Σκήτη του Αγίου Παντελεήμονος
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η σκήτη του Αγίου Παντελεήμονος αποτελείται από 23 καλύβες διασκορπισμένες μέσα στο δάσος από τις οποίες οι δύο σήμερα είναι ερειπωμένες. Βρίσκεται ανατολικά της Μονής Κουτλουμουσίου σε απόσταση μισής ώρας με τα πόδια. Η τοποθεσία της είναι αμφιθεατρική. Η σημερινή συγκρότηση διαμοφώθηκε το 1785 από κάποιον ιερομόναχο Χαράλαμπο που έκτισε και το Κυριακό της, επάνω στο παλαιότερο μικρό κελλί του Aγίου Παντελεήμονος (1790). Στην αυλή του υψώνεται το κωδωνοστάσιο και ένα πολύ ψηλό και παμπάλαιο κυπαρίσσι. Η σκήτη διαθέτει και βιβλιοθήκη, που περιέχει 40 περίπου χειρόγραφα, τα περισσότερα νεότερα χάρτινα, και 500 έντυπα βιβλία παλαιών εκδόσεων. Φυλάγονται επίσης τεμάχια τιμίων λειψάνων και διακόσιες εικόνες μεταξύ των οποίων η θαυματουργή εικόνα του Αγίου Παντελεήμονα του 18ου αιώνα.
Λειτουργεί με εσωτερικό κανονισμό που ανάγεται στην εποχή της ίδρυσής της. Το Κυριακό της Σκήτης Αγίου Παντελεήμονος πήρε την ονομασία του από το κελλί του Αγίου Παντελεήμονος, στου οποίου τη θέση κτίστηκε το 1790. Μέρος του Κυριακού είναι αγιογραφημένο. Ο τρούλος του και ο δεξιός χορός του, τοιχογραφήθηκαν το 1868. Στο Άγιο Βήμα φυλάγεται η εικόνα Παναγία των Χαιρετισμών. Στο συγκρότημα του Κυριακού περιλαμβάνονται η τράπεζα και το αρχονταρίκι. Το τριόροφο καμπαναριό είναι αυτοτελές κτίσμα του 1792, κτισμένο πάνω σε παλαιότερη ισόγεια δεξαμενή. Η Σκήτη Κουτλουμουσίου αποτελείται από είκοσι τρεις καλύβες. Tρείς από αυτές δεν έχουν ενσωματωμένο ναό. Κατοικούνται οι δέκα τέσσερις ενώ οι υπόλοιπες εννέα είναι έρημες. Οι είκοσι γέροντες της Σκήτης ασχολούνται με τη γεωργία, την κατασκευή εργόχειρων και κομποσχοινίων, καθώς και με τη συγγραφή βιβλίων. Σε καλύβα της Σκήτης έζησε στις αρχές του 19ου αιώνα ο οσιομάρτυρας Γεράσιμος ο νέος και στις μέρες μας ο μακαριστός Γέροντας Παΐσιος.
