URL
From Википедиа
URL (Uniform Resource Locator) тарчума мешавад "Муайянкунандаи Умумии Манбаъ". Агар тарчумаам дуруст бошад, пас URL ин МУМ будааст. Мазмунан URL ин сурога аст. Аз ин сурога броузер маълумот мегирад, ки кадом файл даркор, ин файл дар кучо вокеъ ва бо он чи бояд кард. Кисми якуми URL накша (scheme) номида мешавад. Ин кисм ба броузер бо файле, ки онро нусха бардоштанианд, чи кор карданро мефахмонад. Накшае, ки бисёртар истифода мебаред http (HyperText Transfer Protocol) аст, ки он барои коркарди Web-сахифахо офарида шудааст. Накшахои дигари маъмул ин https барои Web-сахифахои махфи (secured), ftp (File Transfer Protocol) барои додугирифти файлхо, mailto барои почтаи электрони ва file барои дастрас намудани файли дар диски локали вокеъбуда мебошанд. Кисми дуюми URL ин номи сервере, ки дар он файл чойгир аст. Кисми сеюми URL ин рох ба файл аст, ки он дар кадом каталог ва зеркаталог вокеъ будани файлро нишон медихад. Кисми чоруми URL ин номи файл аст. Бисёр вакт кисми чорум нишон дода нашуда, URL бо рамзи слэш "/" ба итмом мерасад. Дар чунин холат, броузер файли аз руи хомуши муайяншударо (одатан, index.htm, index.html, default.html ё main.htm) инъикос мекунад. Хангоми истифодаи накшахои http, https, ftp баъди номи накша рамзи дунукта ":", ду слэш "//", номи сервер, слэш "/", номи каталогхо, ки аз хам бо слеш "/" чудо шудаанд ва номи файл навишта мешаванд. Хангоми истифодаи накшаи mailto, баъди ин накша рамзи дунукта ":" ва сурогаи почтаи электрони навишта мешаванд. URL-хо ду намуд мешаванд: мутлак ва нисби. Дар URL-хои мутлак хамаи маълумот: накша, сарвер, рох, файл нишон дода мешаванд. Ин монанд аст ба сурогаи пурраи ягон кас бо нишондоди коди мамлакат, мамлакат, шахр, куча, бино, хона ва ному насаби шахс.
- Зуд-зуд мо чунин тарзи нишон додани сурогаро низ истифода мебарем: "ду хавли поёнтар", "аз дари сурх чаптар", "баъди ин куча". Яъне сурога дар асоси маълумоти дигар (мавкеи хозира, мавкеи дар назар дошташуда) дуруст аст. Хамин тавр, URL-и нисби мавкеи файлро дар асоси мавкеи файле, ки дар он ин URL-и нисби омадааст, муайян мекунад.
- Масалан, барои файле, ки бо файли чори дар як каталог чойгир аст, URL-и нисби ин номи файл аст:
"index.html".
- Агар файли даркори дар зеркаталоги дохили каталоги файли чори чойгир бошад, URL-и нисби аз номи зеркаталог, слэш ва номи файл иборат аст:
"IMAGES/myphoto.jpg".
- Агар файли даркори дар каталоге, ки каталоги файли чори дохили он аст, чойгир бошад, URL-и нисби аз дуто нукта, слэш ва номи файл иборат аст:
"../content.htm".
- Агар файли даркори дар зеркаталоги каталоге, ки каталоги файли чори дохили он аст, чойгир бошад, URL-и нисби аз дуто нукта, слэш, номи зеркаталог ва номи файл иборат аст:
"../Chapter2/intro.htm".
- URL-хои мутлак барои гузариш аз як сайт ба сайти дигар гузаштан кулай мебошанд. Истифодаи URL-хои нисби кучонидани Web-сахифахоро аз компютере, ки дар он сайт тайёр карда мешавад ба серверро осон мегардонад.
