de wereld. Het zijn bijna allemaal buitenlandse schepen, die in Monrovia geregistreerd zijn. Liberia staat namelijk in de scheepvaartwereld ook bekend als een "flag of convenience". Dit wil zeggen dat vele buitenlandse vrachtschepen, waaronder olietankers, in Liberia worden geregistreerd om kosten te besparen en/of om de regelgeving in het eigen land te ontlopen.