Đình

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Tra đình trong từ điển mở tiếng Việt Wiktionary

Đình làng là một công trình kiến trúc thường có ở làng quê miền Bắc Việt Nam, là nơi thờ Thành hoàng và cũng là nơi hội họp của người dân.

Mục lục

1 Lịch sử
2 Kiến trúc
3 Xem thêm
4 Những ngôi Đình nổi tiếng

[sửa] Lịch sử

Trước kia theo tình hình chung của cả nước, đình của các làng mạc Việt Nam chỉ là quán để nghỉ. Năm 1231 Trần Nhân Tông xuống chiếu cho đắp tượng phật ở đình quán. Đình làng có kiến trúc lớn nhất làng và là trung tâm văn hóa. Cho đến thế kỷ thứ XV vẫn chưa phổ biến. Có lẽ sự phát triển nho giáo cuối thế kỷ XV đã cấy dần Thành hoàng vào đình làng. Khởi đầu là đình Quảng Văn (1489). Nhưng hiện nay dấu vết sớm nhất của đình làng thì thành hoàng chỉ gặp từ thế kỷ XVI. Trước đây đình chỉ có 3 gian và 2 trái. Gian giữa không có sạp, trong gian thờ thành hoàng. Cuối thế kỷ XVII từ gian giữa và kéo dài về sau gọi là chuôi vồ, tạo cho đình làng mang kiểu chữ đinh. Cuối thế kỷ thứ XVII nhất là thế kỷ XIX, đình làng được bổ xung tòa tiền tế.

[sửa] Kiến trúc

Kiến trúc truyền thống được xây dựng dựa trên những nguyên tắc của thuật phong thuỷ. Kiểu xây dựng bằng gỗ bao gồm các yếu tố nghiêng về trang trí và chạm khắc.

Đình làng thường là một ngôi nhà to, rộng được dựng bằng những cột lim tròn to thẳng tắp đặt trên những hòn đá tảng lớn. Vì, kèo, xà ngang, xà dọc của đình cũng làm toàn bằng gỗ lim. Tường đình xây bằng gạch. Mái đình lợp ngói mũi hài, bốn góc có bốn đầu đao cong. Trên nóc đình là hai con rồng chầu mặt nguyệt.

Sân đình được lát gạch. Trước đình có hai cột trụ cao vút, trên đình được tạc hình con Nghê.

Trong đình, gian giữa có bàn thờ, thờ một vị thần của làng gọi là Thành hoàng. Một chiếc trống cái cũng được để trong đình để đánh vang lên theo nhịp ngũ liên thúc giục dân làng về đình tụ họp bàn tính công việc của làng.