Catalizador
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Catalizador é unha sustancia (composto ou elemento) capaz de acelerar (catalizador positivo) o retardar (catalizador negativo ou inhibidor) unha reacción química, permanecendo el mismo inalterado (non se consume durante a reacción). A este proceso chámaselle catálisis. Os catalizadores no alteran o balance enerxético final da reacción química, senón que só permiten que se acade o equilibrio con maior ou menor velocidade.
Moitos dos catalizadores actúan alterando superficies permitindo atoparse e unirse ou separarse a dous ou máis reactivos químicos. No mundo natural hai catalizadores biolóxicos ou biocatalizadores, os máis importantes son as enzimas, de natureza proteica, aínda que tamén existen ácidos ribonucleicos con capacidade catalítica, denominados ribozimas.
A catálisis pode ser de dous tipos:
- Homoxénea: o catalizador e o reactivo están nunha mesma fase, por exemplo, en solución acuosa. É o caso da catálisis ácido-base e a catálisis enzimática.
- Heteroxénea: o catalizador e reactivo atópanse en distintas fases, como por exemplo, a catálisis heteroxénea dunha reacción entre sustancias gaseosas absorbidas na superficie de metal. Os catalizadores sólidos poden ser porosos e están feitos de metal ou óxido metálico soportado sobre unha matriz sólida inerte. Este caso particular coñécese como catálisis de contacto. Este tipo de catalizadores son amplamente utilizados nas refinerías de petróleo.