New Immissions/Updates:
boundless - educate - edutalab - empatico - es-ebooks - es16 - fr16 - fsfiles - hesperian - solidaria - wikipediaforschools
- wikipediaforschoolses - wikipediaforschoolsfr - wikipediaforschoolspt - worldmap -

See also: Liber Liber - Libro Parlato - Liber Musica  - Manuzio -  Liber Liber ISO Files - Alphabetical Order - Multivolume ZIP Complete Archive - PDF Files - OGG Music Files -

PROJECT GUTENBERG HTML: Volume I - Volume II - Volume III - Volume IV - Volume V - Volume VI - Volume VII - Volume VIII - Volume IX

Ascolta ""Volevo solo fare un audiolibro"" su Spreaker.
CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Utente:Vermondo/Kabyle - Wikipedia

Utente:Vermondo/Kabyle

Da Wikipedia, l'enciclopedia libera.

Kel Tmaceqq, tamussni-nsen af yetran d tameqqrant, imi d itran ay tn-iheddun asmi ttinigen deg lxali. Ula d Kel Imucaɣ ufan deg igenni igduden n yetran yecban zund kra n tteṣṣwiṛat, am wakken i t-xedmen si zik yemdanen nniḍen deg tmura nniḍen. Lɛibad neɣ lḥiwan neɣ tiɣawsiwin ẓran deg igenni, yal yiwen deg-sen yesɛa tadyant-is.

[modifica] Igduden n yetran

Itran imeqqranen iweṣṣfen "talɣemt": sbaɛ yetran n Ursa Maior rnu-yasen Arcturus. Lxeṭṭ yesdukulen akasrun d Arcturus yettban am yiri-s gezzifen iqewwsen.
Itran imeqqranen iweṣṣfen "talɣemt": sbaɛ yetran n Ursa Maior rnu-yasen Arcturus. Lxeṭṭ yesdukulen akasrun d Arcturus yettban am yiri-s gezzifen iqewwsen.
  • Ursa Maior = talämt (talɣemt), deg-s 9 yetran neɣ akter:
    • 4 yetran n ukasrun ("la casserole") = iḍarren wi n eleqqam (tadawt, iḍarren ineggura) ak° d shiwa (iḍarren imezwura)
    • 3 yetran n ufettus-is = tekamci neɣ tikerdaf n iri n tälämt (iɣsan n iri n telɣemt), bac a nemqet:
      1. Alioth = takerduft ta täzzarät (iɣes n iri amezwaru)
      2. Mizar = takerduft ta n sänatät (iɣes n iri wis sin)
      3. Alkaid = takerduft ta n käradät (iɣes n iri wis tlata)
    • Arcturus = éɣaf n tälämt (aqerru n telɣemt)
    • itri ur nemeɛqul (wissen ma d η Bootis [Prasse et al.]? neɣ d Alcor [Barrère]?) = énaḍ ("aḥeddad")
    • ɛlaḥsab n Duveyrier, rnun-asen yetran wiyaḍ (ψ, λ, μ, ν, ξ Ursae Maioris) yellan d eljemɣat ("agraw, tajmaɛt")
  • Ursa Minor = äwära (aberhuc n telɣemt)
    • Itri n ugafa = lenkecem
  • Pleiades = Cet Ehoḍ (Yessi-s n yiḍ), Tislitin n Aldebaran d Orion, di 7 yid-sent, bac a nemqet 3 iyugwin d yiwet yellan n weḥd-es:
    • ma teseksek ak° d essek-awet
    • ma teleɣleɣ ak° d elleɣ-awet
    • ma teregreg ak° d erreg-awet
    • tiṭ-ennit aba-tet (tin war tiṭṭ-is)/Fadimata is ikkăs Amănăr teṭṭ-ennit făl telleq n ebdebed (Faḍimata yesmundel Orion i lmend n umennuɣ af ik°emmic n lḥebb)
  • Aries (35 Arietis, 41 Arietis, 39 Arietis) = tamezgida n Cet Ehoḍ (Tamezgida n Yessi-s n yiḍ).
  • Hyades = ulli (tixsi)
  • Ettaj n Buriya = abuk n enaḍen (atemmu n iḥeddaden)
    • Alphecca, itri tafat-is tif wiyaḍ irkull, d lkanun anda xeddemen
  • Orion = Amänär (aneḥkam)
    • Betelgeuse = afus wa n äghil (afus ayeffus)
    • Bellatrix = afus wa n tecalge (afus azelmaḍ)
    • Abagus n Orione = tagbest n Amänär (abagus n Umanar)/Takuba n Amänär (llemca n Umanar)
    • Rigel = aḍer n alaku (aḍar [azelmaḍ] iɣeṭṭṣen deg waluḍ)
    • "Bouclier" n Orione (π16 Ori) = tamezgida n Amänär (tamezgida n Umanar)
    • Agu n yetran n Orione = eyy (neɣ äshiwa) n Amänär (tanefsit n Umanar)
  • Aṛamul ("Taurus") = Kukayoḍ. Kukayoḍ ama d isem n yitri n Aldebaran weḥd-es ama d isem n tarbaεt n yitran (di tlata yid-sen) anda yella yitri-yagi: win d alemmas d eljetta; wiyaḍ d sin idisan-is.
  • Akniwen (Barrère) neɣ Ajdaε ("Centaure") (Bernus-ag Sidyene) = ineran (izerzeren)
    • ener (izerzer)
    • tenert (tizerzert)
  • Ṣṣlib n Wenẓul = iggaren (imɣan n Maerua crassifolia) : 4 yemɣan yellan d adernu, anda kessen izenzaren n Ujdaε
  • Lyra = égädär wa sgänän (igider yeqqimen af ucku); égädär wa sgänän d isem daɣen n yitri ameqqran deg wegdud:
  • Igider = égädär wa iggädän (igider yufgen); égädär wa iggädän d isem daɣen n yitri ameqqran deg wegdud:
  • Cycnus = tanegit (ɣarnuq s ettaj : Prasse-Alojali-Mohamed)
  • aydi ameqqran (Canis maior) = ifäräkfärakän (wid yettferficen mi ttmimmiḍen deg usaɣur); albaεḍ nnan-as belli ifäräkfärakän d "aẓeεkuk-is" kan : ε, δ, η
    • Sirius = eidi (aydi)
    • Murzim (β Canis Maioris) = awhim (aberhuc n teɣzalt)
    • Procion (α Canis Minor) = teidit (taydit)
  • Awtul = ihenkad (tiɣzalin)
  • Tiɣirdemt = tezardemt (tiɣirdemt), maca agdud agi feṣṣlen-t d leslayeε :
    • amur n zdat yella d talezdäq (tazdayt)
    • Antares = Abelkoray / Amrot (ilemẓi yettalayen afell-as)
    • Graffias (β1 Sco) ak°d Dschubba (δ Sco) = tibaradin (tiqcicin) [akkenni i s-qqaren Prasse d wiyiḍ; ɛlaḥsab n Barrère tibaradin d itran n Sagitta ]
    • aẓeεkuk n tɣirdemt, ẓran deg-s tenilt (tanilt). Deg-s nufa :
      • Shaula (λ Sco) ak°d Lesath (υ Sco) yellan d Tyettawén en tanilt, "allen n tenilt"
  • Abrid n walim = mehellaw (win izellemen)
    • Eyes (aɛudiw) d ccama taberkant s-daxl-is, ar tama n Alnitak (ζ Orionis)
  • Cassiopaea = ibäradän (ilemẓyen) / jämaghät (agraw)

[modifica] Tidyanin

Ursa maior d Ursa minor - Ma d Talamt d awara-nnet ("talɣemt d uberhuc-is"), nnan-as belli talɣemt agi ism-is d Fakru, tella d talɣemt n sidna Saliḥ. Nɣan-tt yir medden, tuɣal-ed d agdud n yetran. Widak tt-yenɣan wwin deεwessu : beddlen, uɣalen d lḥiwan. Itran n Telɣemt mačči d 7 yetran n "Ursa" kan : rnan-asen daɣen Arcturus, yegan ixf-is (akkenni i tesɛa iri gezzifen iqewwsen, amzun d iri n telɣemt). Tatrit tamecṭuḥt tama-s tella d aḥeddad yettarğun timezla n telɣemt i wakken ad yeṣneε tarikt s weglim-is (talɣemt, bɣan a tt-zlun ilmend n tmeɣra n Kukayoḍ ara izewğen d yiwet n yessi-s n yiḍ). Aberhuc n telɣemt la itezzi i tagust, yellan d Itri n Ugafa. Wiyaḍ (Duveyrier 1864, as. 424) qqaren belli Itri n Ugafa d taklit yettaṭṭafen deg ucuddu n uberhuc skud i teẓẓegen yemma-s. Lenkeshem d lamer "eṭṭef!" kwellefen-as. Imi yefta wegraw a tt-nɣen, taklit tetthilliw ammar a tt-ɛeqlen.

Pleiades - Yessi-s n yiḍ, tadyant-nsent ar ass-a wer t-nessin ara. Nessen kan belli Kukayoḍ la tent-yettabaε imi yebɣa ad yaɣ yiwet deg-sent, maca leεmer ur tent-yaweḍ ("atabeε n Kukayoḍ" d anzi n kel tmaceɣt, qqaren-as i win yewten di rrayeε) ; ziɣemma wer nessin anta ara tili d tislit-is.

Amanar - Ma d Amanar, tidyanin nnant belli yella d izem, d amjahed yekkaten uzzal, ḥedd ur as-yezmir. Ziɣ wer nessin ara ayen iga. Yiwet tedyant yesla Barrère yenna-yas Amanar bezzaf yeffelfel armi d yiwen wass iwet yemma-s lqaεa. Dɣa yewwi daεwessu s lḥamu d wegris : afus-is ayeffus (Betelgeuse yejjeɣjeɣen), la yettɣimi deg timess idumen, ma d aḍar azelmaḍ (Rigel, tafat-is d tamellalt) dima deg wegris i tella. Tura lğetta ines ğğan-tt yegganen deg igennni εeryan yal yiwen yezmer a tt-iwali.

Aydi ameqqran, Awtul - Ma d ifäräkfärakän, llan kra n imɣad (yemdanen seg iderman wer d lḥerr) iteddun deg uleclac yeqquren, s lemḥadra ammar a ten-ɛeqlent tiɣzalin (ihenkaḍ), maca tiɣzalin slant afedwec-nsen rewlent. Dɣa meṛṛεen aydi (eidi) a tent-yeṭṭef, maca yezwar-asen Umanar iṣegged-itent. Imir-a rran imɣad s snat izerzeren-nniḍen (ener "izerzer" d tenert "tizerzert") Amanar wer yezmir ad iwali ɛlaxaṭeṛ llan s deffir-es. Aydi (eidi) yettazzal ɣer izerzer, taydit (teidit) ɣer tizerzert.

Tiɣirdemt - Itran agi, ẓran deg-s Abelkoray, ilemẓi yebɣan ad yak°er ettmer n tezdayt. Amma yettuẓer sɣur tiqcicin la iteddun ar tala ad ag°ment. Abelkoray yusa-d ar amkan agi s uεudiy-is (eyes), yeğğ-it s tuffra deg ccama taberkant n webrid n walim.

Amkuẓ n Pegasus - ɛlaḥsab n Casajus (as. 58), igenni isenned af 4 yeɛmuden ḥedd ur iwala (s tmaceqq : tagettewt, deg 4 tiɣemmaṛ, ugafa-ataram, agafa-agmuḍ, anẓul-ataram, anẓul-agmuḍ). Bac ad amnen yemdanen belli 4 yeɛmuden agi la weğğeden, yerra Ṛebbi 4 yetran agi deg igenni i tn-yesmektin : tafella (ssqef).

[modifica] Idlisen

Static Wikipedia (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia February 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu