Ağıt

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Ağıt, genellikle bir ölümün ya da acı, üzücü bir olayın ardından söylenen halk türküsüdür. Doğal afetler, ölüm, hastalık gibi çaresizlikler karşısında korku, heyecan, üzüntü, isyan gibi duyguları ifade eden ezgili ürünlerdir. Ağıt söyleme işine ağıt yakma, ağıt söyleyenlere ise ağıtçı denilmektedir.Ağıtın halk edebiyatındaki adı anonim, divan edebiyatındaki adı ise mersiyedir

Ağıtlar, başından acı bir olay geçen ya da ölen kişinin iyiliklerinden, yiğitçe davranışlarından ve yaşamındaki önemli olaylardan söz eder. Belli geleneksel hareketler eşliğinde kendine özgü ölçü ve uyaklarla söylenir.

Türklerde ağıt geleneği çok eskidir. Anadolu’nun hemen her yerinde söylenir. Ağıtlar yarı anonim folklor ürünleri arasında da sayılabilir. Türkçe’de 7, 8 ve 10 heceli ağıtlar yaygındır. En çok rastlanılanı 8 hecelilerdir. Gösteri bölümüyle tiyatro, söyleniş biçimiyle şiirseldir.

Ağıtlar türkü ve destanla yakın ilişki içindedir. Erkeklerin söylediği ağıtlar varsa da ağıtları daha çok kadınlar söyler.

Bu madde veya bölüm kısmen ya da tamamen VikiKaynak'a taşınmaya adaydır.

Üçüncü şahıslar tarafından yaratılmış ve yayımlanmış, değiştirilemez orijinal metinler VikiKaynak'ta yer alır. Örnek: Şiirler, marşlar, kanunlar. Eğer sayfa da "orijinal metin"+"metin hakkında açıklama yazısı" var ise, "orijinal metin" kısmını Vikikaynağa aktarın ve bu sayfadan silin. Eğer geride kalan "metin hakkında açıklama yazısı" ansiklopedik bir madde haline getirilebilecek yeterlilikte ise, bunu yapın ve en alta {{Vikikaynak}} yazarak, Vikikaynağa aktardığınız metine bağlantı verin. Eğer açıklama yazısı yok denecek kadar az ise bu aşamadan sonra 2. metoda geçiniz. Son olarak bu şablonu kaldırıp kaydedin ve çıkın. Eğer sayfa da sadece "orijinal metin" var ise ya da "metin hakkında açıklama yazısı" yok denecek kadar az ise, "orijinal metin" kısmını Vikikaynağa aktarın ve bu sayfadan silin. Son olarak sayfayı tamamen boşaltıp, {{Sil|Madde 4}} yazıp kaydedin ve çıkın.

Ağıt - Doğu Anadolu yöresi

Can evimden vurdu felek neyleyim

Ben ağlarım çelik teller iniler

Ben almadım toprak aldı koynuna

Yarim diyen bülbül diller iniler

Gider oldum Avşar ili yoluna

Bakmam gayrı bu diyarın gülüne

Karaları taksın çapar koluna

Yağız atlı nice kollar iniler

Varayım da mezarına varayım

Yürü bre Dadaloğlu'm yürü git

Baş ucunda el kavşurup durayım

Dertli dertli Çukurova yolunu tut

İÇ ANADOLUDAN BİR ÖRNEK

Kızılırmak nittin allı gelini

Nasıl aldın allı pullu gelini

ESKİLERDEN BİR ÖRNEK

Alp Er Tunga Öldü mü

Ödlek öcünü aldı mı

...