Witte Donderdag
Van Wikipedia
Op Witte Donderdag wordt het Laatste Avondmaal van Jezus en zijn apostelen herdacht.
In de liturgie van de Rooms-Katholieke Kerk staan op Witte Donderdag de instelling van de Eucharistie en het Priesterschap door Jezus centraal. Ook worden zijn doodsstrijd en zijn gevangenneming herdacht. Op Witte Donderdag begint het Triduum sacrum dat verder bestaat uit Goede Vrijdag en Stille Zaterdag (die tijdens de bijbelwake overgaat in het Paasfeest.) Na de maaltijd ging Jezus met zijn leerlingen naar de Olijfberg om te gaan bidden. Hier werd Jezus verraden en gevangen genomen. De beschrijving van deze gebeurtenissen is in de bijbel te vinden in Mattheus 26, Marcus 14, Lucas 22 en Johannes 13.
De term "Witte Donderdag" verwijst naar de gewoonte om alle kruisbeelden en andere beelden met een wit kleed te bedekken. De liturgische kleur van Witte Donderdag is dan ook wit. De liturgie van Witte Donderdag omvat de voetwassing van twaalf gelovigen door de priester, die Jezus en de apostelen symboliseren. Tijdens de voetwassing zingt men gewoonlijke de hymne Ubi Caritas, hoewel dit tegenwoordig lang niet altijd meer wordt gedaan. Het tabernakel is bij aanvang van de mis leeg en de godslamp gedoofd. Tijdens het Gloria luiden onophoudelijk de klokken en altaarschellen, waarna deze niet meer gebruikt mogen worden tot Pasen. (Men vertelt kinderen wel het sprookje dat de klokken gedurende die dagen naar Rome vliegen) In plaats van de sacristiebellen en de altaarschel wordt de ratel gebruikt. Ook het orgel mag vanaf dat moment niet meer worden gebruikt, hoewel deze regel in de hedendaagse Nederlandse praktijk lang niet altijd meer wordt gevolgd. Het Allerheiligste wordt na de communie in een ciborie naar een zijaltaar, het zogenaamde rustaltaar, gebracht terwijl men het Pange lingua zingt, waarmee de mis is afgelopen. Er is overigens geen wegzending en zegen op het einde van de mis. Gewoonlijk blijft men nog enige tijd in de kerk om - net als op de Olijfberg - met Jezus te bidden en te waken. De hosties worden bewaard en gecommuniceerd op Goede Vrijdag, omdat op Goede Vrijdag geen consecraties worden gedaan.
Vooral in de kloosters zijn de Donkere metten nog in ere, een bijzondere viering van de Getijden die alleen tijdens het triduum gehouden mag worden.
Omdat de viering van de instelling van de Eucharistie op deze dag toch wel donkergekleurd is door het aankomende lijden en sterven van de Heer, is in de Dertiende eeuw het feest van Sacramentsdag ingesteld (na de visioenen van de heilige Juliana van Cornillon.)
De pontificale chrismamis, de Mis waarin door de bisschop voor het hele jaar de heilige olieën worden gewijd, wordt gelezen op de ochtend of de vooravond van Witte Donderdag.
In Rupelmonde (België) werpen ze op die dag apostelbrokken (flinke stukken gewijd brood) van het stadhuis.
[bewerk] Data
De komende jaren valt Witte Donderdag op de volgende data:
|
|
|
