مساعدة:عرض صيغة رياضية
من ويكيبيديا، الموسوعة الحرة
انطلاقا من يناير 2003، الصيغ الرياضية في ويكيبيديا يمكن كتابتها بالنظام TeX.
القواعد الأساسية كالآتي:
- الصيغ الرياضية توضع بين <math>...</math>
- الرموز + - = / ' | * < > ( ) يمكن أن تدرج مباشرة
- داخل صيغة يمكن تجميع صيغ باستعمال اللامات {}, و ذلك لتمثيل صيغ أسية مثلا.
فهرست
|
[تحرير] رموز خاصة
الوظيفة | في الأعلى ماذا نكتب و في الأسفل ماذا يظهر | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Accents المثال الآتي يبين طرق إظهار الحرف o. |
\hat o | \acute o | \ddot o | \vec o | \check o | \grave o | \breve o | \widehat {abc} | \tilde o | \bar o | \dot o |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
الوظيفة | في الأعلى ماذا نكتب و في الأسفل ماذا يظهر | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
عمليات ثنائية | \star | \times | \circ | \cdot | \bullet | \cap | \cup | \vee | \wedge | \oplus | \otimes | \triangle | \vdots | \ddots | \pm | \mp | \triangleleft | \triangleright |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
الوظيفة | في الأعلى ماذا نكتب و في الأسفل ماذا يظهر | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Opérateurs n-aires | \sum | \prod | \coprod | \int | \oint | \bigcup | \bigcap | \bigsqcup | \bigvee | \bigwedge | \bigoplus | \bigotimes | \bigodot | \biguplus | ||||
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
الوظيفة | الصيغة | ماذا يظهر |
---|---|---|
اهليلجات | x + \cdots + y ou x + \ldots + y | ![]() ![]() |
فواصل | ( ) [ ] \{ \} \lfloor \rfloor \lceil \rceil \langle \rangle / \backslash | \| \uparrow \Uparrow \downarrow \Downarrow \updownarrow \Updownarrow | ![]() |
دوال. (جيد) | \sin x + \ln y +\operatorname{sgn} z | ![]() |
دوال. (سيئ) | sin x + ln y + sgn z | ![]() |
دوال مثلثية | \sin \cos \tan \operatorname{cotan} \sec \operatorname{cosec} | ![]() |
دوال مثلثية عكسية | \operatorname{Arcsin} \operatorname{Arccos} \operatorname{Arctan} | ![]() |
دوال هذلولية | \operatorname{sh} \operatorname{ch} \operatorname{th} \operatorname{coth} | ![]() |
وظائف التحليل | \lim \sup \inf \limsup \liminf \log \ln \lg \exp | ![]() |
دوال الجبر الخطي | \det \deg \dim \hom \ker | ![]() |
الحسابيات التوافقية | s_k \equiv 0 \pmod{m} | ![]() |
الاشتقاق | \nabla \partial x \ dx \dot x \ddot y | ![]() |
المجموعات | \forall \exists \empty \varnothing \cap \cup | ![]() |
المنطق | p\wedge \land \bar{q} \to p\lor \lnot q \rightarrow p\vee | ![]() |
الجذور | \sqrt{2}\approx\pm 1,4 | ![]() |
\sqrt[n]{x} | ![]() |
|
العلاقات | \sim \simeq \cong \le \ge \equiv \not\equiv \approx = \propto | ![]() |
العلاقات السلبية | \not\sim \not\simeq \not\cong \not\le \not\ge \not\equiv \not\approx \ne \not\propto | ![]() |
علاقات المجموعات | \subset \subseteq \supset \supseteq \in \ni | ![]() |
علاقات سالبة | \not\subset \not\subseteq \not\supset \not\supseteq \not\in \not\ni | ![]() |
الهندسة | \triangle \angle 45^\circ | ![]() |
أسهم | \leftarrow \rightarrow \leftrightarrow \longleftarrow \longrightarrow |
![]()
|
\Leftarrow \Rightarrow \Leftrightarrow \Longleftarrow \Longrightarrow \Longleftrightarrow |
![]() |
|
رموز أخرى | \hbar \wr \dagger \ddagger \infty \vdash \top \bot \models \vdots \ddots \imath \ell \Re \Im \wp \mho | ![]() |
[تحرير] مذلات, أسات exposants
وظائف | الصيغة | ماذا يظهر | |
---|---|---|---|
في HTML | في PNG | ||
أس | a^2 | a2 | ![]() |
مذل | a_2 | a2 | ![]() |
تجميع | a^{2+2} | a2 + 2 | ![]() |
a_{i,j} | ai,j | ![]() |
|
تأليف أس و مذل | x_2^3 | ![]() |
![]() |
مذل و أس سابق | {}_1^2\!X_3^4 | ![]() |
|
مشتق (جيد) | x' | x' | ![]() |
مشتق (سيئ في HTML) | x^\prime | ![]() |
![]() |
مشتق (سيئ في PNG) | x\prime | ![]() |
![]() |
مشتقات زمنية | \dot{x}, \ddot{x} | ![]() |
|
تسطير و سطر فوق | \hat a \bar b \vec c \overline {g h i} \underline {j k l} | ![]() |
|
متجهات و زوايا | \vec U \overrightarrow{AB} \widehat {POQ} | ![]() |
|
جمع | \sum_{k=1}^N k^2 | ![]() |
|
ضرب | \prod_{i=1}^N x_i | ![]() |
|
نهاية | \lim_{n \to \infty}x_n | ![]() |
|
تكامل هعرف أو غير معرف | \int \frac{1}{1+t^2}\, dt \int_{-N}^{N} e^x\, dx | ![]() |
|
Intégrale curviligne | \oint_{C} x^3\, dx + 4y^2\, dy | ![]() |
|
تكامل مزدوج | \iint e^{-\frac{x^2+y^2}{2}\, dx dy | ![]() |
|
تقاطعات | \bigcap_1^{n} p | ![]() |
|
اتحادات | \bigcup_1^{k} p | ![]() |
[تحرير] قسمة, مصوفات, سطور متعددة
قسمات | \frac{2}{4} ou {2 \over 4} | ![]() ![]() |
معاملات ثنائية, تأليفات | {n \choose k} ou C_n^k | ![]() ![]() |
مصفوفات | \begin{pmatrix} x & y \\ z & v \end{pmatrix} | ![]() |
\begin{bmatrix} 0 & \cdots & 0 \\ \vdots & \ddots & \vdots \\ 0 & \cdots & 0\end{bmatrix} | ![]() |
|
\begin{Bmatrix} x & y \\ z & v \end{Bmatrix} | ![]() |
|
\begin{vmatrix} x & y \\ z & v \end{vmatrix} | ![]() |
|
\begin{Vmatrix} x & y \\ z & v \end{Vmatrix} | ![]() |
|
\begin{matrix} x & y \\ z & v \end{matrix} | ![]() |
|
تمييز الحالات | f(n)=\left\{\begin{matrix} n/2, & \mbox{si }n\mbox{ est pair} \\ 3n+1, & \mbox{si }n\mbox{ est impair} \end{matrix}\right. | ![]() |
معادلات في عدة سطور | \begin{matrix}f(n+1)&=& (n+1)^2 \\ \ & =& n^2 + 2n + 1\end{matrix} | ![]() |
[تحرير] حروف و رموز
حروف يونانية صغيرة (sans omicron !) | \alpha \beta \gamma \delta \epsilon \varepsilon \zeta \eta \theta \iota \kappa \lambda \mu \nu \xi o \pi \varpi \rho \sigma \varsigma \tau \upsilon \phi \varphi \chi \psi \omega | ![]() |
حروف يونانية كبيرة(sans Omicron !) | \Alpha \Beta \Gamma \Delta \Epsilon \Zeta \Eta \Theta \Iota \Kappa \Lambda \Mu \Nu \Xi O \Pi \Rho \Sigma \Tau \Upsilon \Phi \Chi \Psi \Omega | ![]() |
مجموعات مستعملة | x\in\mathbb{R}\sub\mathbb{C} | ![]() |
gras (للمتجهات) | \mathbf{x}\cdot\mathbf{y} = 0 | ![]() |
Fraktur | \mathfrak{a b c d e f g h i j k l m} \mathfrak{n o p q r s t u v w x y z} |
![]()
|
غليظ | \mathbf{ABCDEFGHIJKLM} \mathbf{NOPQRSTUVWXYZ} |
![]() |
روماني | \mathrm{ABCDEFGHIJKLM} \mathrm{NOPQRSTUVWXYZ} |
![]() |
عادي | ABCDEFGHIJKLM NOPQRSTUVWXYZ |
![]() |
يدوي | \mathcal{ABCDEFGHIJKLM} \mathcal{NOPQRSTUVWXYZ} |
![]() |
عبري | \aleph \beth \daleth \gimel | ![]() |
[تحرير] تحديد في المعادلات الكبيرة
سيئ | ( \frac{1}{2} ) | ![]() |
حسن | \left ( \frac{1}{2} \right ) | ![]() |
\left et \right يمكن استعمالها في عدة حالات:
أقواس | \left( A \right) | ![]() |
معقوفات | \left[ A \right] | ![]() |
Accolades | \left\{ A \right\} | ![]() |
Chevrons | \left\langle A \right\rangle | ![]() |
خط | \left| A \right| | ![]() |
Utilisez \left. et \right. pour ne faire apparaître qu'un seul des délimiteurs | \left. {A \over B} \right\} \to X | ![]() |
[تحرير] الفراغات
TeX تسير معظم مشاكل الفراغات بطريقة تلقائية, لكن يمكن تحديد الفراغ يدويا في بعض الحالات.
double cadratin | a \qquad b | ![]() |
cadratin | a \quad b | ![]() |
فراغ كبير | a\ b | ![]() |
فراغ متوسط | a\;b | ![]() |
فراغ رقيق | a\,b | ![]() |
عدم وجود فراغ | ab | ![]() |
فراغ سالب | a\!b | ![]() |
[تحرير] تلميح
لأظهار صيغة على هيئة صورة, يكفي إظافة فراغ رقيق في نهاية الصيغة : \,
<math>a(1+e^2/2)</math> تعطي a(1 + e2 / 2)
<math>a(1+e^2/2)\,</math> تعطي![]()
[تحرير] أمثلة
[تحرير] متعدّدة الحدود من الدرجة الثانية
[تحرير] مثال
x1 = a2 + b2 + c2
<math>x_1 = a^2 + b^2 + c^2 </math>
[تحرير] معادلة من الدرجة الثانية
[تحرير] مثال
<math>x_{1,2}=\frac{-b\pm\sqrt{b^2-4ac}}{2a}</math>
[تحرير] علامات الحصر والكسور
[تحرير] مثال
<math>\left(3-x\right) \times \left( \frac{2}{3-x} \right) = \left(3-x\right) \times \left( \frac{3}{2-x} \right)</math>
[تحرير] علامات الحصر والكسور الطويلة
[تحرير] مثال
<math>2 = \left( \frac{\left(3-x\right) \times 3}{2-x} \right)</math>
[تحرير] تحويل الى صورة
[تحرير] مثال
<math>4-2x = 9-3x \!</math>
[تحرير] مثال
<math>-2x+3x = 9-4 \!</math>
[تحرير] جمع
[تحرير] مثال
<math>\sum_{m=1}^\infty\sum_{n=1}^\infty\frac{m^2\,n} {3^m\left(m\,3^n+n\,3^m\right)}</math>
[تحرير] مثال
<math>B(u) = \sum_{k=0}^N {P_k}{N! \over k!(N - k)!}{u^k}(1 - u)^{N-k}\,</math>
[تحرير] مثال
<math>{}_pF_q(a_1,...,a_p;c_1,...,c_q;z) = \sum_{n=0}^\infty \frac{(a_1)_n\cdot\cdot\cdot(a_p)_n}{(c_1)_n\cdot\cdot\cdot(c_q)_n}\frac{z^n}{n!}\,</math>
[تحرير] مثال
<math>\phi_n(\kappa) = 0.033C_n^2\kappa^{-11/3},\,\,\,\frac{1}{L_0}<\!\!<\kappa<\!\!<\frac{1}{l_0}\,</math>
[تحرير] مثال
<math>f(x) = {a_0\over 2} + \sum_{n=1}^\infty a_n\cos\left({2n\pi x \over T}\right) + b_n\sin\left({2n\pi x\over T}\right)\,</math>
[تحرير] مثال
<math>J_p(z) = \sum_{k=0}^\infty \frac{(-1)^k\left(\frac{z}{2}\right)^{2k+p}}{k!\Gamma(k+p+1)}\,</math>
[تحرير] معادلة تفاضلية
[تحرير] مثال
<math>u'' + p(x)u' + q(x)u=f(x),\,\,\,x>a</math>
[تحرير] مثال
<math>|\bar{z}| = |z|, |(\bar{z})^n| = |z|^n, \arg(z^n) = n \arg(z)\,</math>
[تحرير] نهايات
[تحرير] مثال
<math>\lim_{z\rightarrow z_0} f(z)=f(z_0)\,</math>
[تحرير] تكامل
[تحرير] مثال
<math>\phi_n(\kappa) = \frac{1}{4\pi^2\kappa^2} \int_0^\infty \frac{\sin(\kappa R)}{\kappa R} \frac{\partial}{\partial R}\left[R^2\frac{\partial D_n(R)}{\partial R}\right]\,dR\,</math>
[تحرير] مثال
<math>u(x,y) = \frac{1}{\sqrt{2\pi}}\int_0^\infty f(\xi)\left[g(|x+\xi|,y)+g(|x-\xi|,y)\right]\,d\xi\,</math>
[تحرير] مثال
<math>\int_0^1 \frac{1}{\sqrt{-\ln x}} dx\,</math>![]()
[تحرير] مثال
<math>\int_0^\infty e^{-st}t^{x-1}\,dt,\,\,\,s>0\,</math>
[تحرير] مثال
<math>\int_0^\infty x^\alpha \sin(x)\,dx = 2^\alpha \sqrt{\pi}\, \frac{\Gamma(\frac{\alpha}{2}+1)}{\Gamma(\frac{1}{2}-\frac{\alpha}{2})}\,</math>
[تحرير] مثال
<math>\int_a^x \int_a^s f(y)\,dy\,ds = \int_a^x f(y)(x-y)\,dy\,</math>
[تحرير] Continuation and cases
[تحرير] مثال
f(x) = \begin{cases}1 & -1 \le x < 0\\ \frac{1}{2} & x = 0\\x&0<x\le 1\end{cases}
[تحرير] دالة غاما
[تحرير] مثال
<math>\Gamma(n+1) = n \Gamma(n), \; n>0</math>
[تحرير] مثال
<math>\Gamma(z) = \int_0^\infty e^{-t} t^{z-1} \,dt\,</math>
[تحرير] تلوين الصيغة
- <math>{\color{Blue}x^2}+{\color{Brown}2x}-{\color{OliveGreen}1}</math>
اجمع الصيغة التي تريد تلوينها بلون موحد في {} و استعمل color{لون} قبل الصيغة.
- <math>{\color{Blue}x}{\color{red}^2}+{\color{Brown}2x}-{\color{OliveGreen}1}</math>