ویکی‌پدیا:راهنمای حذف
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
این صفحه روند نامزد کردن مقالات برای حذف از طریق بحث و رای‌گیری را توضیح می‌دهد. توجه کنید که روندهای دیگر حذف (مانند حذف سریع) در صفحهٔ ویکی‌پدیا:سیاست حذف توضیح داده شده‌اند.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] مرور
تمام آن چه در فضای نام اصلی ویکی‌پدیا نوشته شود، می‌باید با سه سیاست کلی حق تکثیر، ارجاع‌پذیری، و دیدگاه بی‌طرفانه سازگار باشد. وقتی مقاله‌ای با سیاست دیدگاه بی‌طرفانه سازگار نباشد، غالباً با ویرایش مقاله می‌توان این ایراد را برطرف کرد، اما وقتی مقاله‌ای با دو سیاست دیگر ویکی‌پدیا سازگار نباشد، در بیشتر موارد چاره‌ای به جز حذف مقاله باقی نمی‌ماند. مقالاتی که به علت نقض حق تکثیر حذف می‌شوند، باید روندی جداگانه (که در ویکی‌پدیا:سیاست حذف توضیح داده شده) را طی کنند. مقالاتی که به دلایلی مثل فقدان منابع کافی و معتبر، یا سرشناسی ناکافی موضوع، برای حذف انتخاب می‌شوند، از طریق بحث و رای‌گیری حذف می‌شوند، که در زیر توضیح مراحل کار را می‌خوانید.
[ویرایش] توصیه‌های کلی
[ویرایش] فضای نام کاربر
اگر صفحه‌ای که می‌خواهید حذف شود، در فضای کاربری خودتان است (مثلاً زیر صفحه‌ای از صفحهٔ کاربری خودتان است) در آن صورت می‌توانید درخواست حذف سریع کنید (به ویکی‌پدیا:معیارهای حذف سریع مراجعه کنید).
[ویرایش] برخورد صحیح
این نکته را به خاطر بسپارید: اگر مقاله‌ای در ویکی‌پدیا نامزد حذف می‌شود، به آن معنی است که مقاله احتمالاً شایستگی باقی ماندن در ویکی‌پدیا (به عنوان یک دانشنامه) را ندارد، و نه آن که نویسندهٔ مقاله (یا مشارکت‌کنندگان در تکمیل مقاله) شایستگی نداشته‌اند. اگر نمی‌دانید که چرا ممکن است یک مقاله شایستگی ماندن در ویکی‌پدیا را نداشته باشد، ویکی‌پدیا:سرشناسی و ویکی‌پدیا:ارجاع‌پذیری، و صفحات مرتبط با آن‌ها را مرور کنید.
توجه داشته باشید که صفحات رای‌گیری برای حذف، یکی از شایع‌ترین جاهایی هستند که کاربرانی مختلف با دیدگاه‌های مختلف در کنار هم بحث می‌کنند؛ بنا بر این، برخورد آمیخته با احترام و نزاکت و رعایت فرهنگ شهروندی در این صفحات، از اهمیت زیادی برخوردار است.
نکتهٔ دیگری که باید به آن توجه داشته باشید آن است که در طی مدتی که مقاله‌ای دورهٔ رای‌گیری برای حذف را طی می‌کند، شما اجازه دارید که مقاله را ویرایش کنید. سعی کنید که ویرایش‌هایتان در این دوره، بیشتر روی برطرف کردن ایرادهای مقاله تمرکز داشته باشد. همچنین، برای این که کاربرانی که دربارهٔ حذف یا باقی‌ماندن مقاله نظر می‌دهند سردرگم نشوند، وقتی ویرایش‌هایی انجام می‌دهید که جزئی نیستند (مثلاً چند جمله را بازنویسی می‌کنید یا جملاتی را به مقاله اضافه یا از آن کم می‌کنید)، حتماً انجام ویرایش را در صفحهٔ رای‌گیری برای حذف آن مقاله، توضیح دهید.
به علاوه توجه داشته باشید که وقتی مقاله‌ای را که نامزد حذف شده ویرایش می‌کنید:
- نباید برچسب نامزدی برای حذف مقاله را بردارید (این کار را فقط مدیری که رای‌گیری برای حذف را جمع‌بندی می‌کند اجازه دارد انجام دهد)؛
- نباید مقاله را خالی کنید (یعنی تمام متن آن را پاک کنید و صفحه را ذخیره کنید)؛
- نباید مقاله را انتقال یا تغییر نام دهید؛
- نباید مقاله را تبدیل به یک صفحهٔ تغییر مسیر کنید؛
- ترجیحاً محتوای مقالات دیگر را با این مقاله ادغام نکنید. اگر این کار را کردید، در صورتی که برای حذف مقاله اجماع حاصل شود، تمام این ادغام‌ها باید پیش از حذف مقاله به جای قبلی خود بازگردانده شوند.
[ویرایش] روند نامزد کردن مقالات
قبل از این که مقاله را نامزد حذف کنید، مطمئن شوید که هیچ یک از رویکردهای جایگزین که در ویکی پدیا:سیاست حذف توضیح داده شده‌اند، مشکل مقاله را برطرف نمی‌کنند. اگر تنها بخشی از مقاله مشکل دارد، سعی کنید در صفحهٔ بحث مقاله این ایراد را مطرح کنید، و سپس آن قسمت را از طریق ویرایش کردن مقاله، حذف کنید. لطفاً بدون توضیح در صفحهٔ بحث مقاله، اقدام به حذف یک قسمت از آن نکنید، زیرا این کار شما با شک به خرابکاری، واگردانی می‌شود.
برای این که صفحه‌ای را نامزد حذف از طریق بحث و رای‌گیری بکنید، در بالای مقاله این دستور را اضافه کنید:
{{پیشنهاد حذف}}
و صفحه را ذخیره کنید. می‌بینید که در بالای صفحه برچسبی مشابه این ظاهر می‌شود:
اولین پیوندی که در متن برچسب وجود دارد (و متنش به رنگ قرمز دیده می‌شود)، پیوندی به یک زیرصفحهٔ ویکی‌پدیا:رای‌گیری برای حذف است. روی این پیوند کلیک کنید. شما به صفحه‌ای جدید که هنوز ایجاد نشده است می‌روید. این صفحه، محل بحث و اظهار نظر دیگر کاربران در مورد حذف یا نگه‌داشتن مقاله خواهد بود. در این صفحه متنی مشابه متن زیر بنویسید:
== [[عنوان مقاله]] == دلیل نامزد کردن مقاله برای حذف. ~~~~
توجه دارید که به جای عنوان مقاله باید عنوان مقاله‌ای که نامزد حذف کرده‌اید را بنویسید. همچنین توجه داشته باشید که حتماً بعد از ذکر دلیل، نوشته‌تان را با چهار علامت مدک (<code>~~~~</code>) امضا کنید.
بعد از این که متن را وارد کردید، صفحه را ذخیره کنید. به این ترتیب شما صفحهٔ رای‌گیری برای بحث را ایجاد کرده‌اید. اکنون فقط یک مرحلهٔ دیگر از کار باقی مانده است. در بالای صفحهٔ رای‌گیری که الآن ایجاد کردید، پیوند به صفحهٔ ویکی‌پدیا:رای‌گیری برای حذف می‌بینید. روی آن کلیک کنید تا به صفحهٔ یاد شده بروید. روی «این صفحه را ویرایش کنید» کلیک کنید. اگر توجه کنید، می‌بینید که دستورهایی مانند این در جعبهٔ ویرایش دیده می‌شود:
...
{{رای‌گیری برای حذف/فلان}}
{{رای‌گیری برای حذف/بهمان}}
...
زیر آخرین دستور از آن نوع، یک سطر جدید اضافه کنید، دستوری مانند همان‌ها تایپ کنید، فقط به جای فلان یا بهمان، عنوان مقاله‌ای که نامزد حذف کرده‌اید را بنویسید. سپس صفحه را ذخیره کنید:
...
{{رای‌گیری برای حذف/فلان}}
{{رای‌گیری برای حذف/بهمان}}
{{رای‌گیری برای حذف/حذف‌شونده}}
...
توجه: فرایند حذف از طریق بحث و رای‌گیری، فرایندی نیست که در آن فقط بر اساس تعداد آرای موافق و مخالف تصمیم‌گیری شود. از ایجاد قسمت‌هایی برای رای موافق و مخالف جداً پرهیز کنید. در زیر می‌خوانید که کاربران نباید فقط با اعلام موافقت یا مخالفت اکتفا کنند.
[ویرایش] روند بحث و رای دادن
هدف از بحث در مورد حذف یا نگاه داشتن مقالات، رسیدن به اجماع است. به همین خاطر، صرف ابراز موافقت یا مخالفت، کمترین کمک را می‌کند. از ایجاد کردن عنوان موافق و مخالف در صفحه‌های رای‌گیری برای حذف، و امضا کردن زیر یکی از عناوین جداً خودداری کنید. اگر نمی‌توانید دلیلی برای موافقت یا مخالفت‌تان بنویسید، رای مدهید، چرا که رای‌هایی که به رسیدن به اجماع کمک نکنند، نادیده گرفته می‌شوند.
هر مشارکتی که در صفحات رای‌گیری برای حذف انجام می‌شود، حتماً باید امضا داشته باشد. برای امضا کردن کافی است که چهار علامت مدک (~~~~) در پایان نوشتهٔ خودتان اضافه کنید. مدیری که بحث را جمع‌بندی می‌کند، می‌تواند نظرات بدون امضا را کلاً نادیده بگیرد.
همچنین، مدیران اجازه دارند به صلاحدید خودشان، نظرات کاربرانی را که تا پیش از اظهار نظر در صفحهٔ رای‌گیری برای حذف، ویرایش‌های زیادی نداشته‌اند، یا کاربرانی که به طور ناشناس (بدون ورود به سیستم با حساب کاربری) اقدام به رای دادن می‌کنند را نادیده بگیرند.
اگر در طی مدتی که مقاله‌ای نامزد حذف است، در آن مقاله‌ای ویرایشی انجام می‌دهید، این نکته را در صفحهٔ رای‌گیری ذکر کنید تا کاربران سردرگم نشوند (استثنای این مورد زمانی است که ویرایشی جزئی انجام می‌دهید که تاثیری در نظر کاربران نخواهد داشت؛ مثلاً وقتی که نقطه‌گذاری یک جمله را اصلاح می‌کنید، بدون آن که مفهومش تغییر کند).
اگر کاربران دیگری شواهدی جدید در مورد مقاله ارائه کرده‌اند (مثلاً زمانی که حذف به خاطر عدم سرشناسی مطرح شده، اما کاربری توانسته شواهدی مبنی بر سرشناسی موضوع مقاله را ارائه کند)، اگر نظرتان را تغییر می‌دهید، حتماً این را ذکر کنید (در قسمت‌های پایین‌تر، بخش اختصارات را بخوانید). همچنین، خوب است که اگر نظرتان علی‌رغم ارائهٔ شواهد جدیدْ تغییر نکرده، عدم تغییر نظرتان را اعلام کنید (باز هم، در قسمت‌های پایین‌تر، بخش اختصارات را بخوانید).
ترتیب نظرات نیز خیلی مهم است. نظر جدید خودتان را زیر تمام نظرهای قدیمی‌تر از آن اضافه کنید. از اضافه کردن نظرتان در میان نظرات دیگران جداً خودداری کنید.
برای این که نظرات خواناتر باشند، هر نظر را با علامت * شروع کنید. به مثال زیر در مورد روش صحیح نظر دادن کاربرها و استفاده از دستور * برای صفحه‌بندی بهتر توجه کنید:
| ...
* '''نگه داشته شود''' - دلیلی برای حذف نمی‌بینم. [[کاربر ۱]] ۲۲ فوریه ۲۰۰۷ * '''حذف شود''' - به نظر من از معیار سرشناسی برخوردار نیست و باید حذف شود. [[کاربر ۲]] ۲۳ فوریه ۲۰۰۷ ** اما من مصاحبه‌های زیادی از ایشان خوانده‌ام. [[کاربر ۱]] ۲۴ فوریه ۲۰۰۷ * '''حذف شود''' - برای برخورداری از معیارهای سرشناسی، مصاحبه‌های متعدد کافی نیست؛ باید جوایز متعددی از مراجع مستقل گرفته باشد، یا از سایر مواردی که در سیاست سرشناسی افراد آمده برخوردار باشد. [[کاربر ۳]] ۲۶ فوریه ۲۰۰۷ ** '''تغییر نظر:حذف شود''' - با توجه به توضیحات [[کاربر ۳]] من هم با حذف مقاله موافق هستم. [[کاربر ۲]] ۲۷ فوریه ۲۰۰۷ |
که نتیجهٔ آن به این صورت دیده می‌شود:
|
...
|
[ویرایش] جمع‌بندی
- صفحهٔ ویکی‌پدیا:راهنمای حذف برای مدیران را نیز ببینید.
پس از طی مدت زمانی (معمولاً حدود پنج روز) یکی از مدیران ویکی‌پدیا، به بررسی نظرات مطرح‌شده می‌پردازد و در صورتی که تشخیص بدهد که اجماع حاصل شده است، مطابق اجماع عمل می‌کند (یعنی اگر توافق جمعی برای حذف مقاله بوده، مقاله را حذف می‌کند، و اگر توافق بر نگاه داشتن مقاله بوده، فقط بحث را جمع‌بندی و بایگانی می‌کند)، اما اگر اجماع حاصل نشده باشد، مقاله نگاه داشته می‌شود.
توجه به چند نکته ضروری است. نخست آن که مدیری که صفحه‌ای را حذف می‌کند یا نگاه می‌دارد، باید تجربه کافی در تشخیص اجماع را داشته باشد و در صورت نیاز، آمادگی داشته باشد تا شفافانه تصمیم خودش را توضیح دهد. دوم آن که مدیران بر اساس نظرات و شواهدی که در صفحهٔ رای‌گیری برای حذف توسط کاربرهای مختلف ارائه شده تصمیم‌گیری می‌کنند. به همین خاطر، اگر می‌خواهید به تصمیم‌گیری درست مدیران کمک کنید، سعی کنید شواهد بیشتری به نفع نظر خودتان ارائه کنید.
لازم نیست که در مورد حذف یک مقاله اجماع کامل حاصل شود. اجماع نسبی برای حذف مقاله، می‌تواند مدیر تصمیم‌گیرنده را متقاعد کند که مقاله را حذف کند.
در مواردی که تصمیم بر ادغام مقاله با دیگر مقالات گرفته می‌شود، چون انجام این تصمیم نیاز به دسترسی مدیریتی ندارد، مدیری که بحث را جمع‌بندی می‌کند، فقط از برچسب‌های {{ادغام با}} برای اطلاع‌رسانی استفاده می‌کند و لازم نیست خودش ادغام مطالب را به عهده بگیرد.
[ویرایش] مخالفت کردن با جمع‌بندی انجام‌شده
در حالت کلی، اجماع کاربران برای حذف یا نگهداری یک مقاله، به عنوان درست‌ترین تصمیم در مورد بقای آن مقاله در ویکی‌پدیا تلقی می‌شود (چرا که با این اصل بنیادی در ویکی‌پدیا که ویکی‌پدیا از مشارکت جمعی حاصل می‌شود، مطابقت کامل دارد). اما گاهی پیش می‌آید که شخصی به طور جدی با تصمیمی که جمع گرفته است مخالف است. اگر شما با تصمیم جمع در مورد حذف یا نگهداری یک مقاله مخالفت جدی دارید، انتظار می‌رود که روند زیر را طی کنید:
اولین قدم آن است که سعی کنید درک کنید که چرا مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، در مورد تصمیمی که شما با آن مخالف هستید، به اجماع رسیدند. اگر واقعاً نیت آن‌ها را درک کردید، اما باز هم فکر می‌کنید که اشتباه می‌کنند، این متن را دنبال کنید.
اگر تصور می‌کنید که مقاله باید حذف می‌شده اما نگه داشته شده، در آن صورت مدتی صبر کنید. شاید ویرایش‌های کاربران دیگر بتواند کاستی‌های مقاله را برطرف کند، به طوری که نظر شما نیز تغییر کند و با نگاه داشتن مقاله موافق شوید. خود شما هم ممکن است بتوانید با قدری جستجو در منابع، به این روند کمک کنید. اگر پس از طی مدتی وضعیت مقاله بهتر نشد، شما می‌توانید مقاله را دوباره نامزد حذف کنید. حتماً در صفحهٔ رای‌گیری برای حذف ذکر کنید که مقاله را برای بار دوم نامزد حذف می‌کنید و بنویسید که چرا مقاله باید حذف شود، و چرا دلایلی که بار قبل برای نگاه داشتن مقاله ارائه شدند، کافی نیستند.
اگر گمان می‌برید که مقاله‌ای نباید حذف می‌شد، می‌توانید مقاله را از نو شروع کنید؛ منتها این بار مقاله را از بار قبل بهتر بنویسید، به طوری که دلایلی که بار پیش منجر به حذف مقاله شدند، این بار مصداق نداشته باشند.
نهایتاً اگر تصور می‌کنید که تصمیم جمع در مورد مقاله درست بوده، اما این تصمیم به درستی اعمال نشده، یا مدیری که جمع‌بندی را انجام داده در انجام این کار مرتکب اشتباه شده، در ویکی‌پدیا:تابلوی اعلانات مدیران درخواست بررسی حذف کنید. توجه کنید که شما حق ندارید که از مدیران درخواست کنید تصمیمی بر خلاف اجماع عموم کاربران اتخاذ کنند. همچنین ویکی‌پدیا:سیاست بازیابی را هم بخوانید.
[ویرایش] اختصارات
برای این که رای و نظر خودتان را در مورد حذف شدن یا نگه داشتن یک مقاله، به بهترین شکل بیان کنید، می‌توانید از اختصارات استفاده کنید. الگوی کلی استفاده از اختصارات به این صورت است:
* '''اختصار''' - توضیح ~~~~
که به جای کلمهٔ اختصار در مثال فوق، می‌توانید یکی از این عبارات را استفاده کنید:
- نگه داشته شود: وقتی که نظر شما در دفاع از باقی ماندن مقاله است.
- حذف شود: وقتی که نظر شما در دفاع از حذف شدن مقاله است.
- حذف ضعیف: وقتی که با قطعیت کمتری، با حذف شدن موافقید.
- حذف سریع: وقتی که دلیلی که در ادامه توضیح می‌دهید، نشان می‌دهد که مقاله با یکی از معیارهای حذف سریع هم سازگاری دارد، و بهتر است حذف سریع بشود.
- حذف و جایگزین: وقتی که متنی برای جایگزین کردن متن فعلی مقاله تهیه شده، و شما فکر می‌کنید که تاریخچه قبلی مقاله نباید نگاه داشته شود.
- فقط جایگزین: وقتی که متنی برای جایگزنی کردن متن فعلی تهیه شده، اما فکر می‌کنید که تاریخچه فعلی هم باید نگاه داشته شود.
- تغییر نظر: وقتی که بر اساس توضیحات دیگر کاربران، نظرتان را تغیر می‌دهید، قبل از این که عبارت اختصاری برای نظر جدیدتان را وارد کنید، عبارت تغییر نظر را وارد کنید، تا دیگران متوجه شوند نظرتان را تغییر داده‌اید، و به اشتباه نظر قبلی شما را نیز در هنگام اجماع‌یابی در شمار نیاورند.
توجه داشته باشید، این اختصارات فقط برای راحت‌تر منتقل شدن مفهوم هستند. شما می‌توانید اختصارات دیگری هم برای خودتان ابداع و استفاده کنید، به شرطی که مطمئن باشید دیگران منظور شما را می‌فهمند.
