Απολυταρχία
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Υπο τον όρο απολυταρχία εννοείται το πολίτευμα, στο οποίο ένας κυρίαρχος - κυρίως ένας βασιλιάς, έναs δικτάτοραs ή ένας αυτοκράτορας - κατέχει απεριόριστη δύναμη και μπορεί και την ασκεί στην χώρα του. Σε αυτό το πολίτευμα δεν υπάρχει χωρισμός των εξουσιών. Ο μονάρχης του κράτους ελέγχει και τις τρεις εξουσίες: την νομοθετική, την εκτελεστική και την δικαστική. Σε αντίθεση με την δικτατορία, ο μονάρχης κατέχει την εξουσία νόμιμα μέσω διαδοχής, κυρίως από πατέρα σε γιο.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Γέννηση της Απολυταρχίας
Η απολυταρχία δημιουργήθηκε στο πρώτο μισό του 17ου αιώνα και έφτασε υπό τον Λουδοβικο ΙΔ' στο ζενίθ του. Ο Λουδοβίκος ΙΔ' κατόρθωσε να περιορίσει πολύ όλες τις άλλες εξουσίες στο γαλλικό κράτος. Επίσης ο κλήρος και οι ευγενείς έφθασαν στο σημείο να εξαρτώνται από τον βασιλιά, καθώς χρειάζονταν την οικονομική υποστήριξη του για να πάρουν μέρος στην δαπανηρή ζωή της βασιλικής αυλής. Σε όλα σχεδόν τα κράτη που είχαν απολυταρχία, αυτή συνοδεύτηκε από πολλές μεταρρυθμίσεις στην οικονομία, την διοίκηση και την δικαιοσύνη. Ο στόχος ήταν να δυναμώσει το κράτος και να γίνει πολύ ισχυρό. Ο Κόλμπερτ, υπουργός οικονομικών υπό τον Λουδοβίκο ΙΔ', ίδρυσε την οικονομική μορφή του μερκαντιλισμού, που συγγενεύει με την έννοια του μονοπωλίου.
[Επεξεργασία] Στήλες δύναμης
Ο μονάρχης στηρίζεται σε πέντε στήλες δύναμης:
[Επεξεργασία] Στρατός
Ο στρατός είναι απαραίτητος σε έναν μονάρχη, καθώς αυξάνει την δύναμη και την επιρροή του, όχι μόνο στο εσωτερικό της χώρας, αλλά και στο εξωτερικό. Η Γαλλία είχε το 1664 περίπου 45.000 στρατιώτες ενώ μέχρι το 1703 είχε φτάσει να έχει περίπου 400.000. Έτσι είχε γίνει η ισχυρότερη στρατιωτικά χώρα της Ευρώπης. Ο Λουδοβίκος ΙΔ' χρειαζόταν αυτό τον πολυάριθμο στρατό για να προλάβει τις επαναστάσεις στο εσωτερικό της χώρας του και έτσι να διατηρήσει την απόλυτη εξουσία. Η ανώτερη εντολή στον στρατό άνηκε σε αυτόν. Επιθυμούσε κυρίως να κάνει την Γαλλία ηγέτιδα δύναμη στην Ευρώπη, πράγμα που το κατόρθωσε, αν και για σύντομο χρονικό διάστημα. Τα τεράστια ποσά χρημάτων που χρειάζονταν για τη διατήρηση ενός τόσο μεγάλου στρατού ήταν πολύ επιβαρυντικά για την οικονομία του κράτους.
[Επεξεργασία] Νομοθεσία, δικαστικό σύστημα, διοίκηση
Ο απόλυτος μονάρχης συγκέντρωσε όλες τις δυνάμεις στα χέρια του. Αυτός δημιουργούσε τους νόμους και ήταν ταυτόχρονα ανώτατος δικαστής. Την διακυβέρνηση του κράτους μπορούσε να την αφήσει σε έναν ανώτατο υπουργό, αυτός ομως επέλεξε να είναι ο ένας και μοναδικός κυβερνήτης.
[Επεξεργασία] Η βασιλική αυλή
Ο μονάρχης και η αυλή του είναι το επίκεντρο της κοινωνικής και της πολιτιστικής ζωής ολόκληρης της χώρας. Οι ευγενείς και ο κλήρος συμμετέχουν σε φαντασμαγορικές γιορτές, σε χορούς, σε πολυτελή γεύματα, σε κυνήγια, χτίζουν λαμπρά κάστρα κτλ. Στην εποχή της απολυταρχίας κέντρο ήταν το τεράστιο και υπέρλαμπρο παλάτι των Βερσαλλιών. Εξαιτίας της συνεχούς οικονομικής εξάρτησης από τον βασιλιά, ο κλήρος και οι ευγενείς χάνουν την ανεξαρτησία τους.
[Επεξεργασία] Η καθολική εκκλησία
Ο μονάρχης είναι ταυτόχρονα αρχηγός και ρυθμιστής της πνευματικής ζωής. Τοτε πιστευόταν ότι κυβερνούσε με την χάρη του Θεού. Δηλαδή πάνω από αυτόν δεν βρισκόταν κανένας, εκτός από τον Θεό, ενώ ήταν και ο εκπρόσωπος του Θεού στην γη. Τότε, επειδή υπήρχαν και αρκετοί προτεστάντες, ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΔ' έκανε έναν ολόκληρο αγώνα για να τους διώξει από την Γαλλία.
[Επεξεργασία] Μερκαντιλισμός
Ο μερκαντιλισμός χαρακτηριζόταν από μια κεντρική, συστηματική και ενωτική οικονομική πολιτική. Έτσι τα κρατικά έσοδα είναι απαραίτητα για την συντήρηση του στρατού, για την συντηρηση της πολυέξοδης βασιλικής αυλής, καθώς και για την επεκτατική πολιτική. Για αυτό ακολουθήθηκαν τα εξής μέτρα:
α) Αύξηση της εξαγωγής προιοντων, μείωση των εισαγωγών,
β) Δημιουργία ισχυρού στόλου για την μεταφορά των πρώτων υλών και την αποφυγή τυχόν πολεμικών συγκρούσεων,
γ) Δημιουργία οδικού δικτύου: δρόμοι, κανάλια, γέφυρες,
δ) Ίδρυση αποικιών σε συνεργασία με εταιρείες εμπορίου, όπου οι αποικίες θα έπρεπε να μείνουν σε απόλυτη εξάρτηση από την μητρόπολη.
[Επεξεργασία] Εξάπλωση
Στα πρώτα χρόνια της νεώτερης ευρωπαικής ιστορίας η απολυταρχία ήταν πολύ διαδεδομένη στην Ευρώπη και έφτασε σε μεγάλη άνθηση κατα την εποχή του Μπαρόκ.Το κύριο παράδειγμα για μια απολυταρχική εξουσία είναι ο Λουδοβίκος ΙΔ.