کوه ناخ
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
رشته کوه ناخ کوه بلندی است در شمال دهستان کوخرد در بخش کوخرد شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع شدهاست.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] ارتفاع کوه ناخ
ارتفاع کوه ناخ از سطح دریا ۵۰۰۰ پا است. در قله این کوه چُک بلندی وجود دارد که بنام «جُک تُرُه» معروف است و از دور نمایان است، این کوه در مشرق هم ادامه پیدا کرده تا اینکه رسیده به کوه لاور و با هم رشتهکوههای جنوبی گوده را تشکیل داده و به سمت مغرب ادامه دارد.
کوه ناخ از طرف شمال دهستان کوخرد قرار دارد، فاصله دهستان تا «تَپهَ رَه» که اولین راه ورودی به کوه ناخ است یک کیلومتر بیشتر نیست، ازطرف «تَپه رَه» یک راه شنی وجود دارد که میتوان باماشین بداخل تنب (تپه) رفت، پُشت پر دراخی که سَرگرد تنگه شُمو است ۲ خانوار سکنه دارند، یکی بنام محمد محمود مَد کلانتر و دیگری بنام محمد عبدالکریم، این ۲ خانوار ۸ نفر جمعیت دارد.
[ویرایش] جغرافیای منطقه
در سَرگرد تنگه شمو یک زمین جوکاری بوده که بنام «دُوکنِه شمو» معروف بوده که تاحالا قسمتی از آن متروک ومخروبه دیده میشود، ازطرف شمال زمین جوکار یک درخت نخل بزرگی بوده که بنام «لِشتِ خُوَشکار» معروف بوده، این درخت خرما به حاجی جعفر گَپ بن محمد بن احمد آل جعفر تعلق داشتهاست، بعد از لِشتِ خُوَشکار یک چشمه کوچکی و گریوه تنگی وجود دارد که بنام گری چَپان معروف است، ازسمت قبله گری چَپان یک کوه بلندی است که بنام پَرِ توصیله معروف است، قلعه تاریخی توصیله برقله این کوه قرار داشتهاست که اکنون قسمتی از قلعه برجای مانده وآثارش باقی است، در ۲۰ متری گری چَپان ازطرف شمال یک چشمه تلخ کوچکی است که در حدود ۵ اصله نخل را آب یاری میکند، ازطرف شمال چشمه ونخلها یک کوهی مُجَزا وجود دارد بطول هزار متر، قسمت شرقی این کوه بنام «پَرِ زُخِر» معروف است، اما قسمت غربی آن «پَرِ گری زامِردان» مینامند، یک تنگه عمیقی وسط این کوهاست که کوه را به دوقسمت کردهاست، در وسط این تنگه یک سنگ بزرگی وجود دارد که سرتاسر دهانه تنگه را گرفتهاست وعبور از تنگه دشوار کردهاست وجایی سختگذر است، به این سنگ میگویند سنگ «بُند بنِ» میگویند در زمان قدیم کُوخِردیها از بالای این سنگ طناب زنجیری بسته بودند وبهوسیله این طناب از سنگ وتنگه عبور میکردند به همین جهت سنگ بُند بنِ نامیده شدهاست.
[ویرایش] گری زامِردان
پس از گذر از سنگ بند بن این راه سختگذر وارد گری زامِردان میشود، گری زامِردان یک محوطهای کاملاً شبه بستهاست فقط یک راه خروج از آن وجود دارد که بنام «چَک چَربَه» معروف است، در محوطه گری زامردان در حدود ۱۰۰ بوته درخت کنار (سِدر) وجود دارد، از بس این درختها بزرگ وشاخههایش توی هم رفتهاست محوطه گری زامردان همیشه سایه بندان است، در سمت مشرق گری زامردان یک درخت سمری وجود دارد، زیر این درخت یک گورستان کوچکی وجود که شامل (۱۱) قبر است، آثار این گورستان وقبرها بوضوح دیده میسود، میگویند این قبرها تعلق به مردانی دارد که در زمان تسخیر شدن قلعه سیبه بدست صادق خان به گری زامردان پناه آورده بودند. در طرف شمال محوطه گری زامردان یک چشمه کوچکی است بنام آب قبرستان، در پشت محوطه گری زامردان دو چشمه وجود دارد یکی بنام چشمه آب چَربَه ودیگری بنام چشمه آب لِشت، این دوچشمه در حدود ۳۰ اصله نخل آب یاری میکنند، ازطرف مشرق گری زامردان یک تخته سنگی نمایان است که طول آن در حدود ۳۰۰ متر است وبنام «تَختَه تَنگیرد» معروف است، ازسمت مشرق این تخته روی به طرف شمال چُک بلندی است بنام «چُک فلکنازی» و همچنین در پائین این چُک أودون بزرگی وجود دارد بنام أودون فلکنازی.
[ویرایش] تنگیرد
در جنوب این تخته سنگ یک تنگه عمیقی وتاریکی وجود دارد بنام «تنگیرد» ورود بداخل تنگیرد بسیار دشوار وخطرناک است. اگر کسی بخواهد وارد تنگیرد بشود باید در اختیار وقت دقت کند، چون صبح وعصر بهیچ وجه نمیشود وارد تنگیرد شد، فقط تنها وقتی که برای ورود به تنگیرد مناسب است ساعت ۱۲ ظهر است که آفتاب دروسط آسمان است، البته در روزهای آفتابی، به غیر از این وقت مطلقا نمیشود وارد به تنگیرد شد، چون خیلی تاریک وخطرناک است. داخل تنگیرد آب فراوانی وچشمههای شیرین وجود دارد و درختزار است ودرختهایی مانند انجیر و بُه و بادام و کِتُه و نادر وجود دارد، و مارهای خطرناک و مارمولک در آن وجود دارد. از قدیمیها روایت است که رنگ این مارمولکها سفید است و به اندازه گوسفندی بزرگی دارند.
[ویرایش] درواه ناخ
ازسمت مشرق «تَپَه رَه» به اندازه ۱۰۰۰ متر درهای وجود دارد که معروف به «درواه ناخ» ازسمت شمال دره تپهای وجود دارد بنام پَس پَل در پُشت این تَپَه برکهای است بنام (برکه پَس پَل) ازطرف برکه به مسافت ۵۰۰ متر یک چشمهای است و چند اصله نخل واحشمی که به قاسم اربابی تعلق دارد، درواه ادامه دارد به طرف شمال (بالا) در مسافت ۱۰۰۰ متر چند اصله دیم وبلند وجود دارد همینطور که معلوم است این نخلها در زمانی خیلی قدیم کاشته شدهاست، از سمت شمال این نخلها یک احشمی و لاور کوچکی است که بنام «بُوخِن» معروف است.
در شمال بُوخِن بیشهزاری وجود داردکه تمام درختهایش انجیر است، این منطقه بنام انجیردان معروف است، ازسمت غربی انجیردان بهطرف شمال یک چشمهای است بنام «تَزگُو» ازسمت مشرق تَزگُو راه پرپیچ و خمی وجود دارد که بنام گردَنهِ بَردِ نمک معروف است، این گردَنهَ راه مالرو و کاروانهاست، ازاین راه مردم به قله کوه ناخ میروند، در قله کوه ناخ اگر رو به طرف شمال ایستادی «چُک تُرُه» پشت سرت است وگری زامردان زیر چُک تُرُه قرار دارد ودهستان کوخرد در پشت سر قرار دارد از طرف جنوب کوه ناخ، و بیخه گوده در روبرو از طرف شمال قرار دارد، و رو بروی صورتت روستای زنگارد است، زیر پایت دقیقاً در کمر کوه ودرست مقابل روستای زنگارد یک غار بزرگی وجود دارد که بنام «غار ذنب لاور» معروف است، میگویند قرنها پیش شخصی یا پهلوانی به نام ذنب لاور با زنجیر وبند میرفته در آنجا ته غار سکونت میگزیدهاست.
[ویرایش] منبع
- محمدیان، کوخری، محمد ، “ «به یاد کوخرد» “، ج2. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۳ میلادی.
- نگارهها از: عبدالغفار علیرضائی و محمد محمدیان.