ابوالقاسم کاشانی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی (۱۲۶۴-۱۳۴۰ هجری شمسی) مجتهد شیعه و سیاست‌مرد ایران.

تحصیلات مقدماتی را نزد پدرش سید مصطفی کاشانی که از علمای برجسته نجف بود فراگرفت. سپس مدتی شاگرد آخوند ملا محمدکاظم خراسانی بود.

در جریان جنگ جهانی اول همراه پدرش در مبارزه با پیشروی نیروهای بریتانیا در میانرودان (بین‌النهرین) شرکت کرد.

با قرارداد ۱۹۱۹ نیز مخالفت کرد و ناچار شد از نجف به ایران باز گردد و پس از آن بیست سال به تدریس پرداخت.

با سقوط رضاشاه فعالیت سیاسی خود را از سرگرفت و چند بار زندانی و تبعید شد.

با شروع نهضت ملی شدن نفت به همراهی با دکتر مصدق پرداخت. گروه فدائیان اسلام که در چند ترور سیاسی دست داشتند از تأیید او برخوردار بودند. در دوره ۱۷ مجلس شورای ملی به نمایندگی از تهران انتخاب شد و در ۱۳۳۱ رئیس مجلس شد، هر چند که در جلسات شرکت نمی‌کرد. در رویداد ۳۰ تیر با نخست‌وزیری قوام مخالفت کرد و با نامه‌ای به دربار خواستار ادامه نخست‌وزیری دکتر مصدق شد. بعد از آن رویداد به مخالفان دکتر مصدق پیوست. در رویداد ۹ اسفند نقش مهمی در بسیج مخالفان مصدق داشت. در آستانه همه‌پرسی مصدق برای بقا یا انحلال مجلس ۱۷ فتوائی داد که کسی از مسلمانان در همه‌پرسی شرکت نکند که اثر نکرد. پس از پیروزی کودتای ۲۸ مرداد به سپهبد زاهدی تبریک گفت.

با مطرح شدن قرارداد کنسرسیوم با آن مخالفت کرد. درباره دریافت پول از انگلیسی‌ها توسط کاشانی نیز مسائلی ذکر می‌شود که اثبات یل رد آن نیاز به پژوهش در بایگانی‌های آن دوره دارد. کاشانی در ۱۳۴۰ در تهران درگذشت.

[ویرایش] منابع

  • مصاحب، غلامحسین، دائرةالمعارف فارسی
  • موحد، محمدعلی، خواب آشفته نفت
  • سرشار، هما، شعبان جعفری
این نوشتار ناقص است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.