تاریخ اسرائیل
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
اغلب سرزمینی را Ú©Ù‡ امروزه به آن کشور اسرائیل می‌گویند زادگاه دین یهود در سده دهم پیش از میلاد (Ùˆ یا Øتی قبل از آن) دانسته‌اند؛ هرچند Ú©Ù‡ برخی پژوهشگران با این نظر همنگر نیستند.
[ویرایش] تاریخ قوم بنی اسرائیل
نام اسرائیل از انجیل عبری منشاء گرÙته‌است، هنگامی Ú©Ù‡ یعقوب پس از کشتی گرÙتن با هماوردی اسرار آمیز (Ú©Ù‡ بعداً یعقوب می‌Ùهمد یهوه بوده -ر.Ú© : تورات، سÙر پیدایش ØŒ سورهٔ ۳۲،آیه Û³Û°) به اسرائیل تغییر نام می‌دهد .ملت تشکیل شده از Ùرزندان یعقوب طبق Ú¯Ùتهٔ تورات از آن پس «Ùرزندان اسرائیل» یا اسرائیلی نامیده شدند. امروزه ساکنان کشور اسرائیل را اینگونه می‌نامند.
در تورات، سÙر پیدایش (Û³Û²:Û²Û¸)ØŒ اولین اشاره به کلمهٔ اسرائیل به Ø´Ø±Ø Ø²ÛŒØ± است: «از این پس نام تو دیگر یعقوب نخواهد بود بلکه اسرائیل –خواهد بود- زیرا نزد خدا Ùˆ مردم مقاوم بوده Ùˆ پیروز شده‌ای» بنابراین یکی از معانی ادبی کلمهٔ ישר×ל ،یا اسرائیل، می‌تواند «مقاوم در نزد خدا» باشد.[1]
در قرآن «اسرائیل» لقب «یعقوب» Ùرزند «اسØق» Ùرزند «ابراهیم» است Ùˆ «بنی اسرائیل» نیز «یوسÙ» Ùˆ برادرانش Ùˆ Ùرزندان آنها هستند، Ú©Ù‡ دوازده گروه(سَبط) را تشکیل می‌دهند. به روایت قرآن آنها در زمان سلطنت «یوسÙ» بر مصر به آن سرزمین رÙتند Ùˆ بعدها در زمان Ùرعون توسط مردمان بومی مصر(قبطیان) به بردگی گرÙته شدند. خدواند «موسی» را به پیامبری مبعوث کرد، تا Ùرعون را به پرستش خدا Ùراخواند Ùˆ بنی اسرائیل را از بردگی درآورد Ùˆ آنها را به «سرزمین مقدس» Ú©Ù‡ سرزمین پدرانشان اسØÙ‚ Ùˆ یعقوب بود، بازگرداند. اما آنها پس از نجات از Ú†Ù†Ú¯ Ùرعون کوتاهی کردند Ùˆ به عذاب الهی مدت‌ها بیابانگردی کردند Ùˆ Øتی وقتی Ú©Ù‡ به سرزمین مقدس درآمدند، چنانکه خدا از آنها خواسته بود وارد نشدند Ùˆ به علت Ùتنه‌ها Ùˆ سرکشی هایشان Ùˆ از جمله کشتن پیامبرانشان نظیر ÛŒØیی دو بار دچار عذاب شدند.
طبق روایت‌های تاریخی این دو بار عذاب Ú©Ù‡ Ø·ÛŒ آن بنی اسرائیل از «سرزمین مقدس» رانده شده Ùˆ در زمین آواره گشتند، یک بار در زمان بخت النصر پادشاه بابل بود، Ú©Ù‡ آوارگی آنها تا زمان کوروش کبیر سردودمان هخامنشی ادامه یاÙت Ùˆ بار دیگر در Øدود سال Û¶Û° میلادی بود، Ú©Ù‡ معبد سلیمان ویران شد Ùˆ این قوم دوباره آواره شدند. آوارگی قوم یهود تا امروز ادامه یاÙته‌است Ùˆ گویا تا قبل از ساختن ایدئولوژی صهیونیسم یهودیان معتقد بودند، مسیØا آنها را به سرزمین مقدس باز می‌گرداند Ùˆ هنوز هم یهودیان غیرصهیونیست بر همین باورند.[نیاز به ذکر منبع]
منطقه اسرائیل در متون مقدس پارینه به «سرزمین موعود»، «سرزمین یهودا» Ùˆ «سرزمین اسرائیل» مشهور بوده‌است. نام «Ùلسطین» هم Ú©Ù‡ از نام قوم اژه‌ای دیرینی در Øوالی این سرزمین‌ها گرÙته شده‌است Ùˆ در انجیل نیز آمده‌است، برای اشاره به نواØÛŒ ساØÙ„ÛŒ جنوبی این سرزمین، Ú©Ù‡ آن قوم در Øدود قرن Û±Û² (پیش از میلاد) در آن ساکن بودند، استÙاده می‌شده‌است. [2]
[ویرایش] صهیونیسم و مهاجرت یهودیان
اولین موج مهاجرت به اسرائیل در عصر مدرن ØŒ مربوط به سال Û±Û¸Û¸Û± می‌گردد Ú©Ù‡ Ø·ÛŒ آن یهودیان طبق عقاید سوسیال – صهیونیستی موسی هس Ùˆ یا صرÙاً به علت خلاص شدن از آزار دیگران اقدام به بازخرید زمین از دولت عثمانی Ùˆ یا زمین داران عرب نمودند.
پس از اسکان یهودیان Ùˆ شروع Ùعالیتهای کشاورزی آنان ØŒ درگیری Ùˆ تنش بین اعراب Ùˆ یهودیان جوانه زد. تئودور هرتزل(Û±Û¸Û¶Û°-Û±Û¹Û°Û´) یک یهودی اتریشی، بنیان گزار جنبش صهیونیسم بود.او در سال Û±Û¸Û¹Û¶ کتاب «کشور یهودی» را به چاپ رساند Ùˆ در این کتاب خواستار ایجاد کشوری از یهودیان شد.سال بعد او در تشکیل اولین «همایش صهیونیسم بین الملل» Ùعالیت کرد.
تشکیل صهیونیسم سبب موج دوم مهاجرت به اسرائیل شد Ú©Ù‡ Ø·ÛŒ آن Ùˆ مابین سالهای Û±Û¹Û°Û´ Ùˆ Û±Û¹Û±Û´ Øدوداً Û´Û°Ù«Û°Û°Û° Ù†Ùر به این منطقه سرازیر شدند.در سال Û±Û¹Û±Û· وزیر امور خارجهٔ انگلیس ØŒ آرتور ج. بالÙور، «اعلامیهٔ بالÙور» را صادر نمود Ú©Ù‡ در آن ایجاد خانه‌ای بین اللمللی برای یهودیان در منطقهٔ Ùلسطین Ù„Øاظ شده بود.در سال Û±Û¹Û²Û° Ùلسطین به صورت اتØادیه‌ای از ملتها Ùˆ تØت نظارت Ùˆ ادارهٔ بریتانیا در آمد.
پس از جنگ جهانی اول ØŒ مهاجرت یهودیان Ø·ÛŒ موجهای سوم(Û±Û¹Û±Û¹-Û±Û¹Û²Û³) Ùˆ چهارم(Û±Û¹Û²Û´-Û±Û¹Û²Û¹) ادامه یاÙت. در سال Û±Û¹Û²Û¹ شورش اعراب سبب کشته شدن Û±Û³Û³ یهودی شد.
پا گرÙتن جنبش نازیسم در سال ۱۹۳۳، پنجمین موج مهاجرت یهودیان را سبب شد.یهودیان Ú©Ù‡ تا سال Û±Û¹Û²Û² یازده درصد ساکنان منطقه را تشکیل می‌دادند ØŒ تا سال Û±Û¹Û´Û´ اÙزایش یاÙته Ùˆ Û³Û°Ùª جمعیت را تشکیل دادند. پیش از این، علاوه بر املاک خصوصی یهودیان در منطقه،۲۸٪ از Ú©Ù„ زمینها نیز به صورت کاملاً قانونی توسط سازمانهای صهیونیست خریداری شده بود. شایان ذکر است Ú©Ù‡ مناطق جنوبی کشور را زمینهای لم یزرع ØŒ بیابان Ùˆ مرداب تشکیل می‌داد Ùˆ یهودیان در Øقیقت با خشک کردن مردابها گام مهمی در آباد کردن منطقه برداشتند[3]
متعاقب هولوکاست در اروپا، مهاجرتهای دیگری نیز به مقصد اسرائیل انجام گرÙت .با پایان گرÙتن جنگ جهانی دوم عدهٔ یهودیان ساکن منطقهٔ Ùلسطین به Û¶Û°Û°Ù«Û°Û°Û° Ù†Ùر رسید.
در سال Û±Û¹Û³Û¹ بریتانیا اØتمالاً به علت شورش عظیم اعراب منطقه بر ضد یهودیان(Û±Û¹Û³Û¶-Û±Û¹Û³Û¹) طرØÛŒ موسوم به «کاغذ سÙید ۱۹۳۹» را عملی نمود Ú©Ù‡ مطابق آن مهاجرت یهودیان Ø·ÛŒ جنگ جهانی را به Û·ÛµÙ«Û°Û°Û° Ù†Ùر Ù…Øدود Ùˆ هم چنین خرید زمین توسط یهودیان را در این منطقه ممنوع می‌کرد. کاغذ سÙید از دید یهودیان Ùˆ صهیونیستها چیزی جز خیانت Ùˆ توهین نبود Ùˆ البته با Ù…Ùاد اعلامیهٔ Û±Û¹Û±Û· بارÙور نیز مغایرت داشت.از آن طر٠اعراب نیز با «کاغذ سÙید» راضی نشدند Ùˆ خواستار توق٠کامل مهاجرت یهودیان به منطقه بودند.به هر Øال «کاغذ سÙید» تا پایان یاÙتن دورهٔ قیمومیت بریتانیا بر «اتØادیهٔ ملتهای Ùلسطین» راهگشای سیاست آنها در منطقه بود.[4]
[ویرایش] تاریخ دولت اسرائیل
در سال Û±Û¹Û´Û· نیروهای انگلیس ناامید از برقراری توازن میان اعراب Ùˆ یهودیان خود را از مناسبات کنار کشیدند. برØسب Ø·Ø±Ø ØªÙ‚Ø³ÛŒÙ… ارائه‌شده توسط سازمان ملل قرار بر این بود Ú©Ù‡ این منطقه بین اعراب Ùˆ یهودیان بطور مساوی تقسیم گردد Ùˆ بیت‌المقدس نیز Ù…Øدودهٔ تØت نظارت سازمان ملل قرار گیرد، تا از ایجاد برخورد جلوگیری شود. اعراب با تشکیل Øاکمیتی یهودی به هر Ù†ØÙˆ مخال٠بودند Ùˆ مخالÙت خود را اعلام کردند. در Û±Û´ Ù…ÛŒ ۱۹۴۸، چند ساعت پیش از پایان Øاکمیت انگلیس بر Ùلسطین، تشکیل کشور اسرائیل اعلام شد. [5]
دولت ایران، اولین کشوری بود که تشکیل دولت اسرائیل را به سال ۱۹۴۸ (۱۳۲۴) به رسمیت شناخت[نیاز به ذکر منبع].
در سال Û±Û¹Û´Û¸ Ù…. با اشغال قسمت اعظمی از Ùلسطین در Ù…ØÙ„ باستانی کشور پادشاهی مکابیز، دولت اسرائیل در آسیای غربی در مشرق مدیترانه تشکیل گردید. مساØت آن Û²Û±Û°Û°Û° کیلومتر مربع وجمعیت آن Û³Û¶Û¹Û°Û°Û°Û° تن است. پایتخت آن شهر تل آویو Ùˆ شهرهای عمده آن اورشلیم Ùˆ ØÛŒÙا (بندر مهم) است. طبق قانون Ú©Ù†ÙسÙت بنا بوده‌است، پایتخت این کشور به اورشلیم منتقل شود Ùˆ سÙارتخانه‌های خارجی نیز به آنجا برود، اما تا کنون Ùقط ایالات متØده آمریکا این تصمیم را به رسمیت شناخته‌است Ùˆ مرکز نمایندگی اصلی خود را به اورشلیم منتقل کرده‌است Ùˆ عملا هنوز تل آویو پایتخت است. هرچند در منابع رسمی دولت اسرائیل، اورشلیم به عنوان پایتخت معرÙÛŒ می‌شود Ùˆ تل آویو تنها یک شهر مهم به شمار می‌آید.
[ویرایش] جنگ استقلال و مهاجرت
در Ù¾ÛŒ تاسیس کشور اسرائیل ØŒ ارتش‌های مصر، سوریه ØŒ اردن ØŒ لبنان Ùˆ عراق به یکدیگر ملØÙ‚ شدند Ùˆ جنگ مشترکی را علیه اسرائیل به راه انداختند Ùˆ به این ترتیب مرØله دوم از جنگ‌های اعراب Ùˆ اسرائیل آغاز شد. پیشروی لبنان، عراق Ùˆ سوریه از شمال تقریباً‌ در نزدیکی مرز متوق٠شد. Øمله اردنی‌ها از شرق باعث تصر٠شرق اورشلیم Ùˆ Ù…Øاصره بخش غربی آن توسط ارتش این کشور شد. اگرچه هاگانا موÙÙ‚ شد جلوی پیشروی آنها را بگیرد Ùˆ در جبهه جنوبی نیز نیروهای ایرگون موÙÙ‚ به عقب راندن نیروهای مصری شدند. سازمان ملل در ابتدای ژوئن آتش بسی را برقرار کرد Ùˆ در طول مدت همین آتش‌بس نیروی‌های تداÙعی اسرائیل Ø´Ú©Ù„ گرÙتند. پس از چند ماه جنگ مجدد، آتش‌بس دیگری در سال Û±Û¹Û´Û¹ Ø´Ú©Ù„ گرÙت Ùˆ مرزهای اولیه‌ای موسوم به خط سبز تعیین گشت. به این ترتیب اسرائیل توانست Û²Û¶Ùª دیگر از منطقه غرب رودخانه اردن را تصر٠کند. اردن نیز بخش‌هایی از جمله کوهستان‌های وسیع جودیا Ùˆ سمیرا را در اختیار گرÙت Ú©Ù‡ بعداً کرانه باختر نامیده شد. مصر نیز کنترل ناØیه باریکی از ساØÙ„ مدیترانه را در اختیار گرÙته Ú©Ù‡ با نام نوار غزه شناخته می‌شود. در Ø·ÛŒ جنگ، دیوید بن گوریون Ú©Ù‡ اولین نخست وزیر کشور تازه تاسیس اسرائیل شده بود سعی در انØلال شاخه نظامی هاگانا Ùˆ گروه‌های ایرگان Ùˆ لهی(Lehi) کرد. این دوگروه شاخه‌های تروری مخÙÛŒ تشکیل داده بودند Ùˆ مسئول قتل یک دیپلمات سوئدی بودند. پس از آن جمعیت زیادی از اعراب از سرزمین‌های کشور یهودی Ùرار کردند یا از این سرزمین‌ها رانده شدند. تعداد این آورگان بین Û¶Û°Û° تا Û¹Û°Û° هزار Ù†Ùر تخمین زده می‌شود Ùˆ رقم رسمی سازمان ملل در این رابطه Û·Û±Û± هزار Ù†Ùر است. درگیریهای پیاپی این اعراب Ùˆ یهودیان تا امروز ادامه دارد. در طول یک سال پس از اعلان استقلال اسرائیل بازماندگان هلوکاست Ùˆ یهودیان رانده شده از کشورهای عربی Ùˆ ایران به این کشور مهاجرت کردند Ùˆ در طول یکسال جمعیت این کشور بیش از Û¶Û°Û° هزار Ù†Ùر اÙزایش یاÙت.
[ویرایش] دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ میلادی
ØدÙاصل سال‌های Û±Û¹ÛµÛ´ Ùˆ Û±Û¹ÛµÛµ در زمان نخست وزیری موشه شارت، ناکامی یک گروه تروریستی یهودی موسوم به Lavon Affair در بمب گذاری در مصر Ùˆ اÙشای ماجرا منجر به یک رسوایی بزرگ شد. در سال Û±Û¹ÛµÛ¶ مصر کانال سوئز را ملی اعلام کرد Ú©Ù‡ این امر موجب آزردگی شدید انگلستان Ùˆ Ùرانسه شد. پس از آن Ùˆ در Ù¾ÛŒ مجموعه Øملاتی از سوی گروهی موسوم به Ùدائیان ØŒ اسرائیل اتØاد مخÙÛŒ نظامی با این دو کشور اروپایی برقرار کرد Ùˆ به مصر اعلان جنگ داد. پس از آن Ùˆ بدنبال وقوع بØران سوئز Ùˆ Ù…Øکومیت بین‌المللی این سه کشور، اسرائیل نیروها خود را از صØرای سینا خارج کرد Ùˆ آن را به مصر باز پس داد. در Û±Û¹ÛµÛµ بن‌گوریون مجدداً‌ نخست وزیر اسرائیل شد Ùˆ تا زمان استعÙا در Û±Û¹Û¶Û³ در این پست باقی ماند. در Û±Û¹Û¶Û± آدول٠آیشمن Ú©Ù‡ مسئول طراØÛŒ پروژه «راه ØÙ„ نهایی» (پاکسازی قومی یهودیان) در آلمان نازی بود دستگیر شد. آیشمن تنها شخصی بود Ú©Ù‡ توسط دادگاه‌های اسرائیل به مرگ Ù…Øکوم شد. درگیری‌های سیاسی بین اسرائیل Ùˆ کشورهای همسایه‌اش در سال Û±Û¹Û¶Û· بالا گرÙت Ùˆ در این سال سوریه، مصر Ùˆ اردن به اسرائیل اعلان جنگ دادند Ùˆ مصر نیروهای پاسدار ØµÙ„Ø Ø³Ø§Ø²Ù…Ø§Ù† ملل را از نوار غزه اخراج کرد. بعد از ایجاد درگیری در جنگ شش روزه، اسرائیل موÙÙ‚ شد بر همسایگان عرب خود پیروز شود. اسرائیل موÙÙ‚ شد ارتش این سه کشور را بشدت شکست دهد Ùˆ ضربه سنگینی بر نیروی هوایی آنان وارد کرد. بدین ترتیب اسرائیل توانست کرانه باختری ØŒ نوار غزه ØŒ صØرای سینا Ùˆ بلندی‌های جولان را تصر٠کند. خط سبز مسئول تعیین مرز بین اسرائیل Ùˆ سرزمین‌های اشغال شده توسط آن شد Ú©Ù‡ به آنها سرزمین‌های تØت مناقشه نیز Ú¯Ùته می‌شد. اگرچه اسرائیل دامنه تسلط خود را به شرق اورشلیم Ùˆ بلندی‌های جولان نیز گسترش داده بود. صØرای سینا پس از امضاء قرارداد ØµÙ„Ø Ø¨ÛŒÙ† مصر Ùˆ اسرائیل به کشور مصر بازپس داده شد. در سال Û±Û¹Û¶Û¹ گلدا مایر نخست وزیر اسرائیل شد Ùˆ این برای نخستین باری بود Ú©Ù‡ یک زن این سمت را در اسرائیل تصاØب نمود.
[ویرایش] سال‌های دهه ۱۹۷۰
ØدÙاصل سال‌های Û±Û¹Û¶Û¸ تا Û±Û¹Û·Û² به دوره جنگ Ùرسایشی موسوم است. در این دوران درگیرهای متعددی بین اسرائیل، سوریه Ùˆ مصر روی داد. در اوایل دهه Û±Û¹Û·Û°ØŒ گروه‌های ترور Ùلسطینی موج گسترده‌ای از Øملات علیه اهدا٠اسرائیلی Ùˆ یهودی در Ø³Ø·Ø Ø¬Ù‡Ø§Ù† را آغاز کردند. اوج این Øملات ØŒ قتل اعضای تیم‌های ورزشی اسرائیل در المپیک Û±Û¹Û·Û² مونیخ بود. اسرائیل نیز در عملیاتی موسوم به "خشم خدا" توسط ماموران موساد به این Øملات پاسخ داد. در Û¶ اکتبر ۱۹۷۳، در روز یوم کیپور، ارتش سوریه Ùˆ مصر، Øمله‌ای غاÙلگیرانه را علیه اسرائیل آغاز کردند. علیرغم موÙقیت اولیه در این جنگ ØŒ این دو کشور در دستیابی به اهدا٠خود Ú©Ù‡ بازپس‌گیری خاک از دست رÙته در Û±Û¹Û¶Û· بود ناکام ماندند. بلاÙاصله بعد از جنگ، آرامشی نسبی برقرار شد Ùˆ این مقدمه‌ای برای ØµÙ„Ø Ø§Ø³Ø±Ø§Ø¦ÛŒÙ„ Ùˆ مصر بود. در سال Û±Û¹Û·Û´ØŒ اسØاق رابین، بعنوان پنجمین نخست وزیر اسرائیل انتخاب شد. در سال Û±Û¹Û·Û· در Øزب ماعاره Ú©Ù‡ از سال Û±Û¹Û´Û¸ Øزب Øاکم در اسرائیل بود ØŒ با ترک انتخابات کنست(پارلمان اسرائیل) یک طوÙان سیاسی براه انداخت. پس از آن Øزب لیکود به رهبری مناخیم بگین Øزب Øاکم بر دولت اسرائیل شد. در نوامبر همان سال رئیس جمهور وقت مصر، انور سادات، دیداری تاریخی از سرزمین یهودیان به عمل آورد Ùˆ پس از سخنرانی در کنست، بعنوان اولین کشور عرب، اسرائیل را به رسمیت شناخت. پس از آن Ùˆ با ادامه مذاکرات، پیمانی موسوم به کمپ دیوید به امضا رسید. در Ù¾ÛŒ این تواÙÙ‚ اسرائیل صØرای سینا را به مصر باز پس داد. همچنین تواÙÙ‚ شد Ú©Ù‡ به Ùلسطینیان در آنسوی خط سبز خودمختاری داده شود.
[ویرایش] دهه ۱۹۸۰
در Û· جولای Û±Û¹Û¸Û± ØŒ نیروی هوایی اسرائیل راکتور اتمی Osiraq عراق را بمباران کرد تا تلاش این کشور را برای دستیابی به تسلیØات هسته‌ای ناکام بگذارد. در Û±Û¹Û¸Û² اسرائیل به جنوب لبنان Øمله کرد Ú©Ù‡ نتیجه این جنگ آغاز جنگ‌های داخلی لبنان بود. دلیل رسمی این Øمله دÙاع در مقابل Øملات تروریستی به شمال اسرائیل بود. اگرچه پس از پیشروی ÛµÛ° کیلومتری ØŒ نیروهای Ù…Ø³Ù„Ø Ø§Ø³Ø±Ø§Ø¦ÛŒÙ„ پیشروی خود را تا بیروت پایتخت لبنان ادامه دادند. اسرائیل پس از آن با اخراج جبهه آزادی بخش Ùلسطین آنها را وادار کرد به تونس نقل مکان کنند. در سال ۱۹۸۳، بگین به دلیل Ùشارهای روانی ناشی از جنگ از نخست وزیری کناره‌گیری کرد Ùˆ اسØاق شامیر جانشین او شد. در سال Û±Û¹Û¸Û¶ اسرائیل از اغلب متصرÙات خود در لبنان عقب نشینی کرد Ùˆ باقیمانده تصرÙات اسرائیل از لبنان در سال Û²Û°Û°Û° به این کشور بازپس داده شد. در سال‌های پایانی دهه Û¸Û° میلادی تمایلات سیاسی از Ø¬Ù†Ø§Ø Ø±Ø§Ø³Øª به رهبری اسØاق شامیر به سوی Ø¬Ù†Ø§Ø Ú†Ù¾ به رهبری شیمون پرز تغییر کرد. در سال Û±Û¹Û¸Û· قیام Ùلسطینی‌ها موسوم به انتÙاضه اول به همراه موجی از خشونت در سرزمین‌های اشغالی به راه اÙتاد. در Ù¾ÛŒ این شورش ØŒ شامیر دوباره به عنوان نخست وزیر در Û±Û¹Û¸Û¸ انتخاب شد.
[ویرایش] دهه ۱۹۹۰
در جریان جنگ خلیج Ùارس، علیرغم اینکه اسرائیل جزء ائتلا٠بر علیه عراق نبود Ùˆ هرگز وارد جنگ نشد، این کشور توسط موشک‌های عراقی هد٠قرار گرÙت Ùˆ دو شهروند این کشور کشته شدند. سال‌های ابتدایی دهه Û±Û¹Û¹Û° آغاز مهاجرت گسترده یهودیان اتØاد جماهیر شوروی به این کشور بود. مطابق با «قانون بازگشت» هر یک از مهاجران به این کشور در بدو ورود شهروند اسرائیل می‌شدند. در Øدود Û³Û¸Û° هزار Ù†Ùر در سال‌های Û±Û¹Û¹Û°-Û±Û¹Û¹Û± به این کشور مهاجرت کردند. این مهاجرت Ùˆ مشکلات اسکان Ùˆ اشتغال مهاجران، بعنوان موضوعی برای Øملات Øزب کارگر علیه Øزب Øاکم لیکود در جریان رقابت‌های انتخاباتی مورد استÙاده قرار گرÙت. نتیجه آن شد Ú©Ù‡ در سال ۱۹۹۲، Øزب کارگر با اکثریت Û¶Û±:ÛµÛ¹ بر Øزب لیکود در کنست پیشی گرÙت. در Ù¾ÛŒ این انتخابات، اسØاق رابین نخست وزیر شد Ùˆ یک ائتلا٠چپ در دولت تشکیل داد. Øزب ÙˆÛŒ در طول انتخابات وعده داده بود Ú©Ù‡ در صورت پیروزی، پیشرÙت چشم‌گیری در امنیت اجتماعی Øاصل شود Ùˆ در ظر٠۶ تا Û¹ ماه بعد از انتخابات تواÙÙ‚ صلØÛŒ با اعراب Øاصل شود. در پایان سال Û±Û¹Û¹Û³ با ترک چارچوب مادرید،تواÙÙ‚ موسوم به اسلو با سازمان آزادی بخش Ùلسطین به امضاء رسید. در سال Û±Û¹Û¹Û´ ØŒ اردن نیز با اسرائیل پیمان ØµÙ„Ø Ø§Ù…Ø¶Ø§Ø¡ کرد. پشتیبانی گسترده از تواÙÙ‚ اسلو، با موج بی‌سابقه Øملات تروریستی از سوی گروه نظامی Øماس Ú©Ù‡ مخال٠با تواÙÙ‚ نامه بود، کمرنگ شد. Øمایت عمومی از این تواÙÙ‚ نیز در اسرائیل کاهش یاÙت Ùˆ در Û´ نوامبر ۱۹۹۵، یک شبه نظامی ناسیونالیست یهودی با نام یگال امیر، رابین را ترور کرد. واکنش عمومی در Ù¾ÛŒ این ترور باعث بالا رÙتن Ù…Øبوبیت شیمون پرز، خل٠رابین Ùˆ معمار مواÙقت نامه اسلو، شد Ùˆ شانس ÙˆÛŒ را جهت پیروزی در انتخابات Û±Û¹Û¹Û¶ اÙزایش داد. اگرچه موج گسترده بمب گذاری انتØاری بهمراه تمجید عرÙات از مبدع آن ØŒ ÛŒØیی عیاش، باعث تغییر ذهنیت اÙکار عمومی شد Ùˆ در می‌۱۹۹۶ پرز با اختلاÙÛŒ اندک، انتخابات را به رقیب خود از Øزب لیکود، بنامین نتانیاهو باخت. علیرغم مخالÙت Ù…ØاÙظه کاران با پیمان اسلو، نتانیاهو از هبرون عقب نشینی کرد Ùˆ یاداشت تÙاهمی موسوم به Wye River برای اعطای کنترل بیشتری به خودمختاری Ùلسطین امضاء کرد. در دوران زمامداری نتانیاهو، علمیات تروریستی Ùروکش کرد. اما دولت ÙˆÛŒ در Û±Û¹Û¹Û¹ سقوط کرد Ùˆ ایهود باراک از Øزب کارگر با اختلا٠زیادی نتانیاهو را شکست داد Ùˆ نخست وزیر شد.
[ویرایش] دهه ۲۰۰۰
در سال Û²Û°Û°Û° باراک به صورت یکجانبه از خاک لبنان عقب نیشینی کرد. این اقدام با هد٠خنثی سازی مشروعیت Øملات Øزب‌الله لبنان صورت گرÙت. ایهود باراک Ùˆ یاسر عرÙات بار دیگر مذاکراتی را تØت نظارت بیل کلینتون در کمپ دیوید آغاز کردند Ú©Ù‡ به شکست انجامید. باراک پیشنهاد کرد Ú©Ù‡ کشور Ùلسطین در Û·Û³Ùª از کرانه باختری Ùˆ Û±Û°Û°Ùª از نوار غزه تاسیس شود Ùˆ در روالی Û±Û° الی Û²Ûµ ساله کرانه باختری به Û¹Û°Ùª (Û¹Û´Ùª منهای اورشلیم) گسترش یابد. پس از شکست مذاکرات Ùˆ در Ù¾ÛŒ بازدید رهبر مخالÙان ØŒ آریل شارون، از تپه معبد یهود در اورشلیم، شورشی تØت عنوان انتÙاضه الاقصی آغاز شد. این شورش به همراه شکست مذاکرات باعث شد Ú©Ù‡ اسرائیلیان از هر دو Ø¬Ù†Ø§Ø Ø§Ø² باراک روی گردان شوند Ùˆ مذاکرات ØµÙ„Ø Ø¨ÛŒ اعتبار شود. در مارس Û²Û°Û°Û± آریل شارون نخست وزیر شد Ùˆ پس از آن کنست نیز به تسلط Øزب لیکود در آمد. شارون Ø·Ø±Ø Ø¹Ù‚Ø¨ نشینی از غزه را بطور یکجانبه به اجرا گذاشت Ú©Ù‡ این باعث مخالÙت‌هایی در ØدÙاصل آگوست تا سپتامبر Û²Û°Û°Ûµ با ÙˆÛŒ گشت. ÙˆÛŒ همچنین Ø·Ø±Ø Ø¯ÛŒÙˆØ§Ø± Øائل را در کرانه باختری به اجرا گذاشت Ú©Ù‡ هد٠آن ایجاد دیواری جهت مقابله با Øملات Ùلسطینیان از کرانه باختری بود. این دیوار به طول Û¶Û¸Û± کیلومتر در طول مسیر خط سبز سابق ایجاد می‌شد Ùˆ به گونه‌ای موثر Û¹Ù«ÛµÙª از کرانه باختری را شامل می‌شد. اØداث این دیوار انتقادهای گسترده بین‌المللی را بدنبال داشت Ùˆ سازمان‌های بین‌المللی تظاهرات گسترده‌ای را علیه آن سازماندهی کردند. ولی از آنجایی Ú©Ù‡ برای امنیت اسرائیل ضرورت داشت، اØداث آن با پشتیبانی گسترده داخلی همراه بود. پس از سکته مغزی Ùˆ کناره‌گیری وی، ایهود المرت بعنوان Ú©Ùیل نخست وزیری انتخاب شد Ùˆ در Û±Û´ مارس ۲۰۰۶، المرت پس از پیروزی Øزب تاسیس شده توسط شارون ØŒ کادیما، بعنوان نخست وزیر انتخاب شد. کادیما Ú©Ù‡ در عبری به معنای «پیش به سوی جلو» است، بیشتر کرسی‌های کنست را در انتخابات مجلس در سال Û²Û°Û°Û¶ تسخیر کرد. در Û²Û¸ ژوئن ۲۰۰۶، شبه نظامیان Øماس از مرز غزه گذشتند Ùˆ یک سرباز اسرائیلی را اسیر کردند. پس از این رویداد اسرائیل عملیات باران تابستانی را آغاز کرد Ú©Ù‡ شامل بمباران سنگین اهدا٠Øماس ØŒ پل‌ها، جاده‌ها Ùˆ تنها کارخانه برق در غزه بوده‌است. همچنین سربازان اسرائیلی وارد خاک غزه شدند Ú©Ù‡ این عمل، انتقادات گسترده‌ای از اسرائیل را به دلیل استÙاده بی‌تناسب از قوه قهریه Ùˆ مجازات دسته‌جمعی شهروندان بی‌گناه Ùˆ عدم اجازه به دیپلماسی بهمراه داشت. اسرائیل مدعی است راه دیگری برای بازپس گرÙتن سرباز به اسارت گرÙته شده Ùˆ پایان Øملات موشکی به این کشور وجود ندارد. در Û±Û² جولای ۲۰۰۶، درگیری نظامی بین لبنان Ùˆ اسرائیل به وقوع پیوست. درگیری با Ù†Ùوذ Øزب‌الله به شمال اسرائیل Ùˆ به اسارت گرÙتن دو سرباز Ùˆ کشتن Û³ سرباز دیگر اسرائیلی آغاز شد. اسرائیل دولت لبنان را مسئول این Øملات شناخت Ùˆ ضمن Ù…Øاصره دریایی Ùˆ هوایی این کشور، تهاجماتی نظامی را از زمین Ùˆ هوا به جنوب لبنان آغاز کرد. Øزب‌الله نیز با انجام Øملات موشکی متناوب به شمال اسرائیل با نیروهای Ù…Ø³Ù„Ø Ø§Ø³Ø±Ø§Ø¦ÛŒÙ„ درگیر شد Ùˆ نبردی چریکی را با ارتش آن کشور آغاز کرد. در ساعت Ûµ ØµØ¨Ø Û±Û´ آگوست Û²Û°Û°Û¶ آتش‌بس بین دو طر٠برقرار شد، اگرچه در مواردی این آتش‌بس از سوی هر دو طر٠نقض شد. این درگیرها در مجموع موجب مرگ بیش از Û±Û°Û°Û° غیرنظامی لبنانی ،۴۴۰ شبه نظامی Øزب‌الله، Û±Û±Û¹ سرباز اسرائیلی Ùˆ Û´Û´ شهروند آن کشور شد Ùˆ خسارات عمده‌ای به تاسیسات Ùˆ ساختمان‌های شهرهای دو کشور وارد ساخت.
[ویرایش] نتایج اشغال سرزمین‌های Ùلسطین
اشغال Ùلسطین Ùˆ تشکیل یک کشور یهودی در سرزمینی Ú©Ù‡ هماره در طول تاریخ برای سه دین یهود، مسیØیت Ùˆ اسلام مقدس بوده‌است، خشم کشورهای اسلامی را برانگیخته‌است Ùˆ از آن تاریخ با خشم به اشغال سرزمین‌ها می‌نگرند. در نظر بسیاری از دولتمردان کشورهای اسلامی Ùˆ مردم این کشورها،عمل اسرائیل در اشغال این سرزمین‌ها Ùˆ اعمال خشونت نسبت به اعراب ساکن در اسرائیل اعم از مسلمان Ùˆ مسیØÛŒ - Ú©Ù‡ در نهایت به برقراری جهاد Ùˆ خشونت متقابل مسلمانان انجامیده‌است - مذموم Ùˆ خلا٠مبانی Øقوق بشر است Ùˆ انتقادات Ùراوانی در این زمینه متوجه دولت اسرائیل است. از جمله جنایات دولت اسرائیل می‌توان به کشتار دیر یاسین در Û¹/Û´/Û±Û¹Û´Û¸ Ùˆ Ùاجعه روستای Ú©Ùر قاسم در Û²Û¹/Û±Û°/Û±Û¹ÛµÛ¶ اشاره کرد. ر.Ú©. [6]
امروزه، هنوز با وجود تمام تلاش‌ها هنوز ØµÙ„Ø Ø¯Ø± این سرزمین برقرار نگردیده‌است Ùˆ هر روزه بر آمار کشته‌شدگان درگیری‌ها از هر دو طر٠درگیر - Ùˆ بویژه از سوی مسلمانان مبارز Ú©Ù‡ امکانات نظامی کمتری دارند - اÙزوده می‌شود.
همچنین اسرائیل Ø·ÛŒ جنگ شش روزه سال Û±Û¹Û¶Û· بخش‌های وسیعی شامل بخش شرقی بیت المقدس، کرانه باختری رود اردن، بلندی‌های جولان Ùˆ صØرای سینا را اشغال کرد، Ú©Ù‡ علی رغم قطعنامه‌های سازمان ملل هنوز بخش عمده‌ای از آن مناطق در اشغال اسرائیل است.
[ویرایش] جستارهای وابسته
[ویرایش] منابع
- Wikipedia contributors, "History of Israel," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=History_of_Israel&oldid=76377300 (accessed October 4, 2006).