برج قربان
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
برج قربان یکی از آثار تاریخی قرون هفتم یا هشتم هجری است که در محل زندهای شهر همدان بین چهار باغ شهید مدنی و خیابان طالقانی جنب دبیرستان ابن سینا واقع است این بنا مدفن شیخ السلام حسن بن عطار حافظ ابو العلاء همدانی و جمعی از امرای سلجوقی است. عثکل جد اعلای او عرب تبار بوده ولی او و پدرانش همدانی بوده اند.
[ویرایش] حافظ ابوالعلاء
تاریخ وفات حافظ ابوالعلاء را در ذیحجه 488 هجری نوشته‌اند یاقوت حموی در جزء هشتم معجم الا دبا آورده است که : حافظ برای فرار گرفتن نحو لغت حدث و علوم قرآنی به بغداد, اصفهان و خراسان مسافرت نموده و استادانی چون حسین وباس ابوعلی حداد. ابوالقاسم بن بیان و ابوعبدا... قراویرا درک کرده است تا آنجا که بعدها حفاظ و بزرگان حدیث از وی نقل حدیث و روایت کرده‌اند او یکی از زهاد محدثین و حافظان قرآن بوده ودر طول زندگی اش وقت خویش را با قرآن و حدیث گذرانده و به ارشاد مردم زمان خود پرداخته است سپس به همدان مراجعت نموده و در محلی که فعلا" برج قربان نامیده می‌شود و در گذشته باب الا سد خوانده می‌شود می‌‌زیسته است.
وی در 19 جمادی الاول 567 در سن 79 سالگی در همدان وفات یافته ودر سرداب برج مدفون شده است از جمله تالیفاتش کتاب الهادی و زادالمسافرین در 50 مجلد می‌‌باشد در باره مقام او اشعاری از خاقانی شروانی و موفق بن احمد مکی موجود است از شاگردان او می‌‌توان از ابن ممانی همدانی نام برد که در جهاد بر ضد مغولان در سال 618 هجری خود و فرزندش به شهادت رسیده‌اند
[ویرایش] علت نام گذاری برج به برج قربان
درباره علت نام گذاری این بنا به برج قربان معروف است که در جریان شورش افاغنه در اواخر دوره صفویه فردی به نام قربان این محل را سنگر گاه خود قرار داده و ضمن دفع شورشگران از اهالی محل دفاع کرده است از این رو مسجد وبقعه به نام او شهرت یافته است.
در سال 1312 و در حین انجام تعمیرات درزیر برج سردابی یافتند که کلیه قبور اشاره شده در آنجا قرار داشتند این برج در تاریخ 28/3/1354 و به شماره1078/3 در فهرست آثار تاریخی و ملی ایران به ثبت رسیده است.
[ویرایش] منابع
برج قربان در وب‌گاه «همدان دروازهٔ تاریخ». (برداشت آزاد با ذکر منبع).
