Hacı Murat

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Hacı Murat, Şeyh Şamil zamanında yaşamış olan İmam Şamil'in Naipler'indendir. Aslen Şamil gibi Avarlar'a mensuptur.

Hacı Murat , Kafkasya'nın 2. İmam'ı Avar Hanlarından Hamzad Bek'in Hunzak prenslerini öldürmesinden sonra Ağabey'i Osman'la süt kardeşleri olan prenslerin intikamını almak için Hamzad Bek'e Hunzak Camii'inde bir suikast düzenler. Suikast başarılı olur , camideki Hamzad Bek'in müridleri ve suikastçılar birbirlerine girer , bu arbededen sadece Hacı Murat kurtulur. Çar'ın özel iltifatları ile Tiflis'e gider , ama Aslan Han'ın Rus Hükümetini uyarması sonucu tutuklanır , sevk sırasında kendini onlarca metrelik uçurumdan aşağı atar ve kurtulur. Bu olaydan sonra bir ayağı aksayarak yürümek zorunda kalan Hacı Murad uzun ve yorucu maceralardan sonra yaptığı hatanın farkına varır. Zamanın İmam'ı Şamil'e bir mektup göndererek O'na iltica eder , Şamil O'nu yanına çağırır ve iltifatlarda bulunur. İşte o zamandan sonra Şamil'in sağ kolu olur ( Şamil solaktı )... Hacı Murad rus generallerinin gözünde efsaneleşir , taarruz - huruç - ve dehşetli manevralarla özellikle Avar süvarilerinden oluşan küçük birliklerle Rus tabyalarını mahveder , dağlarda efsaneleşen Hacı Murad'ın kullandığı taktikler Ruslar anlamakta güçlük çekmişler ve karşı hiçbir strateji üretememişlerdir.

Zaman hızla ilerlerken Rusya kendi sanayi inkilaplarını gerçekleştirmiştir , ve artık ağızdan dolma tüfeklerle Ruslar'a karşı savaşmak Avarlar için çok zordur.. Hacı Murad Şamil'e Ruslar'a iltica edeceğini böylece geri hatlara sarkıp düşmanı arkadan vurarak Rus birliklerinin dayanak noktalarını yok edeceğini söyler , ama bu fikir Şamil'ce tutulmaz. Hacı Murad yinede Ruslar'a iltica eder , planlarını gerçekleştiremez ve esir hayatı yaşamaya mecbur edilir , esarete dayanamıyarak kaçar ama arkadaşlarının ve kendisinin atları bir bataklığa saplanır. Son nefesine kadar savaşır , barut bitince atını yere yatırıp kamayla yerde bir çukur açar. Elde kılıçla savaşır ve en sonunda öldürülür.

Hacı Murat hakkında 1967 yılında Cüneyt Arkın'ın da oynadığı bir film çekilmiştir.

Lev Tolstoy'un aynı adı taşıyan eserinin İngilizce tam metni için: