Monemvasia
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
| Basisdate | |
|---|---|
| Region: | Peloponnes |
| Präfektur (Nomos): | Lakonie |
| Provinz: | Epidavros Limiras |
| Geographischi Lag: | 36,685/36°41'7' N 23.053/23°3'14' O |
| Iwohner: | 3,950 |
| Höchi: | 0 - 400 m |
| Postleitzahl: | 230 70 |
| Vorwahl: | 11-30-27320 |
| Kfz-Kennzeiche: | AK |
| Gmeinummere: | 3213 |
| Namme vu dr Iwohner: | Monemvasier Monemvasiot(e) sg/(pl) |
 Lag vu Monemvasia im Nomos Lakonie |
|
 |
Dialäkt: Markgräflerisch (Ebringe) |
Monemvasia (Betonig uf "-vás") au Monemvassia, Monembasia, Malvasy, (grichisch: Μονεμβάσια) isch e grichischi Chleistadt, wo im Byzantinische Riich e bedütende Stützpunkt un e Festig gsi isch. Si lit uf eme Felse vor dr Chüste vu dr Präfektur (nómos) Lakonie im Südoste vu dr Halbinsle Peloponnes. D'Stadt het e grossi Bedütig in dr nöigrischische Gschichte: Si isch die ledst frei, byzantinisch Stadt gsi un die erst, wo d'Türke au wiider hän ufgäbe müesse.
Inhaltsverzeichnis |
[ändere] Etymologi
Ihr Namme verdankt d'Stadt ihrer Lag: moni embasia = einziger Zuegang. Sie het bis zue dr grichische Uabhängigkeit 1821/30 wäge ihrer schwere Inähmbarkeit als s'Gibraltar vum Oste golte. D'Stadt isch au d'Nammensgäberi fer dr Malvasier, e Rotwi, wo vu dert us exportiert worre isch.
[ändere] Lag
Monemvasia lit uf dr seewärtige Südost-Site vume Felse vu ca. 300 Meter Höchi un 1,8 km Längi. D'Asidlig bestot us zwei Deile: Dr ummurte middelalderliche Understadt am Abhang vum Felse und dr Zitadelle uf dr Höchi vum Felse, wo numme yber ei einzige, vilfach gwundene, steilen un guet gsicherte Wäg erreicht werre cha. D'Zitadelle isch sit dr 1920er Johre nimmi bewohnt.
[ändere] Gschichte
583 isch die erst Asidlig uf Felse vu Monemvasia vor dr Chüste vu dr Halbinsle errichtet, als Schutz fer d'Bewohner vu dr umligende Sidlige vum Festland vor dr slawische un awarische Agriffe, wo mit em Zämmebruch vu dr byzantinische Herrschaft uf em Balkan nooch 565 igsetzt hän.
D'Stadt het in dr folgende Johrhunderte e Rückzugsgebit vu dr byzantinische Herrschaft in Südgricheland bildet und isch Usgangspunkt vu dr Rückeroberig vu dr Halbinsel Peloponnes gsi. D'Stadt isch au wichtig fer
D'Festig isch lang uinähmbar gsi un het sowohl dr zahlriiche arabische Belagerige als au dr normannische Eroberigsversueche vu 1147 standghalde. Es wird berichtet, dass e Chornfeld in dr Zitadelle vorhande gsi sei, wo - zämme mit dr zahlriiche Zisterne - usgriicht häb, e Besatzig vu 30 Mann uf Dur z'ernähre; demit isch d'Zitadelle autark gsi un het chänne ubegrenzt verteidigt werre.
Nooch dr Eroberig un Plünderig vu Konstantinopel im 4. Kreuzzug anno 1204 isch Monemvasia e freii byzantinischi Stadt bliibe un het erst 1249 nooch dreijähriger Belagerig dur die s'Festland kontrollierende Franken zue dr Kapitulation gnötigt werre chänne.
1263 hän d'Franke Monemvasia zämme mit Mystras ans Byzantinisch Riich zruckgä müesse. Nooch dr osmanische Eroberige vu Konstantinopel 1453, Misthra 1460 un Trapezunt 1461 isch Monemvasia s'ledst Territorium vum alde Imperium Romanum gsi. Uf sich allei gstellt isch aber d'Stadt nit yberläbensfähig gsi. Si het sich z'erst ime katalanischen Seeraiber understellt, wo bal wiider rusgworfe worre isch, no im Papst, wo aber militärisch nicht zue eme usreichende Schutz in dr Lage gsi isch. So isch si schliessli 1464 under s'Protektorat vu Venedig chumme un het sich so bis 1540 gege d'Türke halde chänne.
No vu 1540 bis 1690 türkisch, isch dr Ort vu 1690 bis 1715 wiider an Venedig gfalle, nooch Verhandlige 1715 wiider an d'Türke. In dr zweite türkische Epoche het e Bevölcherigsschwund igsetzt, wo die in ihre Glanzzitte zwischen 10.000 un 25.000 lüt zellend Bevölcherig uf wänigi Hundert reduziert het.
.
Die letzt frei grichisch Stadt isch im Befreiigschrieg vu 1821 bis 1830 au die erst gsi, wo d'Türke wiider hän ufgä müesse. Anno 1822 het do die erst grichisch Nationalversammlig dagt. Trotzdem isch es dr Stadt nit glunge, sich z'erhole, si isch im Gegedeil nohzue völlig in dr Bedütigslosigkeit versunke un isch e sterbends Dorf worre, wo 1971 noch 32 Iwohner zellt het.
Uf em Ufer gegenyberem Felsen isch e moderns Dorf enstande, wo Gefira ("Bruck") gnennt wird, im Gegesatz zue dr alde Stadt, wo Kastro heisst.
Nooch 1980 het dr Wiiderufbau vu dr alde Stadt igesetzt, wo jetz e beliebti Wucheendresidenz vu wohlhabende Athener worre isch. Hüt werre die middelalderliche Baute nooch un nooch restauriert; viili vunene sin in Hotel umgwandlet worre.
Monemvasia isch dr Burtsort vum grichische Dichter Giannis Ritsos, wo uf em Friedhof vu Monemvasia vergrabe isch.
