Grágás
Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Grágás er forn lagaskrá og lögskýringarrit Íslendinga, ritað einhvern tímann á þjóðveldisöld, þ.e.a.s fleiri lög en í henni stóðu kunna að hafa verið í gildi og sum lög hennar kunna að hafa verið úrelt. Segir í henni „það skulu vera lög í landi hér sem á skrám standa“.
Lögin eru varðveitt í tveimur aðalhandritum frá miðri 13. öld, Staðarhólsbók og Konungsbók auk nokkurra annarra fornra handritsbrota. Með tilkomu Grágásar urðu lögsögumenn óþarfir sem heimildarmenn laga og störfuðu þá sem forsetar lögréttu, löggjafarþings Alþingis. Nýlega hafa fræðimenn tekið að efast um að mark hafi verið tekið á lögunum sem rituð voru í Grágás. [1]
[breyta] Staðarhólsbók
Í Staðarhólsbók eru handrit Grágásar og Járnsíðu. Um Staðarhólsbók er fátt vitað, talið er hugsanlegt að Þórarinn kaggi Egilsson prestur á Völlum í Svarfaðardal (d. 1283) hafi skrifað hana. Á miðöldum er vitað af henni hjá Páli Vigfússyni á Hlíðarenda (d. 1570) og seinna hjá Bjarna Péturssyni á Staðarhóli í Dalasýslu (1613-93), þaðan sem bókin tekur nafn sitt.
Staðarhólsbók er geymd á Árnastofnun.
[breyta] Sjá einnig
- Hafliðaskrá
- Járnsíða
- Jónsbók
- Sæmundar-Edda
