Raibeart Ruadh MacGriogair

As a'Wikipedia

Bha Raibeart Ruadh MacGriogair, (Màrt 7, 1671 - Dùbhlachd 28, 1734) mar as trice àitheanta ri Raib Ruadh, 'na ghaisgeach agus neach-cùirn na h-Alba na 18mh linne moiche.

Rugadh Raib Ruadh aig Gleann-Gaoil, aig a' cheann na Locha Caitrìona, mar dearbhte le earrann às a' Chlàr nam Baistichean na Sgìre Bhochanan. Bha Dòmhnall MacGregor agus mother Mairead Chaimbeul 'na phàrantan. Phòs e Màiri Eilidh MacGriogair às Comar, a rugadh aig an fhearann Lànaidh, An t-Iomaire Riabhach. Bha iad pòsda annan Glenarklet ann am Faoilteach 1693. Nas fhadalaiche rug iad ceithir mic: Seumas Mòr, Rànall, Coll, agus Raibeart, àitheanta ri Raib òg. Bha ogha, Donnachadh, air ghabhail ri cloinn nas fhadalaiche.

Bha e 'na chreachadair na Gàidhealtachd àitheanta ris an Robin Hood na h-Alba. Gu h-ainmeil 'na neach-malairt na cruidh, dh'fhàs e meirleach-chruidh a reic an dìon a nabaidhean an aghaidh meirlich eile. Nuair dh'fhàillig a' mhalairt-dìona, bha Raib Ruadh fo chasaid de mealltachd agus bh' air chur an chèile cho neach-cùirn. An dèidh rinn Seumas Greum, a' chiad Diùc de Mon Rois, a phrìomh-neach-fiach, grèim air a tìrean, chog Raib Ruadh leis an diùc gus an 1722, nuair bha Raib Ruadh co-èignichte a ghèilleadh. Nas fhadalaiche air chur am prìosan, bha e air mhathadh mu dheireadh thall ann an 1727. Bhàsaich e aig a thaigh aig Inbhir Lòch Làirig Beag, Both Chuidir, air Dùbhlachd 28mh 1734.

Bh' an dùsgadh-inntinn dhan uirsgeul Raib Ruadh le Walter Scott an t-seann-sgeul air Raibeart Ruadh MacGriogair. Tha freagarrachaidhean a sgeul air rà dh air a bhith ann am filmean, nas comharraichte Raib Ruadh, le Liam Neeson 'san dreuchd na h-ainme.

Th' An Taigh an Glinn-Gaoil air an tràigh Locha Caitrìona a' cur là air ais dhan 18mh linn le fosglan air chur là air ri 1707, agus tha e togta air an làrach an bothain na cloiche na 17mh linne far a rugadh Raib Ruadh air smoaineachadh. O chionn an deichead 1930 bh' an toglach Seòrsa B-clàraichte 'sna làmhan de ùghdarrasan-uisge leantainneach air a bhith, ach bha fèineachd air chur air cho barrachd ri riatanasan agus air chur suas ri reic-tairgse ann An t-Samhain 2004 a dh'aindeoin cur an aghaidh às a' Phàrtaidh Nàiseanta na h-Alba.