I Liceum Ogólnokształcące w Bydgoszczy
Z Wikipedii
Jeśli możesz, dodaj je teraz.
| I Liceum Ogólnokształcące im. Cypriana Kamila Norwida w Bydgoszczy | |
| Typ szkoły | średnia |
| Patron szkoły | Cyprian Kamil Norwid |
| Lokalizacja | Bydgoszcz (Polska) |
| Dyrektor | Jarosław Durszewicz |
| Wicedyrektorzy | Aleksandra Hoffa, Małgorzata Rechlewska |
| Adres | Plac Wolności 9 (e-mail) |
| Telefon | (052) 339 83 30 693 304 360 |
| Członkostwo | Stowarzyszenie Szkół Aktywnych UNESCO |
 |
|
 |
|
| Strona internetowa szkoły | |
I Liceum Ogólnokształcące im. Cypriana Kamila Norwida w Bydgoszczy – jedno z liceów ogólnokształcących w Bydgoszczy, położone przy Placu Wolności 9. Obecnie dyrektorem szkoły jest mgr Jarosław Durszewicz.
Spis treści |
[edytuj] Historia
[edytuj] Rys historyczny
[edytuj] Do 1920 r.
I Liceum Ogólnokształcące w Bydgoszczy swą historią sięga czasów panowania Wazów. Jest kontynuacją szkoły polskiej założonej przez zakon jezuitów. Już w 1623 r. uczniowie kolegium witali w bramie miejskiej, a następnie w auli szkolnej króla Zygmunta III, który zatrzymał się w Bydgoszczy w drodze do Gdańska.
W 1637 r. zakupiono przy starym rynku kamienicę, przeznaczając ją na cele szkolne. W dwa lata później, po przebudowie i dostosowaniu budynku do nowych celów ma miejsce uroczysta inauguracja roku szkolnego. Na uroczystość tę przybyli licznie szlachta i mieszczanie. Z tych bowiem warstw społecznych rekrutowali się uczniowie. Uczyli się tu Kujawianie, Pałuczanie, Krajanie i Kaszubi. Pojawiali się także synowie mieszczan gdańskich i braniewskich.
W 1772 r. uczył się tutaj nawet Anglik Aleksander Gordon. Budowę nowego, okazałego gmachu szkolnego zakończono w 1695 r. Służył on młodzieży aż do roku 1878, tj. do momentu wybudowania nowego obiektu przy Placu Wolności.
W początkowym okresie istniały jedynie klasy najniższe - klasy gramatyki, w których nauczano podstaw gramatyki łacińskiej i greckiej. W 1642 r. powstała tzw. klasa syntaksy, w której uczniowie mieli posiąść pełną wiedzę z gramatyki. Na specjalne życzenie fundatora Jerzego Ossolińskiego utworzono w 1649 r. wyższe klasy retoryki i etyki. Poza przedmiotami przewidzianymi programem nauczania dużo uwagi poświęcano naukom przyrodniczym. W kolegium uczyli nauczyciele o wysokich kwalifikacjach, np. Bartłomiej Wąsowski, Wojciech Głazowicz architekt, matematyk i astronom. Kolegium było znane także z organizowania szeregu imprez kulturalnych. Działający teatr szkolny angażowano często dla uświetnienia miejskich uroczystości. Jedną z takich okazji był np. każdorazowy przyjazd starosty bydgoskiego na zamek. Wspaniałą imprezę kulturalną przygotowała młodzież na cześć króla Stanisława Leszczńskiego jadącego w 1734 r. do Gdańska. Autorami wygłaszanych mów, dialogów i wierszy byli profesorowie.
Szkoła posiadała także okazałą bibliotekę. Była to największa biblioteka bydgoska. Nie znamy nawet w ogólnych zarysach zawartości księgozbioru, chociaż należy sądzić, że przedstawiał on olbrzymią wartość, gdyż w latach 1655-1660 (podczas potopu szwedzkiego) został zrabowany przez Szwedów. Księgi te już nigdy nie wróciły do Bydgoszczy.
5 sierpnia 1772 r. zostały podpisane w Petersburgu traktaty rozbiorowe między Prusami, Rosją i Austrią, na mocy których Bydgoszcz została wcielona do monarchii pruskiej. 3 września Fryderyk II wydaje oficjalne patenty włączające ziemie nad Notecią i Brdą do państwa pruskiego. Już w roku następnym 1773 kolegium bydgoskie przekształcone zostaje w gimnazjum. Niespodziewanie klęska zadana monarchii pruskiej jesienią 1806 r. przez Napoleona otworzyła przed Polakami widoki na odbudowę własnego państwa.
19 lutego 1807 r, odbywa się oficjalna uroczystość przejęcia Bydgoszczy pod polskie rządy organizującego się Księstwa Warszawskiego. Bydgoszcz zostaje stolicą departamentu (ówczesnej jednostki administracyjnej). W dziedzinie organizacji szkolnictwa należ wymienić utworzenie szkoły departamentalnej z polskim językiem wykładowym. Była to wyżej zorganizowana tzw. Szkoła Główna. Jej otwarcie miało miejsce 1 września 1808 r. Obecni byli przedstawiciele władz departamentalnych i wojskowych oraz liczni goście. Remont zdewastowanego gmachu przeprowadzono za pieniądze otrzymane od Izby Edukacyjnej i ze składek społeczeństwa departamentu. Natomiast mieszczanie zebrali pieniądze na pensje dla profesorów. Było ich sześciu. Do szkoły uczęszczało 50 studentów. Po kilku latach godność Szkoły Głównej przejęło starsze i liczniej uczęszczane gimnazjum toruńskie. Uczelnia bydgoska przekształcona została w realną szkołę wydziałową. We wrześniu 1812 r. wizytuje ją znany pisarz i polityk Julian Ursyn Niemcewicz. W tym samym czasie na scenie szkolnej zespół aktorski Kaspra Kamińskiego przedstawił bydgoskiej publiczności "Krakowiaków i górali" Wojciecha Bogusławskiego.
Krótki okres niepodległości w dziejach Bydgoszczy zakończył się decyzją kongresu wiedeńskiego, likwidującą Księstwo Warszawskie i dzielącą jego ziemie między trzy państwa zaborcze. Bydgoszcz staje się stolicą jednego z dwóch obwodów rejencyjnych nowej prowincji pruskiej. W ten sposób rośnie jej ranga jako ośrodka administarcyjnego i gospodarczego na pólnocnych ziemiach Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Ta wzrastająca rola wpływa decydująco na rozwój oświaty w mieście. Właściwą rangę nadawało oświacie bydgoskiej szkolnictwo ponadpodstawowe. Początkowo zaliczała się do niego tylko odziedziczona po czasach Księstwa Warszawskiewgo szkoła wydziałowa o kierunku realnym.
Szkoła ta miała całkowicie polski charakter, mimo iż w pierwszych latach rządów pruskich przeważali zdecydowanie uczniowie narodowości niemieckiej. Zasługa to niewielkiego grona pedagogicznego, które tworzyli rektor Wilczewski, prof. Szulc, nauczyciele Bernhard i Królikowski. Językiem wykładowym był język polski. Poziom nauczania języka niemieckiego był bardzo niski, gdyż żaden z nauczycieli nie władał dobrze tym językiem. Szkoła wydziałowa istniała tylko przez pierwsze dwa lata rządów pruskich.
W dniu 30 lipca 1817 r. przekształcona została w sześcioletnie klasyczne gimnazjum królewskie, którego absolwenci posiadali prawo studiowania na uczelniach uniwersyteckich. Zgodnie z duchem pedagogiki pruskiej program nauczania faworyzował naukę języków klasycznych i łaciny i greki. Odbywało się to oczywiście za szkodą dla nauk przyrodniczych, matematycznych i zajęć praktycznych. Liczba uczniów po kilku latach stabilizuje się na około 250, w tym uczniów narodowości polskiej około 40. Tę szczupłą grupę stanowili potomkowie rodzin szlacheckich z miasta i najbliższej okolicy. Chłopcom z niezamożnych rodzin polskich uniemożliwiało kształcenie się w gimnazjum wysokie czesne. Również duży napływ niemieckich rodzin urzędniczych powodował stopniowe zacieranie się charakteru szkoły polskiej.
W specyficznej sytuacji zaboru pruskiego szkolnictwo miało do spełnienia dodatkową funkcję ważnego instrumentu germanizującego. Tę funkcję od samego początku przejęło klasyczne gimnazjum królewskie. Dyrektorem szkoły zostaje Niemiec Ludwig Müller, a wśród ośmioosobowego grona pedagogicznego znalazło się tylko trzech Polaków. Język polski przestał być językiem wykładowym, chociaż początkowo stał się obowiązkowym przedmiotem nauczania nawet dla uczniów narodowości niemieckiej. O wysoki poziom tych lekcji dbały początkowo nawet władze regencyjne, gdyż tylko znajomość obu języków umożliwiała wówczas obejmowanie stanowisk urzędniczych w Wielkim Księstwie Poznańskim. Stopniowo jednak obowiązkowa nauka języka polskiego ulegała coraz większym ograniczeniom. Wreszcie w 1829 r. zaniechano jej całkowicie motywując ten brak niewielką liczbą uczniów w mieście oraz silnym zgermanizowaniem Bydgoszczy i okolic.
Uczniowie narodowości polskiej nie godzili się jednak z tymi ograniczeniami. W styczniu 1833 r. uczeń Julian Mieczkowski zakłada wśród kolegów tajny związek uczniowski. Celem jego było rozwijanie uczuć patriotycznych, samokształcenie w znajomości historii i języka ojczystego. Przez pewien czas jeszcze prowadzono naukę języka polskiego jako nadobowiązkową w klasie wstępnej. W 1843 r. jednak następny dyrektor Johann Heinrich Deinhardt skasował i te mizerne resztki. Na mocy roporządzenia ministerstwa z dnia 11.02.1844 r. abiturienci narodowości polskiej mięli dostęp do studiów uniwersyteckich pod warunkiem, że wykazali się dobrą znajomościa języka niemieckiego. Od tego momentu nastąpiła fala germanizacji.
W okresie Wiosny Ludów uczniowie polscy pośpieszyli pod powstańcze sztandary, aby walczyć o niepodległość. 1 sierpnia 1878 r. szkołę już jako ośmioletnie gimnazjum królewskie przeniesiono do nowego pseudogotyckiego gmachu wzniesionego przy Placu Wolności. Liczyło ono około 750 uczniów. Ponadto posiadało szkołę przygotowawczą tzw. preparandę. W październiku 1906 roku szkołę obejmuje strajk w obronie polskiej mowy. Trwa on jeszcze w początkach 1907 roku. Niespełna rok przed przejęciem miasta w posiadanie polskie gimnazjum liczyło 713 uczniów, w tym 121 Polaków. Pół roku później 20.10.1919 r. liczba uczniów spadła do 542, w tym 133 Polaków. Gwałtowna zmiana liczby uczniów w jednym półroczu spowodowana była masowym odpływem Niemców z miasta, a także przenoszeniem się młodzieży niemieckiej do innych gimnazjów.
[edytuj] Rozwój organizacyjny szkoły w latach 1920-1939
20 stycznia 1920 r. wojska polskie, obejmując ziemie przyznane Polsce przez traktat wersalski, zajęły Bydgoszcz. Po długoletniej niewoli miasto zaczęło nowy okres swej historii. Zaczyna rozwijać się również szkolnictwo średnie ogólnokształcące. Trudności były ogromne. Brak wysoko kwalifikowanych nauczycieli. Braki w opanowaniu języka ojczystego przez młodzież. Pod koniec stycznia 1920 r. Gimnazjum Klasyczne zostało przejęte przez władze polskie. Zebrane niedobitki zespołów klasowych powitał w auli nowomianowany polski dyrektor Stanisław Stóżewski, w otoczeniu kilku profesorów polskich. Rok szkolny zakończono 30 marca 1920 r. konferencją promocyjną. Po tej dacie rozpoczyna się intensywna nauka języka polskiego. Wraz z początkiem nowego roku szkolnego Ministerstwo byłej Dzielnicy Pruskiej nadało szkole nazwę Państwowe Gimnazjum Klasyczne.
Program nauki obejmował język polski, łaciński, angielski, grecki, matematykę, fizykę i historię, geografię, religię, wychowanie fizyczne i śpiew. Państwowe Gimnazjum Klasyczne było szkołą skupiającą wyłącznie młodzież męską. Już od początku roku szkolnego 1920/1921 wielką troską było gromadzenie pomocy naukowych i urządzanie gabinetów. Urządzono gabinet fizyczny, przyrodniczy i geograficzno-historyczny oraz salę rysunkową. Ilość i rodzaj pracowni niemal z każdym rokiem ulegała zwiększeniu. Dużo uwagi poświęcano gromadzeniu zbiorów bibliotek nauczycielskiej i uczniowskiej. Staraniem dyrekcji Państwowego Gimnazjum Klasycznego w Bydgoszczy został wybudowany w Kościelisku budynek przeznaczony dla wypoczynku uczniów. W każde letnie wakacje odbywały się tam kolonie letnie. Praca wychowawcza prowadzona była bardzo intensywnie poprzez rozwój samorządności. Na szczególną uwagę zasługuje działalność drużyny harcerskiej i systematyczne akcje obozowe, udziały w zlotach. W 1934 roku drużyna zdobyła tytuł "Drużyny Rzeczypospolitej". Już w 1920 roku rozpoczęło swoją działalność Gimnazjalne Towarzystwo Wioślarskie przy państwowym Gimnazjum Klasycznym. Organizowano wycieczki łodziami do Fordonu , Ostromecka, Grudziądza, Torunia, Gdańska i Gdyni. W szkole działały koła: krajobrazowe, abstynentów, esperantystów, filologiczne, dramatyczne. Istniała orkiestra szkolna i chór. Ważną rolę spełniało Koło Ligi Morskiej. Kierowanie placówką oświatową w tak trudnym okresie dla szkolnictwa polskiego wymagało ogromnego poświęcenia ze strony dyrektora i grona nauczycielskiego. W 1930 r. funkcję dyrektora objął Zygmunt Polakowski. Ilość nauczycieli etatowych wahała się od 12 do 19. W latach 1920-1939 świadectwo dojrzałości otrzymało 488 absolwentów rekrutujących się z różnych warstw społecznych.
[edytuj] Okupacja 1939-1945
W okresie okupacji hitlerowskiej szkoła przestała istnieć. Bezprzykładny terror niszczył najlepszych w narodzie. Już w pierwszych dniach października 1939 r. przeprowadzono akcję przeciw nauczycielom, którzy na żądanie niemieckich władz szkolnych rozpoczęli pracę. Aresztowano 204 nauczycieli, poddając ich najokrutniejszym męczarniom w stajniach koszar artyleryjskich. 56 rozstrzelano w słynnej Dolinie Śmierci pod Fordonem. Zginął tam min. dyrektor Polakowski. W głębokim poczuciu obowiązku patriotycznego przystąpiono do tworzenia tajnych kompletów szkolnych: komplety gimnazjalne, szkoła podziemna powstała już w roku 1939. Ile trzeba było przezorności, ile sprytu, by zabrać na lekcje podręczniki i zadania domowe. Młodzież dzielnie przetrwała tyranię.
[edytuj] Okres powojenny
I Liceum Ogólnokształcące rozpoczęło działanie już 4 marca 1945 r. jako Gimnazjum i Liceum. Na tej bazie uruchamiano następne szkoły średnie. Już w roku szkolnym 1948/49 połączono Państwowe Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące ze szkołą podstawową i utworzono jednolitą szkołę stopnia podstawowego i licealnego. W roku 1961 nastąpiła ponowna reorganizacja. Utworzono I Liceum Ogólnokształcące. Pierwsza matura odbyła się w lipcu 1945 roku. Świadectwo dojrzałości uzyskało wówczas 75 absolwentów. Do chwili obecnej mury szkoły opuściło i uzyskało świadectwo dojrzałości 8665 absolwentów, a w tym roku do egzaminu dojrzałości przystąpiło 267 absolwentów.
Od października 1978 roku szkoła została stowarzyszona z UNESCO, a od października 1994 roku szkoła jest członkiem Stowarzyszenia Szkół Aktywnych. I Liceum Ogólnokształcące utrzymuje ścisłe kontakty ze szkołami średnimi:
- El Instituto „Montecastello” de Buela - Hiszpania
- Fenix Kunskapscentrum Verner Malmstensväg 1 VAGGERYD – Szwecja
- Filekpadefiki Eteria – Arsakeoilykeioym ΠΛATANI – PATRAS – Grecja
- Lucee Polyvalent Belloevue TOULOUSE – Francja
- Teutsch-Polnishe Gesellschaft MANNHEIM – Niemcy
- Saint Adams School Newport – Wielka Brytania
1.02 1949 r. nastąpiło nadanie imienia Ludwika Waryńskiego. 24.09.1992 r. zmiana i nadanie imienia Cypriana Kamila Norwida. Aktualnie jest to największa szkoła licealna w woj. kujawsko-pomorskim.
[edytuj] Dyrektorzy po II Wojnie światowej
- Czesław Zgodziński (4.03 1945-30. 11.1948)
- Ludwik Kosiński (1.12.1948-15.12.1949)
- Leon Hartman (16.12.1949-31.08.1950)
- Feliks Kaute (1.09.1950-31.08.1968)
- Eugeniusz Wyroda (1.09.1968-31.05.1976)
- Wiesława Dymel (1.06.1976-31.08.1982)
- Jan Szpara (1.09 1982-31.08.2003)
- Jarosław Durszewicz (od 1.09.2003)
[edytuj] Znani absolwenci
- Rudolph Lestlikow (1865-1908) – artysta malarz, grafik; matura w 1884 r.
- Emil Warmiński (1881-1909) – lekarz; matura w 1898 r.
- Jan Klein (1885-1940) – ksiądz, historyk; matura w 1906 r.
- Marian Rejewski (1905-1980) – matematyk i kryptolog; 1932/33 znalazł metodę odczytywania depesz zaszyfrowanych przez niemiecką Enigmę; matura w 1923 r.
- Franciszek Dachtera (1910-1944) – ksiądz, nauczyciel, kapelan 62-go Pułku Piechoty Wielkopolskiej; matura w 1928 r.
- Kazimierz Hofman – poeta, matura w 1948 r.
- Jerzy Hoffman – reżyser; matura w 1950 r.
- Zygmunt Mackiewicz – chirurg, kierownik Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Naczyniowej Akademii Medycznej w Bydgoszczy; matura w 1950 r.
- Andrzej Baszkowski – publicysta, poeta, matura w 1951 r.
- Bohdan Poręba – reżyser, matura w 1951 r.
- Zdzisław Pruss – publicysta, poeta, pisarz, aktor kabaretu; matura w 1960 r.
- Ewa Sobiesińska – artystka związana z "Piwnicą pod Baranami", matura w 1961 r.
- Wiesław Trzeciakowski – poeta, tłumacz literatury niemieckiej, matura w 1969 r.
- Danuta Kunstler Langner – poetka, matura w 1977 r.
- Dorota Podlaska – plastyk, matura w 1980 r.
- Radosław Sikorski – polityk, były minister Obrony Narodowej (2005-2007); matura w 1981 r.
- Michał Paweł Markowski – profesor filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie; matura w 1981 r.
- Mariusz Max Kolonko – dziennikarz; matura w 1981 r.
- Piotr Salaber – muzyk, kompozytor, wokalista, aranżer, dyrygent, kierownik muzyczny Teatru Polskiego w Bydgoszczy; matura w 1984 r.
- Tomasz Kwiatkowski – adiunkt na Wydziale Fizyki UAM, doktorat z astronomii. Zajmuje się badaniem planetoid oraz gwiazd zaćmieniowych. Kieruje zespołem budującym teleskop spektroskopowy, który docelowo będzie zdalnie sterowany poprzez Internet. Jego nazwiskiem została nazwana planetoida nr 7789, matura w 1984 r.
- Jarosław Kuropatwiński – honorowy konsul Niemiec, matura w 1991 r.
- Piotr Adamski – model, "polski hydraulik", matura w 2003 r.
- Paweł Godek – wicemistrz polski w tańcach towarzyskich, uczestnik IV edycji "Tańca z Gwiazdami", matura w 2006 r.
[edytuj] Ciekawostki
- wcześniejszym patronem szkoły był Ludwik Waryński
