Τρισκαιδεκαφοβία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η τρισκαιδεκαφοβία είναι ο φόβος για τον αριθμό δεκατρία, που θεωρείται πρόληψη. Ο φόβος για την Παρασκευή και 13 αποκαλείται παρασκευοδεκατριαφοβία ή φριγκατρισκαιδεκαφοβία.

[Επεξεργασία] Προέλευση

Το δεκατρία μπορεί να θεωρείται "κακός" αριθμός απλά επειδή είναι μια μονάδα πάνω από το δώδεκα, που είναι δημοφιλής αριθμός σε πολλούς πολιτισμούς (λόγω του ότι είναι εξαιρετικά σύνθετος αριθμός). Όταν μια ομάδα δεκατριών αντικειμένων διαιρεθεί στα δυο, στα τρία, στα τέσσερα ή στα έξι, πάντα ένα αντικείμενο περισσεύει.

Ο αριθμός 13 έχει επίσης για κάποιους και βιβλικές προεκτάσεις. Στο Μυστικό Δείπνο, μετά τον οποίο ο Ιούδας πρόδωσε τον Ιησού, οι συνδαιτυμόνες ήταν 13.

Σχέση έχει επίσης το γεγονός ότι ένα σεληνοηλιακό ημερολόγιο πρέπει να έχει 13 μήνες σε κάποια χρόνια, ενώ το ηλιακό Γρηγοριανό ημερολόγιο και το σεληνιακό Ισλαμικό ημερολόγιο έχουν πάντοτε 12 μήνες σε ένα χρόνο.

Η τρισκαιδεκαφοβία μπορεί να επηρέαζε και τους Βίκινγκς-πιστεύεται ότι ο Λόκι στη σκανδιναβική μυθολογία ήταν ο 13ος θεός, κατά τον ίδιο τρόπο που στο Χριστιανισμό ο Σατανάς θεωρείται ο 13ος άγγελος.

Ο κώδικας του Χαμουραμπί, που γράφτηκε στη Μεσοποταμία περίπου το 1686 π.Χ., παραλείπει τον αριθμό 13. Κάτι τέτοιο υπονοεί ότι η πρόληψη υπήρχε πολύ πριν τη Χριστιανική εποχή.

[Επεξεργασία] Παρόμοιες φοβίες

Η τετραφοβία, ο φόβος του αριθμού 4, δεν είναι σπάνια στην Κίνα, την Ιαπωνία και την Κορέα, όπου τα κτίρια (γραφεία, πολυκατοικίες, ξενοδοχεία, νοσοκομεία κλπ) συχνά δεν έχουν 4ο όροφο, και μερικές φορές κανείς όροφος δεν έχει τον αριθμό 4 (π.χ. 14, 41 κλπ), κάτι που συμβαίνει και στα συγκροτήματα κατοικιών. Οι Κινέζικες λέξεις "τέσσερα" και "πεθαίνω" προφέρονται ακριβώς όμοια εκτός από τον τόνο. Η Γιαπωνέζικη και Κορεάτικη προφορά αυτών των δυο λέξεων προήλθε από τα Κινέζικα, κι έτσι οι τρεις αυτοί πολιτισμοί μοιράζονται σήμερα τον ίδιο φόβο για τον αριθμό τέσσερα. Περιέργως, ο αριθμός 13 θεωρείται τυχερός στα μέρη αυτά, καθώς η προφορά του "τρία" (san) μοιάζει με την προφορά του "ζω" ή "επιβιώνω" στα Κινέζικα και Κορεάτικα. Έτσι, σε κάποια συγκροτήματα κατοικιών μπορεί κάποιος να βρει το Μπλοκ 13Α εκεί που κανονικά θα υπήρχε το Μπλοκ 14. Στην Κίνα τα κινητά τηλέφωνα που έχουν αριθμό που περιέχει το 4 πουλιούνται σε πολύ χαμηλότερη τιμή από τα υπόλοιπα.

Στην Ιταλία "κακός" θεωρείται ο αριθμός 17. Όταν γραφεί με το ρωμαϊκό σύστημα αρίθμησης σαν XVII, μπορεί να αναγραμματιστεί σε VIXI, που στα Λατινικά σημαίνει "έζησα", δηλ. η ζωή μου τελείωσε. Στην Ιταλία δεν είναι σπάνιο να βρει κανείς κτίρια που δεν έχουν 17ο όροφο, ή ξενοδοχεία που δεν έχουν δωμάτιο 17. Ο εθνικός αερομεταφορέας της Ιταλίας, η Alitalia, δεν έχει σειρά 17 στα καθίσματα των αεροπλάνων της, και το ίδιο συμβαίνει και με τη γερμανική εταιρία Germanwings, που πετά σε πολλές Ιταλικές πόλεις. Η Ρενώ πούλησε το μοντέλο της "R17" σαν "R177" στην Ιταλία.

[Επεξεργασία] Βιβλιογραφία

• Lachenmeyer, Nathaniel (2004). 13: The Story of the World's Most Popular Superstition. New York: Four Walls Eight Windows. ISBN 1-56858-306-0.