حقوق بینالملل
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
حقوق بین الملل رابطه میان دولتها با یکدیگر و در کنار آن،رابطه دولتها با سازمانهای بین المللی و خود سازمانهای بین المللی با یکدیگر را ترسیم می نماید.اخیرا اشخاص هم به عنوان یکی از تابعان حقوق بین الملل ،به طور نسبتا محدودی مورد توجه قرار گرفته اند. در حقوق بین الملل موضوعات متنوعی مورد بررسی قرار می گیرند که از مهم ترین آنها می توان به موارد ذیل اشاره نمود: حقوق بشردوستانه بین المللی- حقوق بشر بین المللی- حقوق سازمانهای بین المللی- حقوق اقتصادی بین المللی- حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات بین المللی- حقوق معاهدات- مسئولیت بین المللی دولتها و سازمانهای بین المللی
درخصوص ماهیت حقوق بین الملل ،این تردید ممکن است به ذهن خطور نماید که آیا این عنوان ناظر به یک نظام حقوقی است؟در واقع این ابهام عمدتا از قیاس نظام حقوق داخلی با نظام حقوق بین الملل حاصل می شود و با توجه به موضوعاتی نظیر صلاحیت اجباری محاکم داخلی و ضمانت اجرای قهری قواعد داخلی و نهایتا وجود قوه مقننه مجزا و مقتدر در درون اکثر دولتها،مشابه همین انتظارات از حقوق بین الملل نیز به وجود آمده است در حالیکه بنیانها و قواعد نظام اخیر به کلی متفاوت از نظامهای داخلی است.به عنوان نمونه آقای هرش لوتر پاخت معتقد است این تصور به شدت تحت تاثیر تجربه دول مدرن قرار دارد،بنابراین ،قیاس این سازوکارهای نهادی مدرن با اجتماع بدوی و سازمان نایافته امروز بین المللی ،منطقا بلاوجه است.از همین رو در اجتماع بین المللی نباید به تمامی قیود نظامهای حقوقی داخلی تن در داد.درست به همین خاطر است که همواره بر تمایز بنیادین نظم حقوقی بین المللی با نظم حقوقی داخلی تاکید می شود.البته در این وادی نباید افراط گرا بود ؛به نحوی که منکر تمامی خصلتهای نظامهای داخلی شدو از حقوق تعریفی ارائه نمود که در واقعیت پایه ای نداشته و از اصول پذیرفته شده حقوقی چنان فاصله داشته باشد که گویی موجودی خیالی وموهوم است.اما اجتماع بین المللی کدامین عناصر را فاقد است؟بدوا باید در نظر داشت که درجه الزام در یک نظام حقوقی صرفا یک موضوع کیفی است و بنابراین می توان نظامهای حقوقی را تصور نمود که از حیث کیفیت با هم برابر نیستند ولی کماکان یک نظام حقوقی به شما رمی روند.این کیفیات را تعامل میان عناصر مختلف می سازد.به هر حال نمی توان منکر این شد که این تصور بلا وجه نیست که یک نظام حقوقی بالغ و نظامی دیگر نابالغ باشد.ضمانت اجرا صرفا یک عنصر است که اگرچه در کیفیت یک نظام حقوقی موثر است اما شرط انحصاری و کافی نیست.در این میان عناصر پراهمیت دیگری نیز وجود دارد: وحدت ،عمومیت و صحت.همچنین تطابق قواعد حقوقی با مفهوم کلی عدالت نیز باید در بالای این هرم عناصر قرار گیرد.بر این اساس اگرچه ممکن است برای نظام نوپای حقوق بین الملل نتوان وجود تمامی این عناصر را مفروض انگاشت ولی مجموعه قواعد رفتاری تحت عنوان حقوق بین الملل،از میان تمامی نظامهای متصور، قطعا بیشترین شباهت را با نظامهای حقوقی دارد..
[ویرایش] پیوندهای بیرونی
×'منبع:'برگرفته از مقدمه تحلیلی بر مبانی حقوق بین الملل ،تقریرات درسی دکتر امین اله زارع فر