Metro w Moskwie
Z Wikipedii
Metro moskiewskie (ros. ГУП Московский метрополитен) liczy łącznie 278,8 km , składa się 12 lini na których znajdują się 172 stacje. Przeciętnie w jednym dniu roboczym przewozi około 8,2 milionów pasażerów, co stanowi światowy rekord, choć jego teoretyczna przepustowość to 5 milionów.
Metro moskiewskie wyróżniają przede wszystkim stacje, których część uważana jest za wzorcowy przykład architektury socrealizmu, wnętrza stacji przypominają pałace, pod sufitami wiszą misterne żyrandole.
Spis treści |
[edytuj] Statystyki [1]
- Odległość między stacjami:
-
- średnia - 1,8 km
- najmniejsza - 0,5 km
- największa - 3,41 km
- Stacji - 172
-
- naziemnych - 14
- Największa głębokość stacji - 84 m
- Schody ruchome:
-
- ilość - 616
- łączna długość - 65,1 km
- największa długość - 126 m
- Zajezdni - 15
- Pociągów dziennie - 9 702
- Wagony:
-
- ilość - 4 415
- średnio dziennie używanych - 3 379
- Średnia dzienna trasa wagonu - 543 km
- Pasażerów w wagonie - 53
- Średnia prędkość - 41,6 km/h
- Zatrudnionych - 35 tys.
- Zgodność z rozkładem jazdy - 99,94 %
- Najmniejszy odstęp między odjazdami - 1,5 minuty
- Długość przeciętnej podróży - 13 km
[edytuj] Historia
Pierwszy projekt moskiewskiego metra powstał w 1901. Do wybuchu I wojny światowej powstały także inne, nowe projekty budowy metra w Moskwie.
Pierwszą linię moskiewskiego metra uruchomiono 15 maja 1935 i przebiegała ona od stacji Sokolniki do stacji Park Kultury z odgałęzieniem do stacji Smolenskaja (to odgałęzienie to linia Arbackaja przedłużona do stacji Kijewskaja, przechodząc przez rzekę Moskwę po moście).
W latach 1957-1992 metro nosiło imię W.I.Lenina (ros. Московский метрополитен имени В. И. Ленина). Wcześniej jego patronem był Łazar Kaganowicz.
Do wybuchu II wojny światowej zbudowano jeszcze 2 nowe linie. W marcu 1938 linia Arbackaja została przedłużona do stacji Kurskaja (obecnie ta część nazywa się linią Arbacko-Pokrowską). We wrześniu 1938 otworzono linię Gorkowsko-Zamoskworeczną, od stacji Sokoł do stacji Teatralnaja.
Projekty dalszej kompleksowej rozbudowy metra zostały zawieszone podczas wojny. Rozpoczęto tylko budowę fragmentów linii: Teatralnaja - Awtozawodskaja (z przejściem przez rzekę Moskwę podziemnym tunelem) oraz Kurskaja - Izmaiłowskij Park (4 stacje).
Jesienią 1941 metro służyło za schron przeciwlotniczy, a pewna część wagonów została ewakuowana. Zgodnie z postanowieniem państwowego komitetu obrony z 15 października 1941 w wypadku pojawienia się wroga u wrót Moskwy metro miało zostać zniszczone.
Po wojnie rozpoczęto budowę czwartego etapu metra linii Okrężnej i głębokiego odcinka linii Arbackiej od stacji Plac Rewolucji do stacji Kijewskiej.
Początkowo linię Okrężną zamierzano poprowadzić pod Pierścieniem Sadowym (Sadowoje Kolco) (który stanowił granicę miasta w XVI wieku). Pierwsza część linii od stacji Park Kultury do stacji Kurskaja (1950) przebiegała właśnie w ten sposób. Później jednak północną część linii Okrężnej postanowiono zbudować 1-1,5 km od Sadowego Kolca i w ten sposób zapewniono dostęp do 7 z 9 moskiewskich stacji. Druga część linii Okrężnej została otwarta w 1952 (stacja Kurskaja — stacja Biełaruskaja), a w 1954 budowę linii zakończono.
Budowa głębokiej części linii Arbackiej przebiegała w czasach zimnej wojny i przewidywano jej wykorzystanie jako schronu przeciwatomowego na wypadek wojny. Po zakończeniu budowy linii w 1953, jej górna część została zamknięta (od stacji Plac Rewolucji do Kijowskaja), ale w 1958 znów został оtwarta jako część linii Filiewskiej.
Później już nie posługiwano się terminem "etap" jako część planu rozbudowy, jednak oddane w latach 1957—1958 określa się czasem jako piąty "etap".
[edytuj] Linie metra
| Nazwa polska | Numer i kolor | Nazwa rosyjska | Rok otwarcia | Ostatnia rozbudowa | Długość | Stacji |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Sokolniczeska | 1 | Сокольническая | 1935 | 1990 | 26,2 km | 19 |
| Zamoskworiecka | 2 | Замоскворецкая | 1938 | 1985 | 36,9 km | 20 |
| Arbacko-Pokrowska | 3 | Арбатско-Покровская | 1938 | 2003 | 22,6 km | 13 |
| Filiewska | 4 | Филёвская | 1958 | 2006 | 19,0 km | 15 |
| Okrężna | 5 | Кольцевая | 1950 | 1954 | 19,4 km | 12 |
| Kałużsko-Ryska | 6 | Калужско-Рижская | 1958 | 1990 | 37,6 km | 24 |
| Tagańsko-Krasnopriesnieńska | 7 | Таганско-Краснопресненская | 1966 | 1975 | 35,9 km | 19 |
| Kalinińska | 8 | Калининская | 1979 | 1986 | 13,1 km | 7 |
| Sierpuchowsko-Tymiriazewska | 9 | Серпуховско-Тимирязевская | 1983 | 2002 | 41,5 km | 25 |
| Liublińska | 10 | Люблинская | 1995 | 1999 | 17,6 km | 10 |
| Kachowska | 11 | Каховская | 1995 | 1969 | 3,4 km | 3 |
| Butowska | L1 | Бутовская | 2003 | 2003 | 5,5 km | 5 |
| Razem: | 278,8 km | 172 | ||||
W 2007 planuje się przedłużenie linii Liublińskiej o 3,72 km z dwoma stacjami oraz Arbacko-Pokrowskiej o 11,5 km z dwoma stacjami.
[edytuj] Zajezdnie (Депо)
- ТCz-1 Północna (Северное)
- ТCz-2 Sokół (Сокол)
- ТCz-3 Izmajłowo (Измайлово)
- ТCz-4 Krasnaja Presnia (Красная Пресня)
- ТCz-5 Kałużskoje (Калужское)
- ТCz-6 Planernoje (Планерное)
- ТCz-7 Zamoskworiecka (Замоскворецкое)
- ТCz-8 Warszawska (Варшавское)
- ТCz-9 Filiewska (Фили)
- ТCz-10 Swibłowo (Свиблово)
- ТCz-11 Wychino (Выхино)
- ТCz-12 Nowogirjewo (Новогиреево)
- ТCz-13 Czerkizowo (Черкизово)
- ТCz-14 Władykino (Владыкино)
- ТCz-15 Pieczatniki (Печатники)
- ТCz-16 Bratjewo (Братеево), w budowie
[edytuj] Metro moskiewskie nieznane
W Moskwie prócz powszechnie znanej i bardzo rozbudowanej sieci metra istnieje też drugie, określane kryptonimem system D-6 (Д-6) zaś od publikacji nt w 1992 w czasopiśmie "Ogoniok" bardziej znane jako Metro-2, eksploatujące wydzielone jedynie dla aparatu władzy 3 linie.
[edytuj] Linia 1
Budowana w latach 1947-1967 ze stacjami: Biblioteka im. Lenina, tzw. żółty dom z wieżyczką dla dostojników państwowych na pl. Smoleńskim, b. rezydencja pierwszego i kolejnego prezydenta ZSRR na Wzgórzach Leninowskich, podziemne miasteczko pod osiedlem Ramieńki (połączone korytarzem z MGU - Moskiewskim Uniwersytetem Państwowym), położona nieopodal wioski olimpijskiej Akademia Federalnej Służby Bezpieczeństwa, Akademia Sztabu Generalnego, rządowy port lotniczy Wnukowo-2 - łącznie 27 km. Istnieją przesłanki, że w latach 1986-1987 przedłużono ją do wojskowych osiedli - Własicha tj. Odińcowo-10 (siedziba podziemnego kompleksu dowództw) oraz Krasnoznamensk tj Golicyno-2 (Centrum Koordynacji Lotów Kosmicznych Wojsk Kosmicznych).
[edytuj] Linia 2
Uruchomiona w 1987 o długości 60 km, łączy Kreml z rządowym pensjonatem Bor, będącym w istocie zapasowym punktem dowodzenia Sztabu Generalnego. Wg innych danych jest dłuższa - prawdopodobnie łączy też kompleks dowodzenia Woronowo (od Kremla 74 km na płd.) lub poprowadzono ją jeszcze dalej, aż do kompleksu Ałaczkowo (Czechow-2).
[edytuj] Linia 3
Oddana również w 1987 o długości 20 km rozpoczyna się pod Kremlem, przebiega pod osławioną Łubianką, sztabem Obrony Przeciwlotniczej Moskiewskiego Okręgu Wojskowego na ul. Mjaśnickiej 33, stalinowskim bunkrem nieopodal „Czerwonych Wrot” do centralnego punktu dowodzenia obrony przeciwlotniczej zlokalizowanym w osiedlu wojskowym koło wsi Zarja w powiecie Bałaszychińskim.
[edytuj] Linia 4
W budżecie Rosji na 1997 była przewidziana suma na budowę kolejnej 4 linii. Miała rozpoczynać ona swój bieg w dzielnicy Smoleńskiej lub Kosygina jako odgałęzienie od pierwszej linii a więc przebiegać pod parkiem Zwycięstwa, obsługiwać nowy bunkier Obrony Cywilnej przy szosie Rublewskiej 48, dom Jelcyna przy bulwarze Osennym oraz kompleks sanatoryjny w Barwisze. Czy podjęto się jej realizacji ? Niewiadomo.
System Metro-2 nadzorowany był najpierw przez 15 zarząd KGB, obecnie przez Służbę Obiektów Specjalnych Głównego Zarządu Programów Specjalnych Prezydenta GUSP (ГУСП). Jego głównym zadaniem jest utrzymywanie gotowości do ewakuacji. Tabor składa się z wyprodukowanych w latach 1972-1974 oraz 1986-1987 w pod moskiewskich Zakładach Produkcji Wagonów Metrowagonmasz (Метровагонмаш) w Mytyszczach 6 elektrowozów Ł (9), 1 elektrowóz wyłączony z eksploatacji, stoi rozbity w Elektrowozowni Wychino, również z zasilaniem akumulatorowym, przygotowanych na bazie wagonów Eż3 (+03) 4 salonek serii Eż6 (+06), 2 wagonów Eż3 (+03), z wyprodukowanej w 1995 roku w zakładach produkcji lokomotyw w Rosji Ljudinowoteplowoz (Людиновотепловоз) w Ljudinowie koło Kaługi 1 cztero wagonowej jednostki spalinowej DPS-01 (ДПС-01) oraz z platform towarowych UP-2 (IA-2) i MK 2/15. Na zasilaniu akumulatorowym tabor rozwija prędkość jedynie 15 km/godz. Obsługę serwisową prowadzą Zajezdnie w Moskwie - Izmajłowie, Sokoł, Wychino oraz Zakłady Remontu Jednostek Elektrycznych ZREPS (ЗРЭПС) w Moskwie. Linie są jednotorowe i umożliwiają poruszanie się nimi również samochodom, zwłaszcza używanym tu o napędzie akumulatorowym mikrobusom "Latvia", prod. łotewskich zakładów RAF. Tunele przebiegają na głębokości 40-84 m i mają przekrój o około 50 % większy od tuneli zasadniczego metra. Wykonawcą Metra-2 były firmy: A-10, ob. znane jako Transinżstroj (Трансинжстрой) oraz Metrostroj (Метрострой).
[edytuj] Tunele drogowe ?
Przed II wojną światową wybudowano również dwa tunele drogowe. Jeden łączył Ministerstwo Obrony przy ul. Mjaśnickiej 37 przez Kreml z daczą Stalina w Kuńcewie, drugi zaś przebiegał w kierunku stacji metra Sokolniki. W ich budowie wykorzystano, podobno, tunele zaprojektowane dla metra a przez nie niewykorzystane zaś na niektórych odcinkach w jednym obszernym wykopie położono dwa tunele obok siebie lub jeden nad drugim - dla metra i tunelu drogowego. Podobnie czasami biegną tunele obu systemów metra.
Można jedynie zostawić do oceny historyków, czy powyższe projekty były niezbędne, czy kiedykolwiek je wykorzystano. Z pewnością były wytworem stanów chorobliwego zagrożenia Stalina i jego następców, zwłaszcza w okresie agresji hitlerowskiej jak i zimnej wojny.
Podobne systemy podziemnej ewakuacji istnieją też w Bukareszcie, Londynie, Pekinie, Phenianie i Waszyngtonie.
