انقلاب فرهنگی چین
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
 |
این مقاله به تمیزکاری نیاز دارد. لطفاً آن را تا جایی که ممکن است از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید. سپس این الگو را از بالای مقاله حذف کنید. محتویات این مقاله ممکن است غیرقابل اعتماد و نادرست یا جانبدارانه باشد یا قوانین حقوق پدیدآورندگان را نقض کرده باشد. |
مائو در سال 1966 انقلاب فرهنگی چین را كه بزرگ‌ترین و اساسی‌ترین كشمكش قدرت در حزب کمونیست چین بود به رهبری همسرش چیانگ چینگ برپا كرد و ارتشی به نام گاردهای سرخ را برای حمایت از مائو از دانشجویان و دانش‌آموزان بر پا كرد. چهره های ميانه رو حزب اخراج شدند. در سال 1968 مائو نام مرد برتر چین را از آن خود كرد. گاردهای سرخ در سال 1969 به دست ارتش چین سركوب شد. انقلاب فرهنگی چین اشتباهی استراتژیک محسوب می‌شود.
از سال 1956، حزب کمونیست چین به دلیل فقدان تجربه کافی در جریان رهبری اقتصادی و نوسازی چین اشتباهاتی مرتکب شد. در قحطی چهار ساله‌ی 1958 الی 1961 طی به اصطلاح جهش بزرگ به پيش 38 ميليون انسان تلف شدند. رژيم مائو در آن سال‌ها محصولات زراعی كشور را مصادره كرده و آنها را به اروپای شرقی كه زير كنترل كمونيست‌ها بود در برابر دريافت جنگ افزار و حمايت سياسی صادر می‌كرد. مواد غذايی و پول همچنين برای حمايت از نهضت‌های ضد استعماری و كمونيستی به آسيا، آفريقا و آمريكای لاتين ارسال می‌شد. قتل عام توده‌وار در مقياس « جهش بزرگ به جلو » چيزی بود كه مائو خود را برای آن آماده كرده بود.
به تبع آن مبارزه قدرت (انقلاب فرهنگی چین) در سالهای 1966 تا 1976 در حزب کمونیست چین شروع شد. از روز 16.5.1966 چهره‌های ميانه رو حزب اخراج شدند.
انقلاب فرهنگی در واقع برای تصفيه‌ی ديگر مسئولين حزب كمونيست طراحی شده بود تا حزب مرعوب شده و رهبری مائو تضمين شود. در واقع مائو آن رويداد را به عنوان يك « تصفيه‌ی بزرگ » به شمار آورد. اهداف اصلی او آن رهبران حزبی بودند كه فكر می‌كردند تلاش‌های مائو در اشتراكی كردن و صنعتی كردن در جهش بزرگ به جلو يك فاجعه بوده است.
مهمتر از همه در ميان آنها ليوشائوچی بود كه مدت‌ها چه در حزب و چه در ارتش جانشين فرمانده بود. اما وی دچار چندين اشتباه بزرگ شد، از جمله اعتراف به سياستمداران شوروی در اين باره كه 30 ميليون چينی طی 1958 - 1961 در اثر كمبود مواد غذايی مرده‌اند. ليو همچنين به طور علنی از قربانيان قحطی عذر خواهی نموده و با موفقيت بر كاهش مصادره‌ی محصولات زراعی و ساير مواد غذايی پافشاری كرد.
مائو در می 1966 انقلاب فرهنگی را به راه انداخت و ليوشائوچی را در نشست كميته‌ی مركزی در آگوست همان سال عزل نمود. انقلاب فرهنگی توسط محفلی مركزی متشكل از پنج مرد و يك زن (همسر مائو) سازماندهی شد كه خود مائو نيز در راس آن بود و طی آن مائو به يك كيش ملی تبديل گرديد.
گاردهای سرخ نيروهای بسیج شبه نظامی بودند متشکل از دانش آموزان و دانشجويان تندرو که در سال 18.8.1966 با حمايت مائو رسميت يافتند. چيانگ چينگ همسر مائو و رهبر باند چهار نفره از اين نيروها بهره برد و دستور داد در صورت لزوم، آنها جايگزين ارتش شوند.
مائو و همسرش حزب کمونیست چین را از وجود هزاران تن از مقامات اين حزب از جمله جانشين احتمالی او ليو شائوچی و تنگ شيائوپنگ کسی که بعدا بالاترين مقام رهبری را عهده دار شد پاکسازی کردند.
تصوير صورت مائو بر هر مقاله‌ای در روزنامه‌ی People’s Daily نقش بست و نيمرخی از سر او آرمی را زينت داد كه همه بايد آن را به لباس خود می‌داشتند. از « آثار منتخب » مائو و چهره‌پردازی معروف او تعدادی به چاپ رسيد كه از جمعيت كشور چين هم بسيار بيشتر بود (۲/۱ ميليارد). نزديك به ۸/۴ ميليارد آرم از سر مائو ساخته شد، يعنی به ازاء هر چينی شش عدد. هر چينی نسخه‌ای از « كتاب سرخ كوچك » كه نقل قول‌هايی از مائو بود را در يافت كرد و آن كتاب می‌بايست در تمامی مراسم عمومی همراه آنها باشد و در دستان دراز شده‌ی آنها به سوی آسمان تاب بخورد: در اينجا ديگر به واقع مائوئيسم به دين اجباری حكومت تبديل شده بود.
گاردهای سرخ با بيرحمی شروع به پاکسازی دگرانديشان کردند. هزاران بنای تاريخی با خاک يکسان و اقليتهای قومی و مذهبی از جمله مسلمانان سرکوب شدند.
تعرض گاردهای سرخ تا اواسط سال 1968 ادامه داشت. درگيری داخلی گاردهای سرخ از يکسو و بيم کودتای ارتشی از سوی ديگر سبب شد تا مائو بعد از اين که فرمانده ارتش لین پیائو متهم به کودتا و کشته شد پايان انقلاب فرهنگی را اعلام کند.
در آوريل 1973 تنگ شيائوپنگ، از قربانيان انقلاب فرهنگی، با موافقت چوئن لای به معاونت نخست وزيری انتخاب شد. باند چهار نفره به رهبری چيانگ چينگ همسر مائو از اين تحولات راضی نبود، آنها رقيب اصلی خود را چوئن لای، نخست وزير چين می‌‌دانستند.
با مرگ مائو در ماه سپتامبر 1976 باند چهار نفره تضيعف شد. آنها در ماه اکتبر 1976 دستگير شدند و بدين ترتيب انقلاب فرهنگی خاتمه يافت. ثمره انقلاب فرهنگی، خشونت و کشتار و تخريب اقتصادی چین بود.
حزب کمونيست در سال 1981 رسما از انقلاب فرهنگی تبری جست و به اشتباهات مائو اذعان کرد.
[ویرایش] منابع:
جمهوری خلق چین و ارزیابی تاریخی سوسیالیسم
دیالکتیک انقلاب (مقایسه روسیه با چین 1)
دیالکتیک انقلاب (مقایسه روسیه با چین 2)
دیالکتیک انقلاب (مقایسه روسیه با چین 3)
