Brzoza ojcowska
Z Wikipedii
Brzoza ojcowska | |
![]() Brzozy ojcowskie obok Igły Deotymy w Ojcowskim PN |
|
Systematyka wg Reveala | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podgromada | Magnoliophytina |
Klasa | Rosopsida |
Rząd | leszczynowce |
Rodzina | brzozowate |
Rodzaj | brzoza |
Gatunek | brzoza ojcowska |
Nazwa systematyczna | |
Betula oycoviensis Bess. | |
Prim.Fl.Galic.ii.289. | |
Synonimy | |
Betula pendula ssp. oycoviensis (Besser) A.& D.Loeve |
Brzoza ojcowska (Betula oycoviensis Bess.) - drzewo lub krzew należące do rodziny brzozowatych. Występuje na terenie Ojcowskiego PN w południowej części Doliny Prądnika, Doliny Bolechowickiej. Poza Polską spotykana w Siedmiogrodzie, na Słowacji, Ukrainie, Danii i Szwecji, jednak są to pojedyncze stanowiska.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Wygląd ogólny
- Wysoka na 2-15 m, pień o białej i niełuszczącej korze, bardzo blisko spokrewniona z brzozą brodawkowatą. Gałęzie o krótkopędach dłuższych (szczególnie tych zakończonych kotką żeńską) niż u innych brzóz.
- Kwiaty
- Kwiatostany (kotki) męskie zawiązują się już w drugim roku życia. Kotki żeńskie na pędach bocznych 2 razy dłuższych od nich. Szyszki kwiatostanu o połowę krótsze od kotki. Kwitnienie w kwietniu i maju.
- Liście
- Liście długości 1,5-4 cm, rombowate, ostrym klinem zbiegające wzdłuż ogonka, 5-6-nerwowe, skrętoległe. Na pędach wegetatywnych po 2-7 (zwykle 3), na pędach owocujących po 3-9 (zwykle 4). Mniejsze od liści innych brzóz. Liście letnie, rosnące na długopędach, są większe od rosnących na wiosnę.
- Owoce
- Owocostany o łuskach rozłożystych, zwykle szerszych niż długich, zachowują się na pędach w całości aż do następnej wiosny, o orzeszkach stosunkowo szerszych niż u brzozy brodawkowatej. Rozmnażanie - wysiew nasion daje 50% brzozy ojcowskiej i 50% brzozy brodawkowatej.
[edytuj] Ochrona
Gatunek skrajnie rzadki i nieliczny (kilkaset drzew), objęty ścisłą ochroną. Endemit cenny dla nauki. W Czerwonej liście roślin i grzybów Polski jest umieszczona w grupie gatunków rzadkich, potencjalnie narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia R). [1]
[edytuj] Historia
Brzoza ta znaleziona została w 1805 r. Opisana po raz pierwszy w 1809 r. przez polskiego botanika Wilibalda Bessera jako Betula oycoviensis. W roku 1920 znalazła ją Jadwiga Jentys-Szaferowa, która, po długich badaniach, ogłosiła ich wyniki w roku 1928 w Roczniku Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego i w 1953 r. w Ochronie Przyrody (rocznik XXI).
[edytuj] Przypisy
- ↑ Mirek, Zbigniew i Zarzyski, Kazimierz. Red list of plants and fungi in Poland. Kraków : IB PAN, 2006. ISBN 8389648358.