استان بدخشان
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
| بدشخان | |
|---|---|
| کشور : | افغانستان  |
| ولایت : | بدخشان |
| مرکز ولایت : | فیض آباد |
| مساحت : | 44,059 km² |
| جمعیت : | 715,000 |
| منطقه زمانی : | UTC+4:30 |
| ارتفاع از سطح دریا : | |
| زبان : | فارسی دری |
| وب‌گاه : | |
ولایت (استان) بدخشان یکی از ولایت‌ها(استان‌ها)ی کشور افغانستان است. بدخشان در چامه‌های شاعران به کیفیت لعل خویش معروف بوده است. بدخشان در شمال شرقی افغانستان واقع است. این استان در سال ۱۸۹۶ میان دو امپراتوری بزرگ (روسیه تزاری و بریتانیا) به دو بخش تقسیم گردید. یک بخش این استان تحت نام بدخشان روسیه و بعدا منطقه خودگردان کوهستانی بدخشان شوروی با مرکزیت شهر خاروغ به روسیه تعلق گرفت، و بخش دوم با مرکزیت شهر فیض‌آباد به امارت افغانستان پیوست. روسیه و انگلیس آمودریا (جیحون) را به عنوان مرز طبیعی پذیرفته و توسط ستونهای مرزی نشانه‌گذاری شد. در سال۱۹۱۷ بعد از پیروزی انقلاب بلشویکی در روسیه بدخشان روسیه به شوروی در تشکیل جمهوری شوروی سوسیالیستی تاجیکستان تعلق گرفت.
[ویرایش] فرهنگ و نژاد
مساحت بدخشان افغانستان 47403 کیلومتر مربع بوده و جمیعت آن بالغ بر یک میلیون و سیصد هزار نفر است، اکثریت باشندگان این استان را تاجیکان تشکیل داده و به زبان فارسی حرف می‌زنند .در بدخشان زبانهای دیگری به نام زبانهای پامیری (از خانواده زبانهای ایرانی شرقی) هنوز زنده هستند، و مردم به آنها تکلم می‌نمایند.
[ویرایش] جغرافیای طبیعی
بدخشان دارای کوههای بلند و رودخانه‌های خروشان است، فراورده‌های عمده این استان گندم، جو، جودر (گندم سیاه)، جواری (ذرت)، و ارزن است، از جمله میوه‌های این استان توت و چارمغز (گردو)، و سیب آن مشهور است. بدخشان به داشتن معادن لعل، لاجورد و طلای خویش دارای شهرت است. این استان با جمهورهای تاجیکستان، پاکستان و استان سینکیانگ جمهوری مردم چین دارای مرز مشترک است.
کوههای مهم این استان خواجه‌محمد، هزارچشمه و سفیدخرس نام دارند. رودخانه‌های مهم آن عبارت‌اند از رود کوکچه، واخان، انجمن، وردج، تگاب، تنگی شیوا، پامیر، جرم، غوری‌سنگ، درواز، راغ.ولایت بدخشان 53 فیصد منابع آبی افغانستان را داراست.
بلند ترین قلهِ کوه های هندوکش در خاک افغانستان بنام "نوشاخ" درین ولایت قرار دارد.
دریاچه (در فارسی افغانستان جهیل)های آن شیوا، زرقل و چقمقین نام دارند.
[ویرایش] اماکن تاریخی
از اماکن تاریخی آن می‌توان از ویرانه‌های بهارک ( که در حاشیه شهر تاریخی بهارستان و لان شی آباد شده است)، اشکاشم و توپخانه زیباک و مقبره ناصر خسرو نام برد.
 |
ولایات (استان‌ها)ی افغانستان | |
|---|---|---|
 |
||
