حسابداری دوبل
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
حسابداری دوبل نوعی از حسابداری است که در آن کليه فعاليتهای مالی شرکت به صورت حسابهای بدهکار و یا بستانکار ثبت میگردد.
[ویرایش] حسابداری سیاق
در حسابداری اولیه، اطلاعات انجام هر گونه عملیات به صورت سیاق نگهداری میشده است و به این گونه حسابداری حسابداری سیاق گفته میشده است. به عنوان مثال نمونه زیر بخشی از این حسابداری است:
- 1385/1/1 مبلغ 1000 ریال جنس به صورت نقدی خریداری شد.
- 1385/1/2 مبلغ 134 ریال بابت هزینه ملزومات اداری و خرید نوشت افزار هزینه شد.
- 1385/1/3 20 قطعه فرش به صورت 5000 نقد و 3000 نسیه خریداری شد.
[ویرایش] حسابهای بدهکار و بستانکار
در حسابداری دوبل حسابهای مختلفی وجود دارند که این حسابها یا از نوع بدهکار یا از نوع بستانکار میباشند. شناخت و درک حسابها اصل حسابداری را تشکیل میدهد. بهتر است حساب بدهکار و حساب بستانکار را خارج از مفهوم بدهکار و بستانکار در محاوره در نظر بگیرد.
حساب صندوق، حساب ملزومات اداری، هزینه ها، حساب بدهکاران، حساب خريد از نوع بدهکار است. حسابهای بستانکاران، فروش، در آمد از نوع بستانکار است.
افزایش در حسابهای بدهکاری، حساب را بدهکار و کاهش آن حساب را بستانکار میکند. افزایش در حسابهای بستانکاری، حساب را بستانکار و کاهش آن حساب را بدهکار میکند.
مثلا وقتی پولی از صندوق برداشته میشود چون حساب صندوق از نوع بدهکاری است و چون موجودی صندوق کاهش پیدا میکند، گفته میشود که حساب صندوق، یا به اختصار صندوق، بستانکار شده است. یا مثلا وقتی ملزوماتی برای شرکت خریده میشود، چون ملزومات اضافه میشود، حساب ملزومات بدهکار میشود. در آخرین مثال فرض کنید جنسی خریداری شده است، چون موجودی خرید افزایش یافته و چون حساب خرید از نتوع بستانکاری است، خرید بستانکار میشود.
[ویرایش] آرتیکل
در حسابداری دوبل هر عمل حسابداری که آرتیکل نامیده میشود، به صورت جابجایی بین حسابهای بدهکار یا بستانکار ثبت میگردد. پس ثبت هر آرتیکل شامل ثبت تاریخ وقوع فعالیت مالی، ثبت حسابهای بدهکار و بستانکار و شرح عملیات است. در هر آرتیکل ابتدا حساب بدهمار و سپس حساب بستانکار ثبت میشود.
مثلا عملیات فوق به صورت زیر در حسابداری دوبل ثبت میگردد: 1385/1/1 خريد 1000 صندوق 1000 خرید نقدی جنس (دقت کنید: چون جنس خریداری شده پس موجودی حساب خرید افزایش یافته، از طرفی چون خرید نقدی بوده مبلغ از صندوق برای این خرید برداشته شده است، پس خرید 1000 بدهکار و صندوق 1000 بستانکار میشود) 1385/1/2 ملزومات 134 صندوق 134 پرداخت هزینه ملزومات (دقت کنید: چون ملزومات از نوع حساب بدهکاران است، خرید آن موجب افرایش ملزومات میشود و چون خرید نقدی بوده حساب صندوق کاهش یافته و بستانکار میشود) 1385/1/3 خريد 8000 صندوق 5000 بستانکاران 3000 خرید فرش (دقت کنید: چون مبلغی از خرید نقدی و مبلغی نسیه بوده است پس در اثر این خرید اولا صندوق کاهش پیدا کرده و بستانکار میشود، دوما حساب بستانکاران شرکت افزایش پیدا میکند و چون حساب بستانکاران از نوع بستانکاری است، افزایش آن موجب بستانکاری میشود. همانطور که ملاحظه میکند در این آرتیکل یک حساب بدهکار و دو حساب بستانکار شده است. ) همانگونه که ملاحظه کردید در هر آرتیکل مجموع طرف بدهکار ( که اول نوشته میشود) با مجموع طرف بستانکار برابر میباشد. به همین دلیل همواره ثبت اطلاعات در حسابداری دوبل ترای میباشد. عملیات فوق معمولا در دفتری که دفتر روزنامه نامیده میشود ثبت میگردد.