انسان (سوره)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

سوره انسان سوره ۷۶ از قرآن است و ۳۱ آیه دارد.

برخی از مفسرین از جمله علامه طباطبایی بر اساس روایات متعدد معتقدند این سوره در شأن اهل بیت نازل شده است.

ترجمه آیات 7 تا 12 این سوره چنین است:

«كه آن بندگان ، نيكو به عهد و نذر خود وفا مى كنند و از قهر خدا در روزى كه شر و سختيش همه اهل محشر را فرا گيرد مى ترسند (7). و بر دوستى خدا به فقير و اسير و طفل يتيم طعام مى دهند (8). و (گويند) ما فقط براى رضاى خدا به شما طعام مى دهيم و از شما هيچ پاداش و سپاسى هم نمى طلبيم (9). ما از قهر پروردگار خود به روزى كه از رنج و سختى آن رخسار خلق درهم و غمگين است مى ترسيم (10). خدا هم از شرو فتنه آن روز آنان را محفوظ داشت و به آنها روى خندان و دل شادمان عطا نمود (11). و خداوند پاداش آن صبر كامل (بر ايثار) شان را باغ بهشت و لباس حرير بهشتى لطف فرمود (12).»^[1]

علامه طباطبایی درباره شأن نزول این آیات در تفسیر المیزان از کتاب «اتقان» جلال‌الدین عبدالرحمان ‌سيوطى (دانشمند و مفسر اهل سنت) نقل می کند:«ابن مردويه از ابن عباس روايت كرده كه در تفسير آيه ((و يطعمون الطعام على حبه ...)) گفته است ،اين آيه در على بن ابى طالب و فاطمه دختر رسول‌الله (صلى الله عليه و آله و سلم ) نازل شده .»(ترجمه تفسیر المیزان، ج20 ص 212]

و همچنین در تفسير كشاف از ابن عباس روايت آمده كه حسن و حسين بيمار شدند، و رسول خدا با جمعى از صحابه از ايشان عيادت كرد، مردم به على گفتند چه خوب است براى بهبودى فرزندانت نذرى كنى ، على و فاطمه و فضه كنيز آن دو نذر كردند كه اگر كودكان بهبودى يافتند سه روز روزه بگیرند، بچه‌ها بهبودى يافتند، و اثرى از آن كسالت باقى نماند. بعد از بهبودى كودكان ، على از شمعون خيبرى يهودى سه من قرص جو قرض كرد، و فاطمه پنج قرص نان به عدد افراد خانواده پخت ، و سهم هر كسى را جلوش ‍ گذاشت تا افطار كنند، در همين بين سائلى (به در خانه آمده ) گفت :سلام بر شما اهل بيت محمد. من مسكينى از مساكين مسلمينم ، مرا طعام دهيد كه خدا شما را از مائده هاى بهشتى طعام دهد، خاندان پيامبر آن سائل را بر خود مقدم شمرده ، افطار خود را به او دادند، و آن شب را جز آب چيزى نخوردند، و شكم گرسنه دوباره نيت روزه كردند، هنگام افطار روز دوم طعام را پيش ‍ روى خود نهادند تا افطار كنند، يتيمى بر در سراى ايستاد، آن شب هم يتيم را بر خود مقدم و در شب سوم اسيرى آمد، و همان عمل را با او كردند. صبح روز چهارم كه شد على دست حسن و حسين را گرفت ، و نزد رسول خدا آمدند، پيامبر اكرم وقتى بچه ها را ديد كه چون جوجه ضعيف از شدت گرسنگى مى لرزند، فرمود: چقدر بر من دشوار مى آيد كه من شما را به چنين حالى ببينم ، آنگاه با على و كودكان به طرف فاطمه رفت و او را در محراب خود يافت ، و ديد كه شكمش از گرسنگى به دنده هاى پشت چسبيده (در نسخه اى ديگر آمده كه شكمش به پشتش چسبيده )، و چشمهايش گود افتاده از مشاهده اين حال ناراحت شد، در همين بين جبرئيل نازل شد، و عرضه داشت : اين سوره را بگير، خدا تو را در داشتن چنين اهل بيتى تهنيت مى گويد، آنگاه سوره را قرائت كرد.(تفسیر المیزان، ج 20، ص 212)

dfhdh