فضل‌الله زاهدی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

فضل‌الله زاهدی

تیمسار فضل الله زاهدی در سال ۱۳۰۴ ه.ق در همدان به دنیا آمد . او فرزند ابوالحسن‌خان بصیردیوان از مالکان همدان بود که نسب خود را به شیخ‌ زاهد گیلانی می‌رساند و سالها مباشر املاک نصیرالملک همدانی بود. فضل الله خان در جوانی وارد سازمان پلیس غرب که توسط انگلیسی ها در آب شینو همدان تشکیل شده بود، شد ولی پس از انحلال این سازمان ،به آتریاد همدان بریگاد قزاق پیوست.

او در سال ۱۳۳۸ ه.ق (۱۲۹۸ ه.ش) با دختر میرزا حسین خان مؤتمن الملک پیرنیا (رئیس مجلس شورای ملی]] ازدواج کرد. در همین ایام در نبردهای نیروهای قزاق با جنگلی های گیلان شرکت داشت و در کودتای رضا خان میرپنج در اسفند ۱۲۹۹ با او به تهران آمد و پس از آن در زمره هواداران رضاخان سردارسپه قرار گرفت و به مأموریت هایی در گیلان و آذربایجان و خوزستان رفت و در گیلان و خوزستان حکمران نظامی شد.

او در سال ۱۳۰۸ ه.ش به ریاست شهربانی منصوب شد ولی پس از آن به جهت سؤ مدیریت دوبار معزول ، زندانی و خلع درجه شد.

پس از برکناری رضاشاه توسط اشغالگران انگلیسی و روس در سال ۱۳۲۰ ه.ق دوباره روی کار آمد و به ریاست ژاندارمری کل کشور منصوب شد و دو ماه بعد فرمانده لشکر اصفهان شد و در این هنگام به‌ظن همکاری با عوامل آلمان نازی به‌دست نیروهای انگلیس دستگیر شد. مدتی او را در فلسطین نگه داشتند. سپس در سال ۱۳۲۵ به ایران بازگشت و به مأموریت هایی در فارس رفت. پس از آن‌که یک‌بار دیگر در آبان ۱۳۲۸ به ریاست شهربانی رسید، بازنشسته شد.

وی در کابینه حسین علاء وزیر کشور بود(۱۳۳۰) و در نخستین کابینه دکتر مصدق نیز این مقام را حفظ کرد و سپس سرپرست شهربانی کل کشور شد. ولی بعداً با مخالفان مصدق نزدیک شد.

محمدرضاشاه پهلوی در اجرای طرح برکناری محمد مصدق، فرمان انتصاب تیمسار زاهدی به نخست‌وزیری ایران را امضا کرد. مصدق سر باز زد . نهایتا پس از موفقیت کودتای ۲۸ مرداد، زاهدی نخست‌وزیر شد ودرجه سپهبدی گرفت. در۱۶ فروردین ۱۳۳۴ شاه او را برکنار کرد و به عنوان نماینده دائمی ایران در دفتر اروپائی سازمان ملل متحد به سوئیس فرستاد. وی در شهریور ۱۳۴۲ در ژنو درگذشت.