Будзікід

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.

БУДЗІКІД (Боудикидъ, Butegeyde), вялікі князь літоўскі (1282–1292).

Звестак пра паходжанне Б. няма, большасцю даследчыкаў лічыцца сынам вял. кн. Трайдзеня. Высновы робяцца зыходзячы з таго, што Трайдзень маючы дзяцей - вядомая яго дачка Сафія, таму верагодна былі і сыны, і валодаючы пры канцы жыцця вялікімі сіламі, напэўна забяспечыў бы ім атрыманне сваёй спадчыны. Трайдзень не загінуў ў выніку змовы, як паведамляюць пазнейшыя крыніцы, а памёр натуральнай смерцю^[1] і крыніцы не паведамляюць аб якіх-небудзь унутраных канфліктах у ВКЛ пасля яе. Крыніцы звалі Трайдзеня «каралём Літвы» – адзінаўладцам ВКЛ, а ўжо ў 1286 у іх згадваецца іншы «кароль Літвы». Зяць Трайдзеня - Баляслаў Плоцкі, які падтрымліваў з ім цесныя сувязі захоўваў іх з ВКЛ і пасля яго смерці, нават назваў свайго сына нарадзіўшагася ў 1284-1286 Трайдзеням. Таму паведамленне пазнейшых крыніц аб тым, што пасля смерці Трайдзеня ў ВКЛ запанавала новыя дынастыя цяжка лічыць верагоднымі - праўдападобней, што ўладу спадкавалі яго нашчадкі, хутчэй сыны, адным з якіх, магчыма старэйшым, быў Б.

Першы раз узгадваецца ў красавіку–маі 1289, калі разам з братам перадаў г. Ваўкавыск уладзімір-валынскаму князю Мсціславу Данілавічу, каб захаваць з ім мір.

«Тогда же Литовьскии кнѧзь Боудикидъ . и братъ его . Боудивидъ . даша кнѧзю Мьстиславоу . городъ свои . Волъковыескь абы с ними . миръ держалъ .»^[2]

Верагодна, з’яўляецца тым невядомым вял. кн. («rex Lethovinorum»), які ўвосень 1289 уварваўся на чале войска з 8000 вершнікаў у Самбію, рабаваў яе 14 дзён, і на зваротным шляху ў сутычцы з тэўтонскімі рыцарамі страціў забітымі больш за 80 воінаў.^[3]

У ліст. 1290 лівонскі ландмагістр у лісце да прускага ландмагістра Тэўтонскага ордэна пытаўся, ці ўзімку будзе здзейснена выправа супраць Жамойці, і прапаноўваў напасці на зямлю Будзікіда адначасова з гэтай выправай, калі атрымае папярэджанне пра яе за тры тыдні да пачатку.

«Verum quia presens tempus nos convenire non patitur propter multa, que vobis per alias literas scripsimus, et quia novimus sanius apud vos quam apud nos esse consilium propter plures fratres, quos habetis industrios maxime et discretos, supplicamus omni, qua possumus, precum instancia, quatenus super predictis articulis nobis vestrum maturum consilium rescribatis et, si vobis et vestris videbitur forsitan expedire, quod possitis et velitis adhuc ista hyeme producere exercitum contra hostes Lettowinos videlicet de Sameyten, nos ex nostra parte, si nobis diem et tempus tribus semptimanis ad minus ante scripseritis et secrete, toto posse nostro terram regis Butegeyde eodem tempore invademus.»^[4]

Памёр перад 1292, у гэты час вял. кн. («rex Lethowie») зваўся яго брат Будзівід.^[5]