Muchołówka białoszyja
Z Wikipedii
| Muchołówka białoszyja | |
 |
|
| Systematyka | |
| Domena | eukarioty |
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | strunowce |
| Podtyp | kręgowce |
| Gromada | ptaki |
| Podgromada | Neornithes |
| Nadrząd | neognatyczne |
| Rząd | wróblowe |
| Podrząd | śpiewające |
| Rodzina | muchołówki |
| Gatunek | muchołówka białoszyja |
| Nazwa systematyczna | |
| Ficedula albicollis | |
| (Temmnick, 1815) | |
Muchołówka białoszyja (Ficedula albicollis) — mały ptak z rodziny muchołówek, zamieszkujący południowo-wschodnią Europę i południowo-zachodnią Azję. Najdalej na północy Europy spotykany na Olandii i Gotlandii. Wędrowny, zimuje w subsaharyjskiej Afryce.
W Polsce muchołówka białoszyja jest nielicznym ptakiem lęgowym wyłącznie w południowej i wschodniej części kraju. Występuje głównie w Puszczy Białowieskiej i Niepołomickiej, osiągając tam wysoką liczebność, oraz na Dolnym Śląsku w dolinie Odry. Od lat 90. XX wieku wykrywano ponadto kolejne stanowiska lęgowe w Małopolsce i na Roztoczu.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Wygląd zewnętrzny
- Samiec w szacie godowej z wierzchu czarny, od spodu biały. Głowa czarna z wyjątkiem białego czoła, wokół szyi szeroka biała obroża. Na czarnych skrzydłach duża biała plama. Ogon czarny, na kuprze niewyraźna biaława plama. Dziób i nogi czarne. Podobna muchołówka półobrożna ma niepełną obrożę i biało obrzeżony ogon; również podobna muchołówka żałobna jest ubarwiona mniej kontrastowo (zamiast koloru czarnego występuje raczej ciemnoszarobrązowy), ma mniejszą plamkę na czole (a często dwie plamki), mniejsze lusterko na skrzydłach i brak obroży.
- Samce w szacie spoczynkowej, samice i młode są bardzo do siebie podobne, o szarobrązowym grzbiecie i białym spodzie. Trudno je odróżnić od osobników muchołówki żałobnej.
- Rozmiary
- długość ciała ok. 13,5 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 23 cm, długość skrzydła złożonego ok. 7,8-8,5 cm, długość ogona ok. 5,6 cm
- Waga
- ok. 10-15 g
- Głos
- Wabi wydłużonym "fii", alarmuje twardym "pik" i suchym terkotem. Śpiewa w powolnym tempie, jest to prosta piosenka złożona z kilku zgrzytliwych tonów różnej wysokości, niekiedy z wplecionymi czystszymi dźwiękami, podobnymi do śpiewu muchołówki żałobnej.
- Zachowanie
- Siada na eksponowanych miejscach wyczekując na owady. Wędrówki w IV-V i VII-IX.
[edytuj] Środowisko
Stare, wysokopienne lasy liściaste i mieszane z dziuplastymi drzewami. W Polsce na niżu zamieszkuje głównie grądy i łęgi, w górach - buczyny i łęgi. Spotykana również w starych parkach (m.in. we Wrocławiu, być może w wyniku wycięcia pobliskich starych lasów pod Oławą i Brzegiem[1]), ogrodach i sadach owocowych.
[edytuj] Pożywienie
Głównie owady chwytane w locie. Zbiera również gąsienice z liści, a sporadycznie nawet jagody.
[edytuj] Lęgi
- Gniazdo
- W dziupli, wyłożonej butwiejącymi liśćmi, z wyściółką z traw, włosia i sierści. Wykorzystuje również budki lęgowe.
- Jaja
- Samica składa 5-7 bladoniebieskich jaj.
- Wysiadywanie
- Jaja są wysiadywane przez 12-14 dni.
- Pisklęta
- Młode opuszczają gniazdo po 15-18 dniach.
[edytuj] Status i ochrona
W Polsce objęta ochroną gatunkową ścisłą. Gatunek wymieniony w załączniku nr 1 do Dyrektywej Ptasiej. Zagrożeniem jest wycinanie starodrzewi liściastych.
[edytuj] Ciekawostki
Na niektórych obszarach, m.in. na Gotlandii i w Puszczy Białowieskiej, muchołówka białoszyja krzyżuje się z muchołówką żałobną, tworząc mieszańce o pośrednich cechach upierzenia. Mogą one przypominać z wyglądu muchołówkę półobrożną. Mieszańce takie są bezpłodne.
Muchołówka żałobna i białoszyja to gatunki bliźniacze, które powstały w wyniku rozdzielenia pierwotnej populacji podczas ostatniego zlodowacenia, i są genetycznie bardzo mało zróżnicowane[2].
[edytuj] Przypisy
- ↑ Ludwik Tomiałojć, Tadeusz Stawarczyk Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany, PTPP "pro Natura", Wrocław 2003, ISBN 83-919626-1-X, s.674
- ↑ Andrzej G. Kruszewicz Ptaki Polski cz. II, Multico, Warszawa 2005, ISBN 83-7073-360-3, s. 132
